Dr. Burkhard Schulze Darup schulze darup & partnerarchitekten norimberg berlín

Ähnliche Dokumente
FIW WÄRMESCHUTZTAG 2015

G E B Ä U D E - E N E R G I E W E N D E REGIONALE STRATEGIEN FU R DIE ENERGETISCHE SANIERUNG KLEINERER WOHNGEBÄUDE

H a m b u r g e r F a c h f o r u m Z U K U N F T S S I C H E R B A U E N!

S W E G O N A I R A C A D E M Y 17. / 18. S E P Wohngebäude - auf dem Weg zur Klimaneutralität im Gebäudebestand

Sanierung mit Passivhaus Komponenten

Sanierung mit Faktor 10. Projektbeispiele mit Monitoring-Ergebnissen. Dr. Burkhard Schulze Darup schulze darup & partner architekten nürnberg

Výkaz energie v budove. orientovaný na spotrebu + doloženie spotreby

Strecha (len čiastočne) a základná plocha neboli tepelne izolované. Okná bez žalúzií mali k = 1,8 W/m 2 K.

Baustandard 2020 zukunftsfähig und kostenoptimiert

Impulsreferat: Bedeutung der Qualitätssicherung und Evaluierung in Modellprojekten für die Übertragbarkeit

TGA-Planung für Effizienzhäuser: So kommt das Plus ins Haus

Energierevolution durch Energieeffizienz

Thema: Sanierung Wohngebäude, Praxisbeispiele und Fördermöglichkeiten

Energetische Modernisierung und Umbau Kollwitzstraße 1-17

Weiterbildung zum Zertifizierten Europäischen Passivhausplaner

BERICHT ENERGIEBERATER-KURS SPRÁVA ENERGY CONSULTANT KURZ ENERGY CONSULTANT KURZ

Prof. Dr. Wolfgang Feist Univ. Innsbruck und Passivhaus Institut

Netzwerk Effizienzhaus Plus Ergebnisse des technischen Monitorings

KLIMAWANDEL - ENERGIEWENDE - ENERGIEEFFIZIENTE ARCHITEKTUR. Vortrag zur Langen Nacht der Wissenschaften am

Passivhäuser mit Energiegewinn

Energetische Modernisierung der Grosswohnanlage PWA-West

Anforderungen an den Energiebedarf. Teil III

Die Energieeinsparverordnung (EnEV) 2014 in der Praxis. Prof. Dr. Anton Maas. Wirtschaftlichkeit EnEV Folie 1

Tit els eit V O R T R A G. Sonnenhaus versus Passivhaus S O N N E N H A U S. S o n n e n h a u s I n s t i t u t

Modell Passivhaus. Zukunftsorientierte Baukonzepte. Deimel Oelschläger Architekten

Novinky v alternatívnej technike rok Tepelné čerpadlá VITOCAL. Ing.Peter Kuliaček kulp@viessmann.com. Viessmann, spol. s r.o.

Passivhäuser im Bestand

Solarthermie und/oder Photovoltaik Die Sonne effektiv nutzen für Strom und Warmwasser

Von der Gebäude- zur Quartiersenergieeffizienz. Bausteine für die Klimaneutralität im Gebäudebestand

Stromverbrauch der letzen 50 Monate

Smart Buildings im Smart Grid - Gebäude und Stadtquartiere als Kraftwerke-

DOPPELHAUS JETZENDORF

Alles plus? Das muntere Sprießen der Gebäudekonzepte. Gebäudekonzepte und Energiekennzahlen im Vergleich

CURRICULUM VITAE. Peter Morgenstein. Postdoktoraler Forschungsaufenthalt

Häuser mit positiver Energiebilanz. Dipl.-Ing. Torsten Schoch. Geschäftsführer Xella Technologie und Forschungsgesellschaft mbh

Bedarfsanalyse und Szenarienentwicklung für Europa: Die Heat Roadmap Europe 2050

Dipl.-Ing.(FH) Dieter Herz Herz & Lang GmbH. Energie sparen. Der schlafende Riese zur Energiewende

Ergebnisse technisches Monitoring: Soll / Ist-Vergleich (Kennwerte, Bilanzen, Kosten)

Altbaumodernisierung mit Passivhaus Komponenten

Elektroinstallationen

RWE Zukunftshaus Vom Altbau zum Plusenergiehaus- Andreas Klapdor

Zur Definition von Plusenergieschulen

CS10.5 CS SK. ØÍdÍcÍ jednotka Riadiaci prístroj

Klimaschutzsiedlung Ascheberg

MuKEn14 I N S I G H T S Energiekennzahlen bei Neubauten

Energetische Gebäudesanierung und Solarthermie

EFFIZIENZHAUS PLUS ENERGIEEFFIZIENTE ARCHITEKTUR. Vortragsreihe der Energieregion N rnberg am

Photovoltaik und Heizen?

Energetische Standards bei KfW-Förderprogrammen

Die Nullemissionsfabrik SOLVIS in Braunschweig

Energiewirtschaftliche Bewertung der Wärmepumpe in der Gebäudeheizung

Príklady využívania slnečnej energie

Thomas Ammann dipl. Architekt FH HEV Schweiz. GEAK Gebäudeenergieausweis der Kantone

LANDonline Transnationales Netzwerk Erneuerbare Energien und Speichertechnologien

net zero energy buildings Beispiel für zukünftige Gebäudestandards

Plus-Energie-Gebäude: Konzept mit Zukunft Demonstrationsprojekt Berghalde

Das 4-Liter-Haus der wbg Ingolstädter Straße

Deutsche Bundesstiftung Umwelt Dirk Schötz

Präferenz für Energieeffizienz Instrumente der Stadt Hannover - Neubau -

PILOTPROJEKT: DAS EnergieHausPLUS ALS MEHRFAMILIENWOHNHAUS

Solar-Wärmepumpe Eine sinnvolle Kombination?

Energetische Sanierung von 60er-Jahre-Hochhäusern in Freiburg-Weingarten Projektleitung, Dipl. Ing. Renate Bräu Freiburg, 10.

Wege zum energieunabhängigen Eigenheim

ENERGIEAUSWEIS für Wohngebäude

MINERGIE und Gebäude- Automa;on.

Die Energiewirtschaftliche Bewertung der Wärmepumpe in der Gebäudeheizung

Heizen mit grünem Strom: PV, Wärmepumpe und Speicher im Zusammenspiel

"Energiekonzept für die Solarsiedlung Garath "

Energy base: erneuerbare Energie und Nutzerkomfort im Passivbürohaus. Ursula Schneider, pos architekten. ENERGYbase Passivbürogebäude

Energetische Gebäudesanierung. 10 Argumente für Effizienz und Wirtschaftlichkeit. Dr. Burkhard Schulze Darup, Architekt, Nürnberg

PLUSENERGIEKONZEPT BEBAUUNGSPLAN 411 ERLANGEN-WEST, HÄUSLINGER WEGÄCKER MITTE

Nachhaltiges Bauen von Büroimmobilien Komfort, Effizienz und Ökologie

Pressemitteilung ina Planungsgesellschaft mbh, Schleiermacherstraße 12, Darmstadt

Wärmepumpen: Wie energieeffizient ist der Betrieb in der Praxis? - Bilanz eines achtjährigen Feldtests -

Energieeffizienz durch Gebäudesanierung

Heizwärme und Warmwasser mit Solarstrom. Erhöhung der Wirtschaftlichkeit von PV-Anlagen trotz sinkender Einspeisetarife

Energieberatung und Gebäude-Energieausweise

Dipl.-Ing.(FH) Manfred Mai. EnEV ab KfW, neu ab Beispiel EnEV 2016 Beispiel KfW-55 Beispiel KfW-40

Zukunft Bau die Modellgebäude im Effizienzhaus-Plus Programm: Übertragung auf Schulen und andere Bildungsbauten. Hans Erhorn

Das fast autarke Bürogebäude GHC Solarer Erdspeicher EnergiePraxis Seminar AWEL Kt. Zürich

Wege zum Effizienzhaus Plus im Altbau

Heizkosten senken - Überblick über Förderprogramme - Wirtschaftlichkeit von Maßnahmen. Dipl.-Ing. Susanne Korhammer

Plattenbau-Niedrigenergiesanierung Ein Projektbeispiel aus Deutschland

Der Energiekanton Aargau auf dem Weg in die Zukunft

Energie-Cluster. SIA 2031 Energieausweis Charles Weinmann. Vorstand Energie-Cluster Umwelt Arena AG 20. April 2016

e + Zeit Ingenieure GmbH Wir haben kein Energieproblem, sondern ein Problem der Energie-Speicherung, - Regelung und - Verteilung!

Gebäudestandards Ein allgemeiner Überblick

Spitzenverband der privaten Wohnungs und Immobilienwirtschaft

Das Effizienzhaus Plus als Zukunftsmodell: Wie lange noch? Prof. Dipl.-Ing. Timo Leukefeld Firma Timo Leukefeld Energie verbindet / Freiberg

Einsatz von PV-Systemen mit Wärmepumpen und Batteriespeichern zur Erhöhung des Autarkiegrades in Einfamilienhaushalten

ENERGIEAUSWEIS für Wohngebäude


Das System etank. Intersolar München Dipl.-Ing. B.- R. Kasper Quelle: Paradigma 1

Die Entwicklungen von energetischen Gebäudestandards auf EU-Ebene

Energetische Sanierung Wirtschaftlichkeit und Klimaschutz.

Altbausolarisierung Dirschedl Vom (K)Altbau zum Sonnenhaus

Energiewende in Deutschland. Standards der Zukunft: das Effizienzhaus Plus mit Elektromobilität

Siedlung Oberhausen 36 GeothermSolar-Häuser mit CO2-neutralem Wärmekonzept

Energieeffizient Bauen

Neu bauen - mit Durchblick

Transkript:

Spolkové ministerstvo pre hospodárstvo a energiu Energetická a stavebná kultúra - Skúsenosti v Nemecku a šance pre Slovensko Exportinitiative Energie (Exportná iniciatíva Energie) 21. novembra 2017, Bratislava EXPORTNÁ INICIATÍVA ENERGIE Dr. Burkhard Schulze Darup schulze darup & partnerarchitekten norimberg berlín

EnEV 2014 2016-2018 (Smernica EU o energetickej hospodárnosti budov) Vývoj energetickej hospodárnosti El. energia pre domácnosť Náklady na zariadenia Teplá voda Potreba tepla na vykurovanie Nízkoenergetický dom Pasívny dom EPBD 2021 takmer nulová energia Pasívny dom + EE (Energ. efektívnosť) = Efektívny dom Plus Zdroj: Dr. Burkhard Schulze Darup, Architekt

Technika budov Účinná a obnoviteľná Komponenty hospodárnosti Strecha U 0,15 W/(m²K) Vetranie so systémom spätného získavania tepla Vonkajšia stena U 0,15 W/(m²K) Účinné okno Uw<0,80 W/m²K Zabezpečenie kvality: Tepelné mosty Hustota vzduchu n 50 0,6 h -1 Potreba vykurovania novostavba: 15 kwh/(m²a) Kritériá pasívneho domu: Sanácia budovy: 25 kwh/(m²a) Potreba vykurovania 15 kwh/(m²a) Potreba primárnej energie vykurovanie, TV, el. energia 115 kwh/(m²a) Potreba primárnej energie na vykurovanie, teplá voda, prúd ) 115 kwh/(m²a) Strop pivnice U 0,15 W/(m²K)

350 300 250 200 150 100 50 0 kwh/(m²a) Výpočet podľa PHPP 211 65 38 Bestand QP nach EnEV QP podľa EnEV WW Teplá voda Heizwärme Vykurovanie EnEV Stav Plánovanie 1 Plánovanie 2 qp (EnEV) Obytný dom z 15. / 17. st. 3 bytové jednotky - sanácia 2010 Stavebník (investor): Altstadtfreunde Nürnberg (spolok Priateľov starého mesta Norimberg) Pfeifergasse 9, Norimberg Architektka: Alexandra Fritsch Fritsch & Knodt + Klug, Norimberg Zdroj: Alexandra Fritsch, f+k&k, Norimberg

350 300 250 200 150 100 50 0-50 -100-150 Potreba primárnej energie kwh/(m²a) Bestand Erneuerbare Obnoviteľné Beleuchtung Osvetlenie IT Strom El. prúd Kühlung Chladenie Warmwasser Teplá voda Heizwärme Vykurovanie Stav Sanácia Obnoviteľné Kláštor Plankstetten Energetická sanácia s kladnou energetickou bilanciou 2011-2014 Architekt: Kühnlein Energetický syst./stavebná fyzika: Schulze Darup

350 300 250 200 150 100 50 0-50 kwh/(m²a) Výpočet podľa PHPP 205 65 40 Bestand QP po nach EnEV EnEV WW solar Tep. voda solárna WW Teplá voda Vykurovanie Heizwärme EnEV Stav 1989 2025 qp (EnEV) Historická budova z obdobia Gründerzeit Gostenhofer Hauptstraße 56, Norimberg Stavebník (investor): Evangelisches Siedlungswerk Bayern Architekt: Dr. Burkhard Schulze Darup, Norimberg Realizácia v nízkoenergetickom štandarde 1989 Zdroj: Dr. Burkhard Schulze Darup, Architekt

350 300 250 200 150 100 50 0-50 kwh/(m²a) Výpočet podľa PHPP 213 45 32 Bestand QP po nach EnEV EnEV WW solar Tep. voda solárna WW Teplá voda Vykurovanie Heizwärme EnEV Stav Stavebný úsek 1 a 2 qp (EnEV) Obytný dom obdobie Gründerzeit 4 bytové jednotky / kancelária 1998-2002 Stavebník (investor): AnBUS Mathildenstraße, Fürth Archit./Energetický koncept: Schulze Darup & Partner

350 300 250 200 150 100 50 0-50 Výpočet PHPP QP nach po EnEV EnEV kwh/(m²a) WW Tep. voda solar solárna WW Teplá voda Heizwärme Vykurovanie 285 25 27 Bestand Stav Plánovanie Verbrauch Spotreba qp (EnEV) 1930 - Sanácia a pasívne komponenty domu Rodensteinstraße 6 Berlín Arch. Günter Ludewig Zdroj: Dr.-Ing. Günther Ludewig, sol id ar Architekten und Ingenieure, 13593 Berlín www.energieundbaukultur.de

Sanácia evanjelického kostola Ježiša Krista s farou, Heinsberg Zdroj: Prof. Dipl.-Ing. Ludwig Rongen, Architekt a územný plánovač BDA, Wassenberg

Zdroj: Prof. Dipl.-Ing. Ludwig Rongen, Architekt a územný plánovač BDA, Wassenberg

Sanácia evanjelického kostola Ježiša Krista s farou, Heinsberg Detailný prierez chrámovou loďou Chrámová loď, Pamiatková platňa BETÓNOVÉ STUPNE H=15 cm Pamiatková platňa OBLASŤ OLTÁRA POHĽADOVÝ BETÓN Zdroj: Prof. Dipl.-Ing. Ludwig Rongen, Architekt a územný plánovač BDA, Wassenberg

350 300 250 200 150 100 50 0-50 kwh/(m²a) 285 Bestand Výpočet podľa PHPP 29 27 QP po nach EnEV EnEV WW solar Tep. voda solárna WW Teplá voda Vykurovanie Heizwärme EnEV Stav Výpočet Meranie qp (EnEV) Rodinný dom Hild Norimberg Arch. Benjamin Wimmer Schulze Darup & Partner

350 300 250 200 150 100 50 0 kwh/(m²a) 235 Bestand Výpočet podľa PHPP 26 26 QP nach EnEV QP po EnEV WW Teplá voda Vykurovanie Heizwärme Stav Výpočet Meranie qp (EnEV) EnEV 3 obytné domy 78 bytových jednotiek r. 1959 Kollwitzstraße 1-17, Norimberg Arch. Schulze Darup & Partner Stavebník (investor) wbg Norimberg www.energieundbaukultur.de

Parkwohnanlage West 1030 bytových jednotiek, wbg Norimberg Rahmenplanung Energie & Ensembleschutz (Rámcové plánovanie Energia a ochrana budov) 20000 Photovoltaik Fotovoltaika MWh/a Haushaltsstrom El. energia domácnosti 15000 Warmwasser Teplá voda Heizen Vykurovanie 10000 5000 0-5000 Predtým Potom PV (FV) vorher nachher PV Zdroj: Schulze Darup; Fritsch & Knodt + Klug; Letecká snímka: wbg Nürnberg

350 300 250 200 150 kwh/(m²a) Výpočet podľa PHPP QP nach po EnEV EnEV WW Teplá voda Heizwärme Vykurovanie 100 207 50 0 26 24 Stav Bestand Výpočet Meranie qp (EnEV) MFH - 30 bytových jednotiek Bernadottestr. 42 48, Norimberg Arch. Schulze Darup & Partner Stavebník (investor) wbg Norimberg Podpora: dena-modellvorhaben NEH v nájme

Bytová štvrť z rokov 1949 až 1958 Wohnpark Strubergasse Salzburg Sanácia 500 bytových jednotiek z 50-tych rokov Verejná zeleň Ihrisko Centrá 6000 5000 4000 3000 2000 Nájomné záhradnéch balkóny 1000 0 kwh/a Photovoltaik Fotovoltaika Strom El. energia domácnosti Warmwasser Teplá voda Vykurovanie Heizung -1000-2000 -3000 Standard Planung PV Štandard Plánovanie FV (FV) Zdroj: Dr. Burkhard Schulze Darup Architekt

Bytová štvrť z rokov 1949 až 1958 Wohnpark Strubergasse Salzburg Lokálny systém vykurovania / Kladná energetická bilancia 6000 5000 4000 kwh/a kwh/a Photovoltaik Fotovoltaika Strom El. energia Warmwasser Teplá voda 3000 Heizung Vykurovanie 2000 1000 0-1000 -2000-3000 Štandard Plánovanie PV (FV) Standard Planung PV Zdroj: Dr. Burkhard Schulze Darup Architekt

DomRömer Frankfurt

Energetický koncept Hamburg Dulsberg Zdroj: Energetický koncept Hamburg-Dulsberg. Ecofys, GEF, Luchterhandt, Schulze Darup na objednávku mesta Hamburg BSU 2013

Legenda Konečná spotreba energie (kwh/m2) Konečná spotreba energie Vykurovanie a teplá voda Dulsberg 2013 Nezohľadnené 500 metrov Zdroj: Energetický koncept Hamburg-Dulsberg. Ecofys, GEF, Luchterhandt, Schulze Darup na objednávku mesta Hamburg BSU 2013

Legenda Konečná spotreba energie (kwh/m2) Konečná spotreba energie Vykurovanie a teplá voda Dulsberg 2050 Nezohľadnené 500 metrov Zdroj: Energetický koncept Hamburg-Dulsberg. Ecofys, GEF, Luchterhandt, Schulze Darup na objednávku mesta Hamburg BSU 2013

Energetický koncept Hamburg Dulsberg Vykurovanie Teplá voda El. energia 62 % Fotovoltaika Obnoviteľné energie Zdroj: Energetický koncept Hamburg-Dulsberg. Ecofys, GEF, Luchterhandt, Schulze Darup na objednávku mesta Hamburg BSU 2013

Cieľ ochrany klímy SRN: Zníženie potreby energie pomocou účinnosti Zabezpečenie zvyšnej potreby obnoviteľnými energiami Priemysel Doprava El. energia GHD Teplá voda Proces GHD Vykurovanie GHD El. energia obytná budova Teplá voda obytná budova Vykurovanie obytná budova 50-55 % Lastmanagement & Speichern (Manažment záťaženia a akumulácie zásob) Tvorba pridanej hodnoty 150 200 Mrd /a Zdroj: DGS / Schulze Darup: Typológia budov a stratégia energetickej účinnosti SRN, Berlín 2015

Spolkové ministerstvo pre hospodárstvo a energiu EXPORTNÁ INICIATÍVA ENERGIE Ďakujem za Vašu pozornosť! Dr. Burkhard Schulze Darup schulze darup & partner architekten norimberg berlín schulze-darup@schulze-darup.de