Diatomeen (Kieselalgen) als Fließgewässergüte-Indikatoren (II) Abbildungen aus: K.-H. Linne von Berg, M. Melkonian Der KOSMOS-Algenführer, Die wichtigsten Süßwasseralgen im Mikroskop Frankh-Kosmos-Verlag, Stuttgart oligosaprob oligosaprob / -mesosaprob -mesosaprob -mesosaprob / -mesosaprob -mesosaprob -mesosaprob / polysaprob polysaprob os os/ / /ps ps Ermittlung des Saprobienindex S: 1 Σ(os) + 2 Σ() + 3 Σ() + 4 Σ(ps) S = Σ(os) + () + () + (ps) Das heißt: Die Summe der Leitorganismen der Stufe "os" wird mit 1 multipliziert Die Summe der Leitorganismen der Stufe "" wird mit 2 multipliziert Die Summe der Leitorganismen der Stufe "" wird mit 3 multipliziert Die Summe der Leitorganismen der Stufe "ps" wird mit 4 multipliziert Dabei werden die Leitorganismen der Zwischenstufen "os/", "/" und "/ps" jeweils zur Hälfte aufgeteilt Die Produkte werden addiert und durch die Anzahl aller erfassten Individuen geteilt
Artenzusammenstellung nach STREBLE/KRAUTER: "Das Leben im Wassertropfen" Art Art Melosira varians Cymbella helvetica Cyclotella meneghiniana / C. kützingiana / Gomphonema acuminatum Tabellaria fenestrata Gomphonema truncatum / G. constricium Tabellaria flocculosa os/ Gomphonema micropus / G. angustatum Meridion circulare os Gomphonema olivaceum Diatoma vulgaris Epithemia sorex Diatoma tenuis / D. elongatum os/ Epithemia argus Diatoma hyemalis / D. hiemale os Hantzschia abundans / H. amphioxys Fragilaria crotonensis Nitzschia angustatula Fragilaria capucina Nitzschia linearis Fragilaria construens Nitzschia dissipata Fragilaria arcus / Ceratoneis arcus os/ Nitzschia amphibia Fragilaria capucina var.vaucheriae / Synedra / vaucheria Nitzschia fonticola / Fragilaria ulna /Synedra ulna Nitzschia palea Asterionella formosa Nitzschia acicularis Eunotia arcus os/ Nitzschia sigmoidea Eunotia bilunaris / E. lunaris os/ Cymatopleura solea Achnanthes clevei Cymatopleura elliptica Achnanthes minutissima os/ Surirella biseriata Cocconeis pediculus Surirella angusta os/ / Cocconeis placentula Surirella ovalis / S. ovata / Rhoicosphenia abbreviata / R. curvata Brachysira neoexilis Amphipleura pellucida Navicula lanceolata Stauroneis anceps Navicula veneta Anomoeoneis sphaerophora Navicula trivialis Navicula cryptocephala Navicula gregaria Navicula tripunctata / N. gracilis os/ Navicula capitata Navicula radiosa Navicula tuscula Navicula pupula (Sellaphora pupula) Pinnularia borealis os/ Pinnularia gibba os Neidium dubium Caloneis silicula Gomphonema parvulum Neidium iridis Nitzschia filiformis Gyrosigma attenuatum os/ Bacillaria paxillifer / B. paradoxa Amphora ovalis Stenopterobia delicatissima Encyonema caespitosum / Cymbella prostrata Cymbella lanceolata Denticula tenuis os/ Me,03/15
Beispiel: Arten Anzahl Leitorganismen der Stufe os ps Meridion circulare os 5 5 0 0 0 Diatoma vulgare 530 0 530 0 0 Fragilaria ulna / 10 0 5 5 0 Achnanthes minutissima os/ 22 11 11 0 0 Achnanthes linearis os/ 8 4 4 0 0 Cocconeis placentula 10 0 10 0 0 Navicula tripunctata os/ 10 5 5 0 0 Navicula radiosa 42 0 42 0 0 Cymbella ventricosa 72 0 72 0 0 Nitzschia dissipata 52 0 52 0 0 Nitzschia acicularis / 8 0 4 4 0 Surirella ovata / 8 0 4 4 0 777 25 739 13 0 = 1 Σ(os)+2 Σ()+3 Σ()+4 Σ(ps) Σ(os)+()+()+(ps) = 1,98 Arten Anzahl Leitorganismen der Stufe os ps = 1 _(os)+2 _()+3 _()+4 _(ps) Σ(os)+()+()+(ps)
Diatomeen a b c d e a b c d e Achnanthes hungarica + 3 Gyrosigma attenuatum + os/ 1-2 Achnanthes lanceolata + os/ 1-2 Hantzschia abundans III + 3 Achnanthes minutissima + os/ 1-2 Melosira granulata angust. + os/ 1-2 Amphora ovalis + 2 Melosira varians II + 2 Anomoeoneis neoexilis + os 1 Meridion circulare I + os 1 Asterionella formosa II + 2 Navicula accomoda + /ps 3-4 Aulacoseira granulata II + 2 Navicula cryptocephala III + 3 Bacillaria paxillifer II + 2 Navicula pupula + 2 Caloneis amphisbaena + / 2-3 Navicula radiosa + 2 Caloneis silicula + 2 Navicula rhynchocephala II + / 2-3 Campylodiscus noricus + os 1 Navicula tripunctata + os/ 1-2 Ceratoneis arcus + os/ 1-2 Neidium iridis + 2 Cocconeis pediculus + 2 Nitzschia acicularis II + / 2-3 Cocconeis placentula + 2 Nitzschia angustata + 3 Cyclotella bodanica I + os/ 1-2 Nitzschia dissipata + 2 Cyclotella comensis I + os/ 1-2 Nitzschia foncticola + os/ 1-2 Cyclotella comta + 2 Nitzschia palea III + 3 Cyclotella melosiroides + os/ 1-2 Neidium sigmoides + 2 Cyclotella meneghiniana III + Bms/ 2-3 Pinnularia gibba + os 1 Cymatopleura elliptica II + 2 Pinnularia borealis + os/ 1-2 Cymatopleura solea II + 2 Pinnularia major II + 2 Cymbella lanceolata + 2 Pinnularia mesolepta + os/ 1-2 Cymbella prostrata + 2 Pinnularia viridifomis II + 2 Cymbella ventricosa II + 2 Rhoicosphaenia abbreviata II + 2 Denticula tenuis + os/ 1-2 Rhopalodia gibba + os/ 1-2 Diatoma elongata II + 2 Stauroneis anceps + 2 Diatoma hiemalis + os 1 Stauroneis phoenicenteron II + 2 Diatoma mesodon + os 1 Stephanodiscus hantzschii III + 3 Diatoma vulgaris II + 2 Surirella angusta + 2 Ellerbeckia arenaria + os/ 1-2 Surirella biseriata II + 2 Epithemia sorex + 2 Surirella capronii + 2 Epithemia turgida II + 2 Surirella linearis + 2 Eunotia arcus + os/ 1-2 Surirella ovalis II + / 2-3 Eunotia lunaris + os/ 1-2 Surirella robusta + 2 Fragilaria arcus + os/ 1-2 Surirella spiralis I + os/ 1-2 Fragilaria capucina + 2 Surirella tenera II + 2 Fragilaria construens II + 2 Synedra (=Fragilaria) acus II + 2 Fragilaria crotonensis II + 2 Synedra (=Fragilaria) capitata + 2 Fragilaria virescens + os 1 Synedra (=Fragilaria) ulna II + / 2-3 Gomphonema acuminatum + 2 Synedra (=Fragilaria) vaucheriae + / 2-3 Gomphonema truncatum + 2 Tabellaria fenestrata II + 2 Gyrosigma acuminatum + 2 Tabellaria flocculosa I + os/ 1-2 Hinweis: Die Artenliste im Arbeitsblatt basiert auf Streble/Krauter: "Das Leben im Wassertropfen" und vereint alte Auflagen aus den 70er - 80ger Jahren und der neuesten Ausgabe. Me, März 2015