Inaugural-Dissertation zur Erlangung eines Doktorgrades in der. Fachrichrichtung Germanistik. Thema:

Transkript

1 Islamische Azad Universität Zentrum für Wissenschaft und Forschung Inaugural-Dissertation zur Erlangung eines Doktorgrades in der Fachrichrichtung Germanistik Thema: Komparatistische Untersuchung von "Vis und Ramin" und "Tristan und Isolde" unter besonderer Berücksichtigung von wichtigsten Elementen "Liebe" und "Schicksal" Referent: Dr. Masoud Salami Korreferent: Dr. Shahram Sahavi Vorgelegt von: Afsoun Goudarzpour Aragh Studienjahr:

2 دانشگاه ا زاد اسلامی (واحد علوم و تحقيقات) رساله دکتری رشته زبان و ادبيات ا لمانی (ph.d) موضوع: بررسی تطبيقی دو اثر منظوم ويس و رامين و تريستان و ايزولد با تکيه بر دو عنصر عشق و تقدير الهی استاد راهنما: دکتر مسعود سلامی استاد مشاور: دکتر شهرام صحاوی نگارش: افسون گودرزپور عراق سال تحصيلی: ١٣٨٧-١٣٨٨

3 Inhaltsverzeichnis Vorwort Abstract... 1 Einleitung Biografische Daten der beiden mittelalterlichen Dichter Gottfried von Straßburg Fakhr-u-ddin As'ad Gurgani Der Ursprung der Kunst im Mittelalter Die Erzählkunst von Straßburg Die Erzählkunst Gurganis Inhalt und Charakterisierung der beiden Romane Zur Geschichte des Tristanstoffes Tristan und Isolde Vis und Ramin Tristan und Isolde versus Vis und Ramin Die Hauptgestalten Ramin und Tristan Vis und Isolde Gul und Isolde Weißhand Moubad und Marke Die Amme und Brangäne Mensch und Welt: Zwiespalt als Zweifel Die höfische Welt Die Gottesidee in beiden Romanen Das Gottesbild der Hauptgestalten Die Auffassung der Liebe Liebe, Minne und das Schicksal Liebe, Ehre und Treue Schlussfolgerung Anhang Personenregister Abkürzungen Literaturverzeichnis

4 چکيده: از جمله ابزاری که باعث قرابت ب يش از پي ش دو تم دن دو فرهن گ ودو ا ي ين متف اوت م ی ش ود تطبيق ا ثار ادبی ا ن دو کشور است. ادبيات به عنوان زبان مشترک م ردم جه ان ا ي ين ه تم ام نم ای ا داب عادات و تمدن هر کشور است و شناخت ادبيات يک جامعه اولين گام جهت شناخت محتوای فرهن گ ا ن جامع ه اس ت. تش ابهات و تف اوت ه ايی ک ه در ا ث ار ادب ی م ردم جه ان دي ده م ی ش ود همچنين نقش عقايد اجتماعی و نيز مذهبی ا نان در اعصار گوناگون ادب ی جه ت ش ناخت فرهن گ يک کشور خالی از لطف نيست. در رساله ی حاضر ب ا عن وان "بررس ی تطبيق ی دو اث ر منظ وم تريستان و ايزولد و ويس و رامين با تکيه بر دو عنصر عشق و تقدير اله ی" س عی ش ده اس ت ب ا تطبيق اين دو اثر غنايی و با تکيه بر وجوه مشترک و متفاوت اين دو اثر نک اتی چن د در حيط ه- ی تا ثيرات متقابل ادبيات ايران و ا لمان در قرون وسطی و ادبيات درباری حاکم ب ر اي ن عص ر و جريانات فکری دراين دو بستر فرهنگی متفاوت مطرح شود. از روزگار باستان تا کنون نقش مظاهر طبيع ی عش ق هج ران وص ال سرنوش ت و ني ز تق دير الهی به عنوان واسطه ای جهت پناه بردن به نيروهای الهی و ا سمانی تلقی ش ده اس ت. دو اث ر ادب ی "ويس و رامين" و "تريستان و ايزولد" ب ه عن وان که ن ت رين داس تانهای ادبي ات غن ايی در اروپا و ا سيا و به عنوان اولين مثنوی عاشقانه در جهان باعث پيدايش تعداد بسياری از ا ثار منظوم عاش قانه شده است. پرداختن به موضوع عشق به عنوان بزرگت رين عام ل پيون د دهن ده انس ان ب ا ه م ن وع و در نهايت با خالق خويش و همانا برقراری ارتباط با باريتعالی و يکی شدن با خالق خويش تنه ا ب ا کمک نيروی درون و روح از جمله موضوعات قابل بحث و بررسی در اين دو اثر است. اين پژوهش بر اساس روش کتابخانه ای انجام پذيرفته و از ديگر اهداف ا ن برجسته ساختن تا ثي ر ادبيات فارسی بر نويسندگان اروپا در قرون وسطی می باشد. انج ام اينگون ه پ ژوهش ه ا م ی توان د وسيله ای برای يافتن ريشه های مشترک ادبی و فرهنگی ملت ها باشد.

5 Abstract Die großen Übereinstimmungen der mittelalterlichen Literatur von Osten und Westen sind seit langem das Hauptthema der literarischen Auseinandersetzungen. Die vorliegende Dissertation unternimmt aufgrund zwei Hauptelemente Liebe und Schicksal eine komparatistische Untersuchung von dem persischen Werk "Vis und Ramin" und seinem deutschen Seitenstück "Tristan und Isolde", die als gutes Beispiel in diesem Zusammenhang gelten können, da beide Werke große Ähnlichkeiten aufweisen. Zunächst richtet sich der Blick auf die Usprung der Kunst im Mittelalter und die Biografie beider Dichter, dann aber setzt sie sich mit der eigentlichen Auffassung von zwei verschiedenen Dichtern aus dem Westen und Osten miteinader. Es ist wichtig zu betonen, dass weder Gurgani noch Gottfried die Realität eines Gottes in Frage stellen. Beide Dichter stellen neue Wertbegriffe auf, die in Spannung zu den Idealen und Tugenden der Gesellschaft und deren Vorstellung von Gott stehen. Beide verneinen sogar die Geltung höfischer Werte, indem sie die höfische Moral in ihrem äußeren Scheinwert zeigen. Sie entlarven sogar das Spiel, das die höfische Welt mit Gott treibt.

6 Vorwort An dieser Stelle möchte ich meinen Dank aussprechen an all diejenigen, die mich während der Bearbeitung der Dissertation begleitet haben und mir Mut und Kraft gaben, um den eingeschlagenen Weg zu bestreiten. Zu Dank bin ich meinem geehrten Doktorvater Herrn Dr. M.Salami verpflichtet, der mir bei der Arbeit den entscheidenden Anstoß gab und seine äußerst hilfreichen und konstruktiven Ratschläge die Arbeit in der vorliegenden Form ermöglicht haben. Mein besonderer Dank gilt meinem geerhten Korreferenten Herrn Dr. Sh. Sahavi, der mir im Laufe der Arbeit mit Rat und Begutachtung zur Seite stand. Zum innigsten Dank verpflichtet bin ich auch Herrn Dr. Motamedi Azari, Frau Prof. Dr. Durusoy, Dr.Baehre-Waldherr und Herrn Prof. Dr. Arlt, für ihre Beratungen und freundliches Entgegenkommen. Außerdem bedanke ich mich ganz herzlich bei dem Gremium der Uni-Bibliotheken der Kölner sowie Wiener Universität, denn ohne deren entgegen kommenden Anstrengungen könnte die Arbeit nicht zustande gebracht werden. Mein Dank gilt im weiteren meinen geehrten Freunden und Kollegen, Frau Dr. M. Nasser und Frau Dr. P. Derakhshan Moghaddam, deren Handbibliothek mir großzügig zur Verfügung stand. Und zum Schluss bin ich ganz besonders meinem Mann zu Dank verpflichtet, der mir im Laufe meines Studiums stets beiseite stand, mir emtionalen Halt gab und mir unermüdlich den Weg zur Durchführung meiner Arbeit geebnet hat. Nachfolgend möchte ich mich bei allen weiteren Menschen bedanken, die mir bei vorliegender Arbeit in irgendeiner Weise geholfen haben. Teheran, Dezember 2008 A. Goudarzpour aragh