Chương tri nh gia o du c tre em tư 0 đê n 10 tuô i ta i bang Mecklenburg-Vorpommern Tư vâ n phu huynh

Transkript

1 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri

2 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Ca c vị phu huynh thân mến, Ca c phu huynh đa quyê t đi nh cho n gửi con em va o mô t trong ca c trươ ng mâ u gia o. Đó la mô t quyê t đi nh quan tro ng cho phu huynh va ca c cha u. Tôi xin chân tha nh ca m ơn ca c phu huynh đa đă t tro n niê m tin va o ca c trươ ng mâ u gia o va di ch vu cu a tiê u bang. Ca c phu huynh ha y tin chă c ră ng ca c thầy cô cu a trươ ng mâ u gia o se phu c vu tô t ca c cha u bă ng ca ti nh thương sự nhiệt ti nh va kha năng nghiệp vu cao trên li nh vực gia o du c va đa o ta o. Ca c trươ ng mâ u gia o la cơ sơ gia o du c đầu tiên ma con em cu a phu huynh đê n ho c ho i. Va ca c chương tri nh cu a nha tre tro n nga y (Tagespflege) cu ng thuô c vê chương tri nh gia o du c. Henry Tesch Bô Trươ ng Bô Gia o Du c, Khoa Ho c va Văn Ho a Mecklenburg-Vorpommern Nê n ta ng cho tâ t ca hoa t đô ng cu a nha tre la chương tri nh gia o du c hiện ha nh cu a tiê u bang da nh cho tre em tư 0 đê n 10 tuô i. Ca c trươ ng mâ u gia o lâ y đây la m cơ sơ đê pha t triê n ca c chương tri nh gia o du c đă c biệt. Như ng hươ ng dâ n dươ i đây se giu p cho phu huynh có mô t kha i niệm tô ng quan vê như ng đă c điê m gia o du c va đa o ta o cu a ca c trươ ng mâ u gia o ơ tiê u bang Mecklenburg-Vorpommern, va như ng nô i dung va mu c đi ch gia o du c đang chơ đợi ca c cha u. Mô t tro ng tâm chu chô t la việc trang bi cho ca c em như ng kiê n thư c cần thiê t phù hợp vơ i kha năng cu a ca c cha u đê bươ c chuyê n tiê p tư trươ ng mâ u gia o hoă c nha tre tro n nga y lên trươ ng tiê u ho c được tha nh công tô t đe p. Đô i vơ i tôi râ t điê u quan tro ng la ca c bâ c phu huynh va ca c thầy cô gia o trươ ng mâ u gia o va nha tre tro n nga y cùng nhau ga nh va c tra ch nhiệm chung đê ta o điê u kiện giu p đỡ, đa p ư ng kha năng va nhu cầu thi ch hợp cho tư ng em mô t. Ca c phu huynh đư ng ngần nga i nê u co n thă c mă c. Ha y đê n vơ i ca c thầy cô gia o trươ ng mâ u gia o đê được tư vâ n vê ca c điê u kiện pha t triê n kha năng cho con em. Henry Tesch Bô Trươ ng Bô Gia o Du c, Khoa Ho c va Văn Hóa Mecklenburg-Vorpommern

3 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Tre em ho c ho i như thế na o? Như ng năm đầu tiên la thơ i gian ma ca c tre có thê ho c ho i dê da ng va thu thâ p nhiê u nhâ t cho ca cuô c đơ i vê sau. Chi nh ca c phu huynh đa kèm că p va đóng góp va o sự pha t triê n cu a tre tư như ng nga y đầu đơ i va đa tư ng chư ng kiê n như ng niê m vui cu a tre khi tiê p nhâ n điê u mơ i la. Vui chơi la mô t trong như ng hi nh thư c ho c ho i râ t quan tro ng đô i vơ i tre nho. Xuâ t pha t tư đô ng cơ ba n thân ca c tre em thươ ng thi ch nghiên cư u va kha m pha thê giơ i. Khuyê n khi ch ho c ho i có nghi a la ta o thơ i gian va không gian đê tre hoa t đô ng. Không như ng chi ơ nha ma co n ca ơ trươ ng mâ u gia o/nha tre tro n nga y. Ngôn ngư la mô t chi a khóa chu chô t đê ho c ho i. Tre em thươ ng có khuynh hươ ng ti m sự tiê p câ n va trao đô i vơ i như ng ngươ i gần gu i nhâ t. Tâ t ca ca c tre đê u ho c nói tư tiê ng me đe, kê ca ca c tre không có tiê ng Đư c la ngôn ngư me đe. Không có phim hay na o va cu ng không có băng ghi âm na o có thê thay thê ca c cuô c tro chuyện trực tiê p, mô t cuô c tiê p xu c trực tiê p vơ i tre nho. Thu c đâ y sự ho c ho i, giư cho tiê n tri nh na y pha t triê n va đóng góp y kiê n la mô t tra ch nhiệm chung cu a ca c bâ c phu huynh, ca c nha gia o du c va ca chi nh ca c em nho. Cu ng như gia đi nh mi nh, cô ng đô ng trươ ng mâ u gia o hay cu a nha tre tro n nga y la nơi ma ca c cô con ga i, như ng câ u con trai thu thâ p kinh nghiệm xa hô i cần thiê t cho cuô c sô ng vê sau.

4 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Ca c tre em dần dần lơ n lên tha nh như ng ca nhân đầy tự tin va vư ng va ng, ho c ho i ca ch đô i xử trong xa hô i, tôn tro ng ngươ i kha c va tôn tro ng như ng quyê t đi nh dân chu. Nê u được cho cơ hô i va được đô ng viên thi ca c em se ho c ho i va ti m hiê u sâu să c hơn vê mô t đê ta i hoă c mô t vâ n đê. Ca c em se ho c ca ch thư c suy ngâ m vê ca c vâ n đê va thử nghiệm ca c gia i pha p. Lầm lô i cu ng la mô t phần cu a qua tri nh ho c ho i, cu ng như sự tâ p trung, ti nh kiên tri hay việc thu thâ p ca c kiê n thư c va kha năng trên nhiê u li nh vực. Ca c em se được ho c biê t ră ng sư c kho e la mô t yê u tô quan tro ng trong cuô c sô ng hă ng nga y. Tùy thuô c va o lư a tuô i va đô pha t triê n ma ca c em se có như ng quyê t đi nh bô i ch cho sư c kho e cu a chi nh mi nh. Tro ng tâm cu a chương tri nh gia o du c va đa o ta o la ho c ngôn ngư va ho c nói, vi kha năng ngôn ngư tô t la mô t yê u tô quan tro ng cho tâ t ca em nho đê tham gia va o đơ i sô ng xa hô i, đê gia i đa p tha nh công ca c ba i ho c, va vượt qua dê da ng ca c thử tha ch trong cuô c sô ng. Ca c tre em tư như ng gia đi nh có nguô n gô c ngươ i nươ c ngoa i cu ng ho c tiê ng Đư c đê có thê tiê p xu c. Cu ng như ca c tre em có tiê ng Đư c la tiê ng me đe, ca c em cu ng được da y dô vê tầm gia tri cao cu a tiê ng me đe. Trong trươ ng mâ u gia o ca c em se được da y vê như ng điê u thực tiê n cho cuô c sô ng: Ca c em se được giu p đỡ đê có thê tự mi nh hoa n tha nh ca c công việc hă ng nga y phù hợp theo tầm mư c pha t triê n va tuô i ta c. Tre em râ t thi ch să p xê p, so sa nh va đo đa c. Ca c tro chơi, ca c cuô c thi nghiệm nho nho hoă c ca c buô i thực tâ p công nghệ se giu p ca c em có kha i niệm cơ ba n vê toa n ho c va ca c mô i tương quan toa n ho c. Ca c chương tri nh ca nha c, nha y mu a, đóng ki ch, trang tri thu công hoă c hô i ho a se giu p ca c em pha t triê n ca c hi nh thư c diê n đa t nha c ho a sa ng ta o. Ca c em se la m quen vơ i thê giơ i thiên nhiên va môi trươ ng chung quanh đơ i sô ng hă ng nga y. Ca c em se được truyê n đa t như ng kiê n thư c đa o đư c, tôn gia o va sự pha t triê n cu a ca c gia tri đa o ly. Ti nh khoan hô ng, tinh thần tôn tro ng ca c nê n văn hóa kha c va lo ng tin ca nhân se được da y dô va ư ng du ng ngay tư lu c ca c em co n i t tuô i.

5 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri La m thế na o đê khuyến khi ch tư ng Ca c thầy cô gia o trươ ng mâ u gia o coi sự hợp ta c chă t che vơ i ca c cha me la mô t nhiệm vu đê có thê khuyê n khi ch va pha t hiện ca c ưu va đă c điê m cu a tư ng em mô t. Mô i em nên ca m nhâ n được sự thoa i ma i ơ trươ ng mâ u gia o/nha tre tro n nga y, va nhâ n thư c được ră ng mi nh la mô t tha nh viên quan tro ng trong cô ng đô ng nho. Thêm va o đó tre nho cần có mô i quan hệ mâ t thiê t vơ i ca c thầy cô gia o trươ ng mâ u gia o/ ca c nhân viên nha tre tro n nga y. Nô i dung ho c la ca c kinh nghiệm va đê ta i tư thê giơ i đơ i sô ng cu a tre em, nó se lôi cuô n sự chu y cu a ca c em nam nư hoă c ca nhóm. Ca c thầy cô gia o trươ ng mâ u gia o se truyê n đa t kiê n thư c va kinh nghiệm cho ca c cha u va sẵn sa ng đón nhâ n như ng ca i ma ca c em đem ra a p du ng. Trươ ng mâ u gia o la nơi đê kha m pha, nghiên cư u va pha t minh! Nhiê u khi kê ca ngươ i lơ n cu ng la ca c ho c tro. Việc quan sa t ca cha u ha ng nga y va ghi nhơ thông kê la i cu ng la mô t trong như ng chuyên môn cu a ca c thầy cô gia o. Qua đó như ng bươ c tiê n triê n cu a ca c cha u tre se được ghi nhơ thô ng kê la i, va ca c thầy cô gia o dựa va o như ng sô liệu na y cùng vơ i chuyên môn sư pha m se đưa ra như ng khuyê n khi ch cu thê cho ca c cha u.

6 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri đến mư c na o? Chương tri nh gia o du c đo i ho i pha i có sự hợp ta c vơ i phu huynh trên phương diện gia o du c va đa o ta o. Phu huynh la ngươ i ti n câ n quan tro ng cu a đư a tre. Đê hợp ta c tha nh công cần pha i có sự tôn tro ng va tin tươ ng lâ n nhau. Trong ca c buô i gă p gỡ thầy cô gia o se thông ba o cho cho ca c nga i biê t cu thê vê ti nh hi nh va như ng bươ c tiê n triê n cu a tre. Nhưng đê có thê công bă ng vơ i đư a tre, ca c thầy cô cu ng cần như ng thông tin va ca c y kiê n đóng góp cu a phu huynh. Ca c phu huynh ha y ba n ba c vơ i ca c thầy cô vê phương thư c hợp ta c va đóng góp cu a mi nh. Chi nh ba n thân phu huynh có thê giơ i thiệu đê n ca c em mô t điê u hay gi đó - vi du như mô t ba i nha c, mô t tro chơi, mô t câu chuyện, hoă c la vê nghê nghiệp cu a mi nh. Ha y sử du ng quyê n tham gia cu a mi nh trong Ban Phu Huynh cu a trươ ng mâ u gia o cu ng như việc trao đô i y kiê n kinh nghiệm vơ i ca c phu huynh kha c. Ca ng có nhiê u phu huynh có y kiê n đóng góp, phê bi nh đê giu p cho công việc gia o du c tô t đe p thi ca ng đem la i nhiê u lợi i ch cho trươ ng mâ u gia o va ca c con em!

7 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Qua tri nh chuyê n tiếp lên trươ ng tiê u ho c quan tro ng đến đâu? Qua tri nh chuyê n tiê p tư trươ ng mâ u gia o lên trươ ng tiê u ho c la mô t sự kiện quan tro ng trong cuô c đơ i cu a em nho va gia đi nh. Đầy lo ng to mo va niê m ha nh diện vê như ng điê u đa ho c ho i trong trươ ng mâ u gia o, ca c em muô n tự thê hiện ră ng mi nh đa đu tư ca ch đê đê n trươ ng. Sự ta n tha nh va lưu tâm cu a phu huynh se hô trợ tinh thần em nho râ t nhiê u trong giai đoa n ha o hư c na y. Cùng vơ i trươ ng mâ u gia o/nha tre tro n nga y, phu huynh se giu p ca c em có mô t quan điê m ti ch cực vê nha trươ ng va như thê dê da ng tha nh công trong việc ho c tâ p. Thông qua ca c thầy cô trươ ng mâ u gia o/ca c nhân viên nha tre tro n nga y, ca c em se có như ng tiê p xu c đầu tiên vơ i nha trươ ng. Sự hợp ta c mâ t thiê t giư a trươ ng mâ u gia o va trươ ng tiê u ho c se hô trợ tiê n tri nh na y va giu p ca c em să p đê n tuô i đi ho c dê da ng vượt qua giai đo an chuyê n tiê p. Ti nh đô ng nhâ t trong gia o du c cu a ca c trươ ng mâ u gia o cu ng giu p ca c em dê da ng chuâ n bi tinh thần lên trươ ng tiê u ho c. Va ngược la i ca c trươ ng tiê u ho c cu ng thông hiê u qua tri nh pha t triê n cu a ca c em tư trươ ng mâ u gia o lên. Việc gia o du c ơ trươ ng ho c cu ng bă t nguô n tư cơ sơ na y. Không như ng Luâ t Khuyê n Khi ch Nha Tre Tro n Nga y M-V (KiföG M-V) ma ca Bô luâ t Gia o du c cu a bang Mecklenburg Vorpommern (SchulG M-V) ra ng buô c tâ t ca trươ ng mâ u gia o va trươ ng tiê u ho c nga y ca ng tô t hơn trong việc hợp ta c tương trợ lâ n nhau phu c vu mu c đi ch giu p đỡ tư ng em trong ho c tâ p.

8 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Trên cơ sơ chương tri nh gia o du c đa được thô ng nhâ t da nh cho ca c tre em tư 0 đê n 10 tuô i cu a luâ t M-V thi ca c em nho se ho c ho i trong ca c trươ ng mâ u gia o nhiê u kha năng trên li nh vực gia o du c va đa o ta o. Giao tiếp, ho c no i va ho c (đa) ngôn ngư, Cử đô ng Ca nha c, thâ m my va trang tri hi nh tươ ng, Toa n ho c cơ ba n Ca c kinh nghiê m cơ ba n vê (đa) văn ho a va xa hô i, Ti m hiê u thế giơ i va ca c kinh nghiê m cơ ba n vê khoa ho c tư nhiên. Vơ i thơ i gian trôi qua trong trươ ng mâ u gia o/nha tre tro n nga y, con em cu a phu huynh se pha t triê n nhiê u phương diện như chiê u cao, tri tuệ va ho c thư c. Ca c qua tri nh pha t triê n có thê râ t kha c nhau va không luôn luôn đô ng nhâ t trong ca c li nh vực gia o du c va đa o ta o. Như ng qua tri nh na y có thê liên tu c va cu ng đôi khi bi gia n đoa n. Nhiê u hoa n đă c biệt ca nh xa y ra có thê dâ n đê n việc ca c em nho không co n như ng kha năng ma em đa có lu c co n nho tuô i. Điê u â y la bi nh thươ ng va la mô t phần trong suô t qua tri nh pha t triê n cu a mô i đơ i ngươ i. Vi du như có tre biê t cha y sơ m, va có tre biê t nói sơ m. Gia o sư Richard Michaelis, chuyên gia vê bô môn pha t triê n hệ thần kinh, (Bệnh viện đa i ho c nhi đô ng Tübingen) đa thiê t lâ p ra cho ca c ba c sy nhi đô ng mô t ho c thuyê t vê ca c Viên Đa Biên Giơ i cu a Pha t Triê n Tri Tuệ. Viện Nghiên Cư u Xa Hô i Ho c Ư ng Du ng/ Hô i Đoa n Thơ i Thơ Â u (infans) đa tiê p tu c pha t triê n ho c thuyê t vê Ca c Viên Đa Biên Giơ i na y đê đóng góp va o công việc da y dô cu a ca c thầy cô gia o. Đê có thê pha t triê n tư ng ca nhân, sự pha t triê n tri tuệ cu a em nho được phân chia va đa nh gia theo sa u pha m vi.

9 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Sa u pha m vi pha t triê n tri tuê 1 Ca c em nho pha t triê n hă ng nga y va tư ng giai đoa n. Tượng hi nh cho sa u giai đoa n pha t triê n tri tuệ na y la Ca c Viên Đa Biên Giơ i : 1 Ho c no i, vi du như go i me va go i cha (15 tha ng), nói câu da i liên tu c 3-5 tư (36 tha ng), thuâ t la i mô t sự kiện/câu chuyện theo đu ng thư tự thơ i gian va nô i dung (48 tha ng); 2 Cử đô ng cơ thê (như ng cử đô ng đô ng da ng va đê u đă n cu a cơ thê ), vi du xoay tư tư thê nă m bu ng sang nă m lâ t ngửa (12 tha ng), đi không cần vi n (18 tha ng), đa p vư ng va ng xe ba ba nh hoă c ca c xe tương tự (48 tha ng); 3 Cử đô ng ba n tay/ngo n tay, vi du chuyê n đô vâ t nho tư ba n tay sang ba n tay (6 tha ng), chu đi nh sử du ng ngón tay tro (18 tha ng), dùng ke o că t mô t đươ ng thă ng (60 tha ng); 4 Pha t triê n tri nhâ n thư c (Pha t triê n chiê n lược ha nh đô ng, kha năng chu y va tâ p trung, ca ch ư ng xử trong ca c tro chơi, kha năng phân biệt va xê p đă t), vi du đưa mă t nhi n theo đô vâ t lu c lă c chầm châ m (3 tha ng), bă t chươ c thói quen cu a ngươ i lơ n (18 tha ng), đă t câu ho i (ta i sao, ơ đâu, khi na o, tư đâu - 48 tha ng); 5 Kha năng ho a nhâ p xa hô i (Kha năng xây dựng mô i quan hệ mơ i vơ i ca c tre em kha c va ngươ i lơ n la mă t), vi du phân biệt gương mă t ngươ i quen va ngươ i la (9 tha ng), nhâ n thư c được y nghi a cu a tư Không (18 tha ng); sẵn sa ng nhươ ng nhi n vơ i ngươ i kha c (48 tha ng); 6 Kha năng ca m xu c (Kha năng nhâ n biê t ca m xu c cu a chi nh mi nh va tư đó bă t đầu pha t triê n kha năng ca m xu c), vi du như cươ i, tiê p xu c bă ng mă t, đa p la i lơ i nói chuyện cu a ngươ i quen bă ng ca ch nói chuyện hoă c cử đô ng (6 tha ng), trâ n ti nh tinh thần trong vo ng 3 phu t khi gă p như ng việc tra i y nho nho (24 tha ng); phân biệt nam nư (48 tha ng). Trang bi a cuô i cu a tơ hươ ng dâ n na y có mô t ba ng tô ng quan vê ca c giai đoa n pha t triê n tri tuệ cu a tre em ơ ca c tha ng tuô i Chu thi ch 1: Ba ng tô ng quan na y dựa trên quyê n sa ch cu a ca c ta c gia R. Michaelis va G. Niemann: Pha t Triê n Hệ Thần Kinh va Nhi Đô ng Ho c. Nguyên tă c cu a ca c viên đa biên giơ i thiê t yê u. tư trang 62, Stuttgart Ca c dư liệu mơ i cu a: Petermann, F. Stein I.A. (2000): Châ n Đoa n Pha t Triê n bă ng ET 6-6. Swets Testservice, Swets va Zeitlinger, Lisse, NL; Michaelis, R. (2001): Ca c Viên Đa Biên Giơ i cu a Pha t Triê n Tri Tuệ; Largo, R.H. (1996): Babyjahre. Piper, München, do infans biên soa n la i năm 2003, phiên ba n 1.03

10 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Giao tiếp, ho c no i va ho c (đa) ngôn ngư tham gia ca c buô i tro chuyện ư ng du ng phù hợp mu c đi ch như ng kha năng ngôn ngư đa ho c được diê n ta bă ng ngôn ngư như ng kha năng va ca m xu c vui buô n sợ ha i thuâ t la i như ng ca m nhâ n đa tra i qua tri nh ba y y kiê n cu a mi nh vơ i ngươ i kha c hiê u ky khi tiê p xu c vơ i nô i dung va ngôn ngư trong ta c phâ m văn chương ta o phong ca ch ăn nói li ch sự sử du ng được nhiê u loa i bu t viê t kha c nhau nêu tên đô vâ t va sự kiện cu a thê giơ i chung quanh, nhơ chi tiê t, va diê n ta la i bă ng lơ i. ho a gia i mâu thuâ n xa hô i vơ i ngươ i lơ n va ngươ i tra c tuô i biê t ba y to nhu cầu, y kiê n va ươ c muô n Tri năng vê toa n ho c cơ ba n nhâ n diện, mô ta va phân biệt ca c đô vâ t có hi nh da ng va ti nh châ t kha c nhau nhâ n biê t va mô ta ca c tương quan vi tri tư ca c góc nhi n kha c nhau tâ p hợp được sô lượng, so sa nh va mô ta. thông hiê u mô i tương quan giư a ca c sô lượng va biê t gia i tri nh. đê m, biê t đê m sô lượng va sô thư tự đo c được ca c thơ i điê m quantro ng cho ba n thân trên đô ng hô va biê t ươ c ti nh khoa ng thơ i gian nhâ n biê t va nêu tên ca c mùatrong năm phân biệt được ca c tha ng có y nghia quan tro ng cho ba n thân va ca c dư kiện như lê gia ng sinh va sinh nhâ t. biê t phân biệt tiê n xu va ca c gia tri. Nhâ n biê t qui luâ t chung cu a hai chuô i sô hoă c mâ u hi nh giô ng nhau hiê u va biê t ư ng du ng ca c kha i niệm gâ p đôi va phân nửa Ca c kinh nghiê m cơ ba n vê (đa) văn ho a va xa hô i, ti m hiê u thế giơ i va kinh nghiê m cơ ba n vê khoa ho c tư nhiên Tôn tro ng va khoan hô ng vơ i ngươ i kha c, không dùng ba o lực ho a gia i ca c mâu thuâ n thông hiê u, thương lượng va tuân thu ca c qui luâ t chơi biê t ca m nhâ n nhu cầu va ươ c muô n cu a ngươ i kha c va giu p đỡ ho suy nghi va trao đô i y tươ ng vê ca c mô i quan hệ ba n bè nhâ n biê t lợi i ch cu a ca c điê u lệ va tiêu chuâ n ta o sự ha i ho a cho mô t tâ p thê va biê t tôn tro ng ca c điê u lệ, tiêu chuâ n na y cùng chung vơ i ca c tre em kha c quan sa t, ti m hiê u, mô ta va suy ngâ m vê ca c hiện tượng thiên nhiên va ca c mô i tương quan ky thuâ t có tra ch nhiệm đô i vơ i thiên nhiên va môi trươ ng quan sa t môi trươ ng thiên nhiên va ca c sự kiện ky thuâ t, va mô ta phù hợp ca c đă c điê m biê t nhâ n thư c thơ i gian cu a nga y, tuần lê, tha ng va năm Ca nha c, thâ m my va trang tri hi nh tươ ng thông hiê u ngôn ngư cu a âm nha c va nghệ thuâ t thi ch thử gio ng nói cu a mi nh hay ha t mô t mi nh hoă c chung vơ i ngươ i kha c mô t đoa n hay ca mô t ba i ha t tự mi nh thi ch tham gia ca c tro chơi ca ha t, cha y nha y va tro chuyện thông hiê u va la m theo được ca c tro chơi va điệu mu a vơ i ca c kiê u nă m tay, kiê u bươ c chân va chuô i bươ c chân đơn gia n ca m nhâ n được y nghi a cu a ca c hi nh da ng va ma u să c, va kha năng chu y a p du ng sự hiê u biê t na y ca ng nga y ca ng tăng thêm thê hiện ca m xu c va tâm tra ng ba n thân va ca m xu c vê bô n mùa thiên nhiên trong năm kê vê đơ i sô ng va ca m nhâ n được ca c nha my thuâ t va ca c tranh ve cu a ho, liên tươ ng đê n thơ i thơ â u cu a ba n thân nă n được ca c hi nh nhựa đơn gia n va ca m nhâ n được y nghi a cu a chu ng Cử đô ng thi ch cử đô ng vơ i nhiê u hi nh thư c kha c nhau ti m hiê u va thử la m ca c đô ng ta c mơ i la nhâ n biê t va kha m pha ca c chư c năng cu a cơ thê nhâ n thư c môi trươ ng chung quanh bă ng tâ t ca gia c quan bă t chươ c ca c cử đô ng hay cu a ngươ i kha c nhâ n thư c được y nghia khi được ngươ i kha c khen thươ ng ca c kha năng cử đô ng ca ng nga y ca ng tiê n bô hơn, thê hiện chu ng va so sa nh vơ i kha năng ngươ i kha c nhâ n thư c ca c kha năng va sự ha n chê cu a cơ thê tiê p nhâ n va châ p nhâ n sự giu p đỡ lu c thực hiện ca c cử đô ng a p du ng ca c kha năng cử đô ng cơ ba n (như cha y, nha y, ne m, bă t, lăn, trượt) hoa n chuyê n vai tro trong ca c tro chơi

11 10 tuô i Tha ng tuô i Khi đư a be 12 tha ng tuô i 24 tha ng tuô i 36 tha ng tuô i 48 tha ng tuô i 60 tha ng tuô i cơ thê ngô i thă ng lưng không cần dựa va giư được thăng bă ng tự mi nh lâ t ngửa ba n tay va ngo n tay sử du ng tay như ke o: cầm ca c đô vâ t nho giư a ngón ca i va tro, đôi khi chi nh xa c hơn: ke p giư a hai đầu ngón tay giơ i cu a pha t triê n ngôn ngư tự đô ng pha t âm ca c tư có nguyên âm a/e va ca c âm bâ m môi (ba-ba-baba, hoă c da-dadada, ca c âm tương tự) giơ i cu a nhâ n thư c nê u dùng tơ giâ y hoă c ca i khăn che la i đô chơi, đô vâ t va đê be nhi n thâ y điê u na y, be se tự mi nh dỡ tơ giâ y hoă c ca i khăn đi đê có thê nhi n thâ y ca c đô chơi năng giao tiếp xa hô i Tự mi nh tre ti m ba n mơ i đê giao tiê p, duy tri ti nh ba n mơ i, thay đô i hoă c că t đư t năng ca m xu c Như ng cử chi ta n tha nh thay cho lơ i nói: a nh mă t, cha m nhe, vuô t ve, dựa, cử chi, hôn, lơ i le hoă c cử chi kèm theo như ng xu c ca m trong cuô c đô i đa p giư a ngươ i ti n câ n va đư a tre giơ i cu a pha t triê n tri

12 10 tuô i Tha ng tuô i Khi đư a be 12 tha ng tuô i 24 tha ng tuô i 36 tha ng tuô i 48 tha ng tuô i 60 tha ng tuô i giơ i cu a pha t triê n tri cơ thê nâng đô vâ t tư nê n nha lên va không mâ t thăng bă ng leo cầu thang (tư ng bươ c mô t, tay vi n thanh cầu thang hoă c nă m tay ngươ i lơ n) ba n tay va ngo n tay ke p hai ngón tay tha nh tha o cầm bu t ve trong lo ng ba n tay hoă c cầm kiê u bu t lông (giư bu t bă ng ba ngón tay đầu, thân bu t nă m trong lo ng ba n tay) giơ i cu a pha t triê n ngôn ngư Pha t âm ca c tư mô t vần (tô i thiê u 10 tư chi nh xa c, ngoa i trư»papa«va»mama«) giơ i cu a nhâ n thư c châ t chô ng ca c thanh gô, hoă c tro chơi tương tự, (tô i thiê u 3) chăm chu quan sa t, rơ mó, lâ y ra de p va o đô chơi, đô vâ t tư thùng chư a hoă c ngăn ke o khoa ng 15 phu t năng giao tiếp xa hô i chơi đùa không chi u ke m vơ i tre cùng tuô i thi ch kê t ba n vơ i tre em kha c năng ca m xu c Trâ n ti nh trong vo ng 3 phu t khi bi tra i y nho nho Tự mi nh chơi khoa ng 15 đê n 30 phu t, va biê t chă c ră ng me / ngươ i ti n câ n đang ơ gần (trong pho ng kha c, nha bê p), nhưng không nhi n thâ y

13 10 tuô i Tha ng tuô i Khi đư a be 12 tha ng tuô i 24 tha ng tuô i 36 tha ng tuô i 48 tha ng tuô i 60 tha ng tuô i cơ thê nha y hai chân lên cầu thang va giư được thăng bă ng hai ca nh tay đong đưa theo bươ c cha y, tra nh chươ ng nga i vâ t va có thê bâ t ngơ đư ng la i ba n tay va ngo n tay lâ t tư ng trang sa ch ba o Có thê sử du ng tha nh tha o 3 đầu ngón tay (ngón ca i, tro va giư a) đê nă n bóp ca c đô vâ t nho giơ i cu a pha t triê n ngôn ngư nói câu da i 3 đê n 5 tư (phô i hợp chu tư, trợ đô ng tư, giơ i tư va tra ng tư thơ i gian va không gian) biê t sử du ng tên go i cu a be giơ i cu a nhâ n thư c ve va viê t nguệch ngoa t, thươ ng chưa tượng ro hi nh da ng, gia i thi ch hi nh đa ve chăm chu chơi như chơi thâ t, chơi vơ i bu pbê, xe, viên đa xê p hi nh, Lego, Playmobil v.v. năng giao tiếp xa hô i Chơi chung vơ i ca c tre kha c tô i thiê u 5 phu t, tro chuyện, trao đô i đô vâ t muô n giu p đỡ việc nha, bă t chươ c đóng vai tro cu a ngươ i lơ n năng ca m xu c Có thê gơ i tre va i tiê ng đô ng hô ơ nha ngươ i quen, không có mă t ngươ i ti n câ n giơ i cu a pha t triê n tri

14 10 tuô i Tha ng tuô i Khi đư a be 12 tha ng tuô i 24 tha ng tuô i 36 tha ng tuô i 48 tha ng tuô i 60 tha ng tuô i giơ i cu a pha t triê n tri cơ thê la i tha nh tha o xe ba ba nh hoă c xe tương tự. Vư a đa p vư a la i, tra nh dê da ng chươ ng nga i vâ t Tư tư thê đang đư ng có thê nha y hai chân ra phi a trươ c 30 đê n 50 cm ma không mâ t thăng bă ng ba n tay va ngo n tay cầm tha nh tha o bu t ve bă ng ba đầu ngón tay đầu tiên bô tri va phê bi nh đô vâ t, hoă c hi nh ve ngươ i ta la mô t vo ng tro n đơn gia n vơ i ca i đầu va đôi chân, thiê u phần thân. giơ i cu a pha t triê n ngôn ngư dùng tư tôi đê tự xưng danh thuâ t la i sự kiện/câu chuyện gần đu ng thư tự thơ i gian va nô i dung, thươ ng đệm thêm tư... va sau đó...va sau đó giơ i cu a nhâ n thư c đă t câu ho i (ta i sao, ơ đâu, khi na o, tư đâu) phân biệt va go i tên cu a mô t đô vâ t vơ i ki ch cỡ kha c nhau (vi du tra i ta o lơ n, tra i ta o nho ) năng giao tiếp xa hô i bă t đầu tham gia va o ca c tro chơi có qui luâ t (cơ ba n, đa nh ba i, xoay vo ng tro n, cử đô ng) Sẵn sa ng nhươ ng nhi n năng ca m xu c Tự kiê m chê ca m xu c đô i vơ i ca c biê n cô hă ng nga y. Có thê chi u đựng phần na o ca c ca m xu c như lo lă ng, thâ t vo ng, vui ve, hy vo ng, sợ ha i, căng thă ng thần kinh phân biệt nam nư va cư xử phù hợp

15 10 tuô i Tha ng tuô i Khi đư a be 12 tha ng tuô i 24 tha ng tuô i 36 tha ng tuô i 48 tha ng tuô i 60 tha ng tuô i giơ i cu a pha t triê n tri cơ thê leo cầu thang lên xuô ng an toa n va không cần vi n, mô i chân mô t nâ c cầu thang chu p tra i bóng lơ n (đươ ng ki nh 20 cm) bă ng hai ba n tay, ca nh tay va ca thân tư mô t khoa ng ca ch 2 m ba n tay va ngo n tay dùng ke o că t được đươ ng thă ng viê t hoa ca c mâ u tự, sô, tên (đôi khi viê t ngược). Hoă c/ va : ve va bô tri hợp ly ca c hi nh ve vơ i ne t ve kha ro ra ng giơ i cu a pha t triê n ngôn ngư nói tha nh tha o kê la i dư kiện/ câu chuyện theo đu ng thư tự thơ i gian va nô i dung, cu pha p đu ng nhưng đơn gia n giơ i cu a nhâ n thư c Phân biệt ca c ma u cơ ba n (xanh lam, xanh la cây, đo, va ng, đen, tră ng) Cùng vơ i ca c tre em kha c hoă c tự mô t mi nh đóng ki ch đô i vai tro, hóa trang, gia trang tha nh thu, ngươ i hùng, ngươ i gương mâ u. năng giao tiếp xa hô i Phân chia công bă ng đô chơi, đô ngo t v.v. vơ i ca c tre em kha c Mơ i ca c tre em kha c đê n nha mi nh chơi, va được mơ i ngược la i năng ca m xu c Thi nh thoa ng ti m sự gần gu i: khi lo lă ng, buô n ngu, mệt mo i, đau ô m hoă c ca c biê n cô tương tự kê la i ca c biê n cô có ti nh huô ng như xâ u hô, tuyệt vo ng hoă c không vui ve

16 10 tuô i giơ i cu a pha t triê n tri Nha xuâ t ba n Bô Gia o Werderstraße Schwerin bildungskonzeption@bm.mv-regierung.de Internet: Tri nh ba y va ky thuâ t in â n: produktionsbüro TINUS Großer Moor Schwerin Hi nh a nh: Kita ggmbh Schwerin