PROGRAMAS DOCENTES DO DEPARTAMENTO DE PEDAGOXÍA ESPECIALIDADE PEDAGOXÍA DA LINGUAXE MUSICAL PLAN LOXSE

Transkript

1 PROGRAMAS DOCENTES DO DEPARTAMENTO DE PEDAGOXÍA ESPECIALIDADE PEDAGOXÍA DA LINGUAXE MUSICAL PLAN LOXSE CURSO

2 ÍNDICE COMPOSICIÓN APLICADA I E II 3. DIDÁCTICA DA LINGUAXE MUSICAL I E II.14 DIDÁCTICA DA MÚSICA I E II 34 DIDÁCTICA DO CONXUNTO INSTRUMENTAL I E II FUNDAMENTOS DA TÉCNICA DO MOVEMENTO III IMPROVISACIÓN E ACOMPAÑAMENTO I, II E III.57 PSICOPEDAGOXÍA I E II...70 RÍTMICA E IMPROVISACIÓN I E II.. 85 PEDAGOXÍA LOXSE

3 MATERIA COMPOSICIÓN APLICADA I E II Obrigatoria da especialidade Itinerario Linguaxe musical Créditos: 6 anuais. Total 12 créditos Cursos: 3º e 4º Colectiva 2 h. semanais Descripción da asignatura segundo o decreto 183/2001 DOG : Desenvolvemento dunha técnica básica de composición que permita a realización de traballos de carácter didáctico para instrumentos e voces solistas ou acompañados, conxuntos instrumentais, coros de diferentes voces, etc. Información teórica acerca das posibilidades técnicas e os recursos tímbricos dos diferentes instrumentos. INTRODUCIÓN A formación na Linguaxe musical é fundamental no ensino da música, é a base sobre a que debe asentarse a construción de toda a formación futura dos músicos. En consecuencia, a formación do profesorado desta materia resulta crucial no obxectivo dun ensino de calidade. É necesario que o/a profesora adquira un sentido crítico que lle permita valorar a eficacia e conveniencia dos recursos educativos dos diversos autores ó seu alcance, á vez do aproveitamento máximo dos seus contidos. Pero aínda é máis conveniente que cree os séus propios recursos adecuados ó momento presente, á diversidade do alumnado con que conta e ó contexto educativo concreto. Desta forma poderá organizar o séu propio ensino, realizando a secuenciación que lle pareza máis conveniente e adecuando as diferentes actividades ás unidades didácticas da súa propia creación. Xa que logo, a formación harmónica adquirida nos cursos precedentes serviralle de fundamento no traballo desta materia para realizar pezas, cancións ou exercicios que ofrezan contidos autenticamente musicais, con lóxica formal, melódica e harmónica, á vez que axeitados a contextos concretos. A práctica do ensino cos propios recursos proporcionará no séu momento información sobre a aprendizaxe do alumnado e sobre os materiais utilizados. Isto permitirá o axuste e axeitamento que debe estar presente en todo momento no labor dun ensinante. A análise de obras musicais axeitadas, de diferentes épocas, proporcionará tamén PEDAGOXÍA LOXSE

4 interesantes recursos para a utilización da música viva no ensino da Linguaxe musical. OBXECTIVOS -Proporcionar a capacidade crítica e de selección dos materiais pedagóxicos. -Proporcionar a capacidade de realizar os seus propios materiais para o ensino. -Desenvolver unha técnica básica de composición. -Aplicar os coñecementos adquiridos á composición de obras musicais, tendo en conta as posibilidades vocais dos nenos e adolescentes. - Desenvolver a creatividade e a improvisación. - Obter a capacidade de elaborar diferentes obras musicais e exercicios de carácter didáctico para a súa utilización no ensino dos elementos musicais tanto illados como en contexto. -Coñecer as posibilidades sonoras do corpo. -Coñecer as relacións entre texto e música. -Analizar métodos e obras musicais que lle axuden no coñecemento e práctica das obras e exercicios a realizar. -Desenvolver a audición interior e identificar os elementos musicais utilizados mediante a audición. -Coñecer, recopilar e analizar pezas de música de diversas épocas para a súa utilización pedagóxica. CONTIDOS CONCEPTUAIS Armonización para o acompañamento de melodías. Creación de melodías a partir de estruturas harmónicas. Utilización de retardos, floreos, anticipacións, etc. Utilización progresiva dos diferentes graos da escala. Tipos de escala mayor e menor Progresións harmónicas. Modulación a tonos veciños. Os acordes tríadas e a sétima de dominante. As dominantes secundarias. A modalidade. A improvisación melódica e rítmica. Análise metodológica. PEDAGOXÍA LOXSE

5 A forma: Motivos, frases, semifrases, períodos, cadencias, introducións, codas, etc. O ritmo: Tratamento do ensino do ritmo ritmo nos métodos pedagóxico-musicais Instrumentación: O corpo como instrumento. Acompañamento percutido a ritmos e melodías. Ritmo a varias voces. Acompañamento pianístico Acompañamento con instrumentos escolares A lectura rítmica. Relacións texto-música. Acentos, anacrusas, sinalefas, etc. A canción infantil e popular. Recopilación, análise e creación. A voz como solista. A entonación e o canto a unha voz. CONTIDOS PROCEDIMENTAIS -Composición de exercicios progresivos de diferentes tipos para aplicar en supostos didácticos dados: De ritmo, lectura rítmica, entonación melódica a unha ou máis voces, entonación interválica, dictado e audición, harmonía e improvisación. -Composición e análise de cancións -Composición e análise de pequenas pezas musicais. -Composición e análise de pequenas leccións rítmico-melódicas. -Recopilación e análise de repertorio con obxectivo pedagóxico. -Expresión oral ou escrita dos conceptos fundamentais citados nos contidos. CONTIDOS ACTITUDINAIS -Valoración da importancia da elaboración dos materiais pedagóxicos por parte do profesorado. -Valoración da importancia que ten o ensino da Linguaxe musical como base na formación dos futuros músicos. -Interese no perfeccionamento propio na técnica da composición. METODOLOXÍA PEDAGOXÍA LOXSE

6 A metodoloxía será activa, participativa, vivenciada, creativa, comunicativa e reflexiva, a fin de conseguir que o alumnado sexa o artífice da súa propia aprendizaxe e se interese pola súa formación permanente. Predominará un enfoque metodolóxico práctico, ó realizarse exercicios que axuden a asimilar os contidos. Consistirá, fundamentalmente, no traballo práctico do alumnado a partir da introdución dos diferentes contidos por parte da profesora. Realizaranse os exercicios expostos nas actividades coa finalidade tanto de chegar á profundización nos conceptos, á habilidade técnica como á capacidade de por en práctica o aprendido en supostos didácticos. ACTIVIDADES -Lectura e análise de diferentes textos metodológicos -Lectura e análise de música viva. -Recopilación de pezas axeitadas ós diferentes contidos do ensino na Linguaxe musical elemental e á proba de acceso ó devandito grao. -Composición de cancións, pequenas obras musicais, exercicios melódicos, rítmicos e harmónicos, etc. con fins pedagóxicos, adaptados a unidades didácticas concretas de Linguaxe musical. TRABALLOS A PRESENTAR Compendio de todos os exercicios a realizar durante o curso sinalados ó comezo de cada cuatrimestre, correspondendo ós reflectidos nos criterios de avaliación e que respondan aos diversos contidos do grao elemental e á proba de acceso a este grao. Os traballos a presentar comprenderán, alomenos, os correspondentes ás actividades das probas de acceso, ás dez unidades didácticas a presentar nas materias de Didáctica da Linguaxe musical e na memoria de Prácticas de profesorado; que son, entre outros, os seguintes: Actividades de avaliación, cancións instrumentadas, exercicios de rítmica, entonación, improvisación, interválica e dictado; leccións de entonación con acompañamento de piano e pezas musicais breves para piano con obxectivo de recoñecemento auditivo. A realización e posterior entrega dos traballos farase segundo o calendario pactado o comezo do cuatrimestre. PEDAGOXÍA LOXSE

7 AVALIACIÓN A avaliación será continua e formativa. Realizarase mediante: a) Observación sistemática e continua da actitude e participación do alumnado na clase e da súa evolución na aprendizaxe. b) Realización dos traballos individuais ou colectivos que serán expostos na clase e presentados tamén por escrito segundo un calendario que se pactará ó comezo de cada cuatrimestre. CRITERIOS AVALIACIÓN -Compoñer exercicios progresivos de diferentes tipos para aplicar en supostos didácticos dades, referentes ó grao elemental e á proba de acceso a este grao, con adecuación aos obxectivos e contidos que se determinen: Para o ensino do ritmo. Para a lectura rítmica. Para o ensino da entonación melódica a unha ou dúas voces. Para o ensino da interválica. Para o ensino do ditado e a audición a unha ou dúas voces. Para o ensino dos fundamentos da harmonía. Para o ensino da improvisación. -Compoñer cancións con obxectivo didáctico Compoñer pequenas pezas musicais con obxectivo didáctico. -Analizar e recopilar obras musicais para utilizalas como material pedagóxico nos diferentes niveis do ensino da Linguaxe musical adecuadas a obxectivos e contidos determinados. -Ser capaz de expresar oralmente ou por escrito os conceptos fundamentais citados nos contidos. CRITERIOS DE CALIFICACIÓN -Asistencia: na que se explicarán os contidos, presentarán os traballos e se debaterán as diferentes opinións. Será obxecto de avaliación, non pola presencia en si, senon pola actitude participativa. -Realización de traballos: polo seu grao de calidade, no que se inclúen tanto o contido, como a expresión escrita e a presentación dos mesmos. PEDAGOXÍA LOXSE

8 Presentación dos traballos nas datas pactadas ó comezo do cuatrimestre, con obxecto de poderen ser corrixidos paulatinamente, permitindo así que os aprendizaxes adquiridos fagan máis doada a realización dos seguintes. Non se corrixirán traballos fora das datas sinaladas A falla de realización dos traballos que se plantexen nas clases nas datas acordadas impedirá a avaliación da materia. -Realización de probas para a composición na aula: alo menos dúas ó cabo do ano. A falla de realización destas probas impedirá a avaliación da materia. EXAME DE SETEMBRO Consistirá exactamente na realización e presentación de todos os traballos máis a realización o día do exame dos que se determinen referentes a calquera dos temas da programación. RECURSOS MATERIAIS Pizarra e rotulador tipo vileza Equipo de audio Ordenador con programa Finale Cañón de vídeo CURSO II OBXECTIVOS Proporcionar a capacidade crítica e de selección dos materiais pedagóxicos. Proporcionar a capacidade de realizar os seus propios materiais para o ensino. Desenvolver unha técnica básica de composición. Aplicar os coñecementos adquiridos á composición de obras musicais, tendo en conta as posibilidades vocais dos nenos e adolescentes. Desenvolver a creatividade e a improvisación. Obter a capacidade de elaborar diferentes obras musicais e exercicios de carácter didáctico para a súa utilización no ensino dos elementos musicais tanto illados como en contexto. Coñecer as posibilidades sonoras do corpo. PEDAGOXÍA LOXSE

9 Coñecer as relacións entre texto e música. Analizar métodos e obras musicais que lle axuden no coñecemento e práctica das obras e exercicios a realizar. Desenvolver a audición interior e identificar os elementos musicais utilizados mediante a audición. Coñecer, recopilar e analizar pezas de música de diversas épocas para a súa utilización pedagóxica. CONTIDOS CONCEPTUAIS Armonización para o acompañamento de melodías. Creación de melodías a partir de estruturas harmónicas. Utilización de retardos, floreos, anticipacións, etc. Utilización progresiva dos diferentes graos da escala. Tipos de escala mayor e menor A escala de tons enteiros Progresións harmónicas. Modulación a tonos veciños e afastados. Os acordes tríadas e cuatríadas. O acorde de 9ª de dominante. As dominantes secundarias. A modalidade. A atonalidade. A sexta napolitana. A improvisación melódica e rítmica. Análise metodológica. A forma: Motivos, células, frases, semifrases, períodos, cadencias, introducións, codas, etc. O ritmo: Tratamento do ensino do ritmo ritmo nos métodos pedagóxico-musicais Instrumentación: O corpo como instrumento. Acompañamento percutido a ritmos e melodías. Ritmo a varias voces. A lectura rítmica. Acompañamento pianístico Acompañamento con instrumentos escolares Relacións texto-música. Acentos, anacrusas, sinalefas, etc. PEDAGOXÍA LOXSE

10 A canción popular. Recopilación, análise e creación. A voz como solista. A entonación e o canto a unha, dúas, e tres voces. O canon: aberto ou fechado, finito e infinito, ao unísono, á octava, á quinta, á cuarta, a dúas ou máis voces. CONTIDOS PROCEDIMENTAIS -Composición de exercicios progresivos de diferentes tipos para aplicar en supostos didácticos dados: De ritmo, lectura rítmica, entonación melódica a unha ou máis voces, entonación interválica, dictado e audición, harmonía e improvisación. -Composición e análise de cancións -Composición e análise de pequenas pezas musicais. -Composición e análise de pequenas leccións rítmico-melódicas. -Recopilación e análise de repertorio con obxectivo pedagóxico. -Expresión oral ou escrita dos conceptos fundamentais citados nos contidos. CONTIDOS ACTITUDINAIS -Valoración da importancia da elaboración dos materiais pedagóxicos por parte do profesorado. -Valoración da importancia que ten o ensino da Linguaxe musical como base na formación dos futuros músicos. -Interese no perfeccionamento propio na técnica da composición. METODOLOXÍA A metodoloxía será activa, participativa, vivenciada, creativa, comunicativa e reflexiva, a fin de conseguir que o alumnado sexa o artífice da súa propia aprendizaxe e se interese pola súa formación permanente. Predominará un enfoque metodolóxico práctico, ó realizarse exercicios que axuden a asimilar os contidos. Consistirá, fundamentalmente, no traballo práctico do alumnado a partir da introdución dos diferentes contidos por parte da profesora. Realizaranse os exercicios expostos nas actividades coa finalidade tanto de chegar á profundización nos conceptos, á habilidade técnica como á capacidade de por en PEDAGOXÍA LOXSE

11 práctica o aprendido en supostos didácticos. ACTIVIDADES -Lectura e análise de diferentes textos metodológicos -Lectura e análise de música viva. -Recopilación de pezas axeitadas ós diferentes contidos do ensino na Linguaxe musical no grao medio. -Composición de cancións, pequenas obras musicais, exercicios melódicos, rítmicos e harmónicos, etc. con fins pedagóxicos, adaptados a unidades didácticas concretas de Linguaxe musical para o grao medio e máis para o acceso ó devandito grao. TRABALLOS A PRESENTAR Compendio de todos os exercicios a realizar durante o curso sinalados ó comezo de cada cuatrimestre, correspondendo ós reflectidos nos criterios de avaliación e e que respondan aos diversos contidos da proba de acceso ó grao medio e máis ó devandito grao. Os traballos a presentar comprenderán, alomenos, os correspondentes ás actividades das probas de acceso, ás dez unidades didácticas a presentar nas materias de Didáctica da Linguaxe musical e na memoria de Prácticas de profesorado; que son, entre outros, os seguintes: Actividades de avaliación, cancións instrumentadas, exercicios de rítmica, entonación, improvisación, interválica e dicatado; leccións de entonación con acompañamento de piano e pezas musicais breves para piano con obxectivo de recoñecemento auditivo. A realización e posterior entrega dos traballos farase segundo o calendario pactado o comezo do cuatrimestre. AVALIACIÓN A avaliación será continua e formativa. Realizarase mediante: a) Observación sistemática e continua da actitude e participación do alumnado na clase e da súa evolución na aprendizaxe. b) Realización dos traballos individuais ou colectivos que serán expostos na clase e presentados tamén por escrito segundo un calendario que se pactará ó comezo de cada cuatrimestre. PEDAGOXÍA LOXSE

12 CRITERIOS -Compoñer exercicios progresivos de diferentes tipos para aplicar en supostos didácticos dados, referentes ós graos elemental e medio con adecuación aos obxectivos e contidos que se determinen: Para o ensino do ritmo. Para a lectura rítmica. Para o ensino da entonación melódica a unha, dúas ou tres voces. Para o ensino da entonación interválica. Para o ensino do ditado e a audición a unha, dúas ou máis voces. Para o ensino dos fundamentos da harmonía. Para o ensino da improvisación. -Composición de cancións Composición de pequenas pezas musicais. -Analizar e recopilar obras musicais para utilizalas como material pedagóxico nos diferentes niveis do ensino da Linguaxe musical adecuadas a obxectivos e contidos determinados. -Ser capaz de expresar oralmente ou por escrito os conceptos fundamentais citados nos contidos. CRITERIOS DE CALIFICACIÓN -Asistencia: na que se explicarán os contidos, presentarán os traballos e se debaterán as diferentes opinións. Será obxecto de avaliación, non pola presencia en si, senon pola actitude participativa. -Realización de traballos: polo seu grao de calidade, no que se inclúen tanto o contido, como a expresión escrita e a presentación dos mesmos. Presentación dos traballos nas datas pactadas ó comezo do cuatrimestre, con obxecto de poderen ser corrixidos paulatinamente, permitindo así que os aprendizaxes adquiridos fagan máis doada a realización dos seguintes. Non se corrixirán traballos fora das datas sinaladas A falla de realización dos traballos que se plantexen nas clases nas datas acordadas impedirá a avaliación da materia. -Realización de probas para a composición na aula: alo menos dúas ó cabo do ano. A falla de realización destas probas impedirá a avaliación da materia. PEDAGOXÍA LOXSE

13 EXAME DE SETEMBRO Consistirá exactamente na realización e presentación de todos os traballos máis a realización o día do exame dos que se determinen referentes a calquera dos temas da programación. RECURSOS MATERIAIS Pizarra con rotulador tipo Vileda Equipo de audio Ordenador con programa Finale Cañón de vídeo BIBLIOGRAFÍA -Da Motte, Diether. Harmonía. Labor. -Hindemith, P. Harmonía tradicional. Ricordi. -Molina, Emilio, et alt. Harmonía. Vol. 1 e 2. Real Musical -Persichetti, Vincent. Harmonía do século XX. Real Musical -Kühn, Clemens.-Tratado da forma musical.-idea Música. -Haller, Michael: Tratado de Contraponto e de composiçom contrapontística. T. e A. J. Trillo. AGAL -Santos, A., Eguílaz, R. Caderno de análise. Introdución á análise musical. Enclave creativa. -Graetzer, G. / Yepes, A.:?Introdución á práctica do Orff-Schulwerk. Editorial Barry. Bos Aires.?Llongueres, J..:O ritmo na educación e formación xeral da infancia. Barcelona: Editorial Dinsic Nardelli, L.: Iniciación musical. Editorial Guadalupe. -Orff, C. E Keetman, G. Music for children. American Edition, Sanuy, M. E Glez. Sarmiento, L. (1977): Orff-Schulwerk. Música para nenos. Unión Musical Española. Madrid. -Molina, E. et alt. Linguaxe musical Graos elemental e medio. Enclave creativa. -López de Arenosa, E. Linguaxe musical I, II e III. Real musical -Ibáñez-Cursá. Cadernos de Linguaxe. Graos elemental e medio. Real musical. -Temes, J.L. Solfexo contemporáneo. 4 Vol. Edicións Liña. - Rueff, J.Quince leccións de Solfexo. Editorial Leduc. - Rueff, J. Vinte leccións de Solfexo. Editorial Leduc. - Solfexo contemporáneo. 4 vol. Edit. Billaudot. PEDAGOXÍA LOXSE

14 -López de Arenosa, E. Solfexo en cancións. Real musical -Sierra I., Félix: Linguaxe musical. Graos elemental e medio. Real musical -Sierra I., Félix: A música popular no Solfexo (Cancións a dúas voces iguais). Real musical. - Cobo, A. e de Pedro, D. As nosas cancións. Real musical. -Vega, M. O enigma dos canons. Real musical -Hidalgo Montoya, J. Cancionero popular infantil español. Edit. Música moderna -Hidalgo Montoya, J. Cancionero de Andalucía. Edit. A. Carmona -Schubart, D. et alt. Escolma de cantigas do cancioneiro popular galego. Fund. P. Barrié da Maza. -Villalba Freire, C. Cancionero de Galicia. Edit. A. Carmona -Hemsy, V. 70 canons de aquí e de alá. Ricordi. -Forrai Katalin: Cancións de Europa. Editio música Budapest. MATERIA DIDÁCTICA DA LINGUAXE MUSICAL I E II Obrigatoria da especialidade Itinerario Linguaxe musical Créditos: 4,5. Total 9 créditos Cursos: 3º e 4º Colectiva 1,5 h. semanais Descripción da asignatura segundo o decreto 183/2001 DOG : Os diferentes mecanismos da percepción musical. O papel determinante da memoria na percepción da música. O desenvolvemento do oído interno e da sensibilidade musical a través da audición. A educación auditiva nos contados do curriculo. Materiais e recursos didácticos: criterios de selección e de aplicación na aula. INTRODUCCIÓN A educación auditiva na Linguaxe musical A educación auditiva e unha tarefa fundamental que acada toda a vida dun músico e depende, ademáis do ensino recibido nas diferentes materias, dun xeito principal, do traballo individual ó longo dos estudos e vida profesional. A música, única materia se a consideramos pedagóxicamente, está dividida en múltiples PEDAGOXÍA LOXSE

15 campos ou especialidades, xa señan de interpretación instrumental ou non, e en todas elas é imprescindible o desenvolvemento auditivo. Vista tal necesidade, é obvio que os futuros profesores de Linguaxe e Educación musical precisan de tales habilidades para a práctica do ensino. Tradicionalmente encoméndase á Linguaxe musical a tarefa dá educación auditiva dos estudantes, sen deixar por elo de considerar que en tódolos momentos pedagóxicos dun conservatorio ou escola de música, o alumno debe estar utilizando conscientemente o séu oído para discriminar ou avaliar os diferentes parámetros que contribuen ó entendimento, análise, composición, interpretación, afinación, etc. das obras musicáis, tarefas fundamentales na educación auditiva en graos progresivos de desenvolvemento. OBXECTIVOS XERAIS DA ESPECIALIDADE -Garanti-la cualificación dos futuros profesionáis, titulados superiores en Pedagoxía para enfrontarse ó reto da educación musical das xeracións vindeiras. -Proporcionar unha formación técnica, práctica, teórica e metodolóxica que garanta as competencias necesarias no ámbito da docencia. -Dotar ós alumnos e alumnas dos recursos precisos para motivar a súa práctica profesional e o auto-aprendizaxe ó longo da súa vida profesional. -Fomentar as actitudes investigadoras e innovadoras mediante o coñecimento das técnicas de investigación actuais. CURSO I OBXECTIVOS DA ASIGNATURA 1-Proporcionar ós alumnos os recursos necesarios para afronta-lo ensino da Linguaxe musical nos graos elemental e profesional. 2-Reflexionar e analizar os curriculos do ensino da música de grao elemental e de grao profesional dende un punto de vista práctico, á luz das modernas teorías pedagóxicas e musicáis, como base para a elaboración de programacións e unidades didácticas. 3-Revisa-los diferentes contidos da linguaxe musical facendo especial fincapé no aspecto auditivo como fundamento da didáctica. PEDAGOXÍA LOXSE

16 4- Analizar, seleccionar e confeccionar diferentes materiáis e recursos didácticos para o ensino da linguaxe musical. 5- Aplicar prácticamente, en supostos didácticos, os coñecementos dos métodos de ensino musical máis recoñecidos. 6-Fomentar as actitudes investigadoras e coñecer as diferentes metodoloxías de investigación na educación musical. CONTIDOS CONCEPTUAIS 1- Documentos que rixen a vida do centro 1.1-O Proxecto educativo 1.2-O Proxecto curricular de centro 2- O deseño curricular da Linguaxe musical no grao elemental: obxectivos, contidos, criterios de avaliación, etc. 2.1 A avaliación e os seus obxectivos. Criterios e instrumentos. 2.2 Comparación entre o DCB da Loxse e da LOE 2.3 Orientacións metodolóxicas no DCB 2.4-Os niveis de concreción 2.5-A programación didáctica no grao elemental A programación didáctica de 1º e 4º cursos de grao elemental. 2.6-A secuenciación dos cursos 1º e 4º de grao elemental 3.1-A unidade didáctica no grao elemental 4-Os materiais curriculares e outros recursos didácticos 5-Atención á diversidade. 6- O traballo cooperativo na aula 7-As probas de acceso ó grao elemental e ó grao medio. 8- Os métodos de ensino musical Dalcroze, Kodaly, Willems, Orff, et. 8.1-Análise dás súas características principais e da súa vinculación cos estudos musicais especializados. 9- Aplicación das novas tecnoloxías e outros recursos ó ensino da música 10-Temas transversais e a súa presenza na programación de aula, e na unidade didáctica. 11-O curriculo de Linguaxe musical nas escolas de música. Obxectivos, contidos, metodoloxía, materiais e recursos didácticos PEDAGOXÍA LOXSE

17 12-Bases pedagóxicas do ensino musical A audición musical como centro de coñecemento O oído musical O son e súa representación musical: Sistemas de representación gráficopedagóxicos da musica O desenvolvemento da audición interior A memoria musical e a audición interior A música viva e a súa utilización pedagóxica Audición e ditado Audición da simultaneidade Audición harmónica: funcións e estruturas harmónicas A entonación e ou séu plantexamento A interválica Principios do ritmo e da métrica Ó texto e a música, a palabra como ferramenta rítmica A lectura rítmica 13-A creatividade individual e colectiva na Linguaxe musical 13.1 A improvisación e a súa aplicación na Linguaxe musical. CONTIDOS PROCEDIMENTAIS Explicitación dás propias ideas, análise dende enfoques máis concretos a outros máis amplos, discusión, comparación entre posicións, simulacións de secuencias didácticas, cambio de papeles na actividade educativa, etc., todo referido ós contidos conceptuáis anteriores. CONTIDOS ACTITUDINAIS Responsabilidade e implicación non proceso de ensino-aprendizaxe, reflexión e autocoñecimento sobre os propios procesos de aprendizaxe, implicación activa na comprensión das explicacións e argumentacións do profesor e dos compañeiros, respecto cara a posicións non compartidas, actitude negociadora para chegar a puntos en común. METODOLOXÍA Nas clases trataráse de fomentar nos alumnos os procesos de reflexión e metacognición, PEDAGOXÍA LOXSE

18 polo que se manterán discusións sobre os temas propostos na programación antes/despóis de efectuadas as lecturas que se sinalen. Realizaránse exposicións por parte do profesor e dos alumnos, discutiránse e entablaránse as relacións entre o exposto, as explicacións e lecturas, co obxecto de chegar a conclusións e tomar decisións. Ademáis o alumno/a ten de aprender a traballar por se mesmo, ampliar datos, consultando outras fontes así como ordenar os séus coñecimentos en síntese coherentes. A adquisición de ideas básicas esixe asimilación e integración persoal. ACTIVIDADES Explicacións dos obxectivos e contidos da programación Debates sobre temas concretos Exposición de traballos individuais e colaborativos realizados polos alumnos Confección de esquemas-resumen de determinados temas Desenvolvemento de esquemas resumen Realización de programacións e unidades didácticas Elaboración e recopilación de diferentes materiáis didácticos Lectura e análise de textos relacionados con cada un dos temas Análise e comentario de diferentes métodos editados de Linguaxe musical TRABALLOS A PRESENTAR Compendio de todos os exercicios a realizar durante o curso sinalados ó comezo de cada cuatrimestre, correspondendo ós reflectidos nos criterios de avaliación e que respondan aos diversos contidos do grao elemental e á proba de acceso a este grao. -Lectura e exposición dun libro ou capítulos soltos de libros dos que figuran na bibliografía. -Elaboración e exposición de resumos dos temas explicados ou lecturas propostas. -Realización, ó longo do curso, de 10 unidades didácticas referentes ós 1º e 2º cursos de grao elemental. (cinco de cada). As unidades incluirán todas as actividades (tamén as de avaliación) e procedementos con exemplos musicais en pezas para piano, cancións instrumentadas, leccións de entonación con acompañamento de piano, exercicios de rítmica, entonación, audición, dictado e improvisación elaborados polos propios alunos /as. PEDAGOXÍA LOXSE

19 -Elaboración colectiva ó longo do curso de unha programación de 1º e 2º cursos de grao elemental. -Elaboración colectiva ó longo do curso das probas de acceso ó grao elemental -Elaboración e recopilación de diferentes materiáis didácticos. -Análise e comentario dun método de Linguaxe do 1º e 2º cursos do grao elemental. A realización e posterior entrega dos traballos farase segundo o calendario pactado o comezo do cuatrimestre. AVALIACIÓN-FERRAMENTAS A avaliación será continua e formativa. Partindo da realización dunha avaliación inicial, que permita amosar o nivel de coñecementos dos que parte o alumno, desenvolveráse unha avaliación continua ó longo do curso baseada na observación, nos traballos individuales e colaborativos do alumnado, na participación deste nas clases e en probas escritas. Na avaliación terase en conta o nivel de desenvolvemento acadado polo alumnado das capacidades expresadas nos obxectivos da materia, os séus criterios fronte ó ensino, as súas capacidades didácticas, creatividade e metacognición. Os traballos individuais ou colectivos serán expostos e debatidos na clase. Se presentarán tamén por escrito segundo un calendario que se pactará ó comezo de cada cuatrimestre. CRITERIOS DE AVALIACIÓN -Demostrar en contextos didácticos a capacidade de aplicación das destrezas adquiridas nas metodoloxías activas, participativas e creativas. -Ser capaz de analizar os compoñentes do curriculo de Linguaxe musical. -Desenvolver os diferentes aspectos do curriculo a fin de realizal-a programación de cursos concretos e de unidades didácticas. -Demostra-o coñecemento e capacidade de aplicación das características principais dos métodos pedagóxicos do século XX. -Demostrar verbalmente ou por escrito a capacidade de síntese e de aplicación práctica dos coñecimentos adquiridos a través das lecturas e das explicacións recibidas. Demostrar a capacidade de profundar no análise das ideas, de amosar matices, PEDAGOXÍA LOXSE

20 discriminar significados e buscar conexións. -Ser capaz de aplica-los coñecimentos á práctica mediante propostas metodolóxicas axeitadas a situacións didácticas plantexadas. -Utilizar os coñecimentos adquiridos tanto nas exposicións, debates, lecturas, etc para contrastar as súas propias ideas, apoyalas ou fundamentalas. -Elaborar ideas propias a traveso dos coñecimentos previos e da capacidade de escoita e receptividade. CRITERIOS DE CALIFICACIÓN - Asistencia: na que se desenvolverán as exposicións, debates críticos, e a presentación de traballos. Será obxecto de avaliación, non pola presencia en si, senon pola participación, toma de decisións, etc. -Realización de traballos: polo seu grao de calidade, no que se incluen tanto o contido, como a expresión escrita e a presentación dos mesmos. - Presentación dos traballos nas datas pactadas ó comezo do cuatrimestre, con obxecto de poderen ser corrixidos paulatinamente, permitindo así que os aprendizaxes adquiridos fagan máis doada a realización dos seguintes. Non se corrixirán traballos fora das datas sinaladas A falla de realización e presentación dos traballos que se plantexen nas clases impedirá a avaliación dá materia. -Realización de probas de coñecimento: alo menos dúas ó cabo do ano. Levaránse a cabo de forma escrita e utilizando preguntas relativas ós aspectos relevantes da materia. A falla de realización destas probas impedirá a avaliación da materia. EXAME DE SETEMBRO Consistirá exactamente na realización e presentación dos traballos, ademáis das probas de coñecemento, que figuran na programación para os exames de Xunio referentes a todo-los temas da programación. RECURSOS MATERIAIS Ademáis da bibliografía detallada utilizaránse os recursos que ofrece internet, como plataformas didácticas ou webs especializadas en educación xeral e tamén en educación musical. Tamén é importante ter acceso a documentos reais dos centros educativos, como Proxectos educativos e curriculares. PEDAGOXÍA LOXSE

21 En referencia ós recursos materiais do propio centro deberían ser os seguintes: Pizarra e rotulador tipo Vileda Ordenador con programa Finale instalado Cañón de vídeo II CURSO OBXECTIVOS DA ASIGNATURA 1-Proporcionar ós alumnos os recursos necesarios para afronta-lo ensino da Linguaxe musical nos graos elemental e profesional. 2-Reflexionar e analizar os curriculos do ensino da música de grao elemental e de grao profesional dende un punto de vista práctico, á luz das modernas teorías pedagóxicas e musicáis, como base para a elaboración de programacións e unidades didácticas. 3-Revisa-los diferentes contidos da linguaxe musical facendo especial fincapé no aspecto auditivo como fundamento da didáctica. 4- Analizar, seleccionar e confeccionar diferentes materiáis e recursos didácticos para o ensino da linguaxe musical. 5- Aplicar prácticamente, en supostos didácticos, os coñecementos dos métodos de ensino musical máis recoñecidos. 6-Fomentar as actitudes investigadoras e coñecer as diferentes metodoloxías de investigación na educación musical. 7-Proporcionar as bases conceptuais para enfrontar a realización do traballo fin de carreira. CONTIDOS CONCEPTUAIS 1-Documentos que rixen a vida do centro 1.1-A Programación xeral anual 1.2-A memoria xeral anual 2- O deseño curricular da Linguaxe musical no grao medio: obxectivos, contidos, criterios de avaliación, etc. PEDAGOXÍA LOXSE

22 2.1 A avaliación e os seus obxectivos. Criterios e instrumentos. 2.2 Comparación entre o DCB da Loxse e da LOE 2.3 Orientacións metodolóxicas no DCB 2.4-Os niveis de concreción 2.5-A programación didáctica nos graos elemental e medio A programación didáctica de 4º curso de grao elemental e de 1º curso de grao medio 2.6-A secuenciación dos cursos 4º de grao elemental e 1º de grao medio 3- A unidade didáctica nos graos elemental e medio 4-Os materiais curriculares e outros recursos didácticos 5-Atención á diversidade. 6- O traballo cooperativo na aula 7- Aplicación das novas tecnologías e outros recursos ó ensino da música 8-Temas transversais e a súa presenza na programación de aula, e na unidade didáctica. 9-O curriculo de Linguaxe musical nas escolas de música. 9.1 Obxectivos, contidos, metodoloxía, materiais e recursos didácticos 10-Bases pedagóxicas do ensino musical A música viva e a súa utilización pedagóxica Audición musical na aula Audición da simultaneidade Audición harmónica: funcións e estruturas harmónicas A interválica pura A rítmica do século XX Compases dispares, música sin compasear, valoración especial, etc. 11.-A investigación en educación musical Metodoloxías Deseño da investigación Recollida, análise e interpretación de datos. 12-O traballo fin de carreira 12.1 Elección do tema 12.2 Contidos 12.3 Desenvolvemento PEDAGOXÍA LOXSE

23 CONTIDOS PROCEDIMENTAIS Explicitación dás propias ideas, análise dende enfoques máis concretos a outros máis amplos, discusión, comparación entre posicións, simulacións de secuencias didácticas, cambio de papeles na actividade educativa, etc., todo referido ós contidos conceptuáis anteriores. CONTIDOS ACTITUDINAIS Responsabilidade e implicación non proceso de ensino-aprendizaxe, reflexión e autocoñecimento sobre os propios procesos de aprendizaxe, implicación activa na comprensión das explicacións e argumentacións do profesor e dos compañeiros, respecto cara a posicións non compartidas, actitude negociadora para chegar a puntos en común. METODOLOXÍA Nas clases trataráse de fomentar nos alumnos os procesos de reflexión e metacognición, polo que se manterán discusións sobre os temas propostos na programación antes/despóis de efectuadas as lecturas que se sinalen. Realizaránse exposicións por parte do profesor e dos alumnos, discutiránse e entablaránse as relacións entre o exposto, as explicacións e lecturas, co obxecto de chegar a conclusións e tomar decisións. Ademáis o alumno/a ten de aprender a traballar por se mesmo, ampliar datos, consultando outras fontes así como ordenar os séus coñecimentos en síntese coherentes. A adquisición de ideas básicas esixe asimilación e integración persoal. ACTIVIDADES Explicacións dos obxectivos e contidos da programación Debates sobre temas concretos Exposición de traballos individuais e colaborativos realizados polos alumnos Confección de esquemas-resumen de determinados temas Desenvolvemento de esquemas resumen Realización de programacións e unidades didácticas Elaboración e recopilación de diferentes materiáis didácticos Lectura e análise de textos relacionados con cada un dos temas Análise e comentario de diferentes métodos editados de Linguaxe musical PEDAGOXÍA LOXSE

24 TRABALLOS A PRESENTAR Compendio de todos os exercicios a realizar durante o curso sinalados ó comezo de cada cuatrimestre, correspondendo ós reflectidos nos criterios de avaliación e que respondan aos diversos contidos do grao elemental e á proba de acceso a este grao. -Lectura e exposición dun libro ou capítulos soltos de libros dos que figuran na bibliografía. -Elaboración e exposición de resumos dos temas explicados ou lecturas propostas. -Realización, ó longo do curso, de 10 unidades didácticas referentes o 4º curso de grao elemental e ó 1º curso de grao medio (cinco de cada). As unidades incluirán todas as actividades (tamén as de avaliación) e procedementos con exemplos musicais en pezas para piano, cancións instrumentadas, leccións de entonación con acompañamento de piano, exercicios de rítmica, entonación, audición, dictado e improvisación elaborados polos propios alunos /as. -Elaboración colectiva ó longo do curso de unha programación de 4º curso de grao elemental e de 1º curso de grao medio. -Elaboración colectiva ó longo do curso das probas de acceso ó grao medio. -Elaboración e recopilación de diferentes materiáis didácticos. -Análise e comentario dun método de Linguaxe do 4º curso do grao elemental e de 1º curso de grao medio. A realización e posterior entrega dos traballos farase segundo o calendario pactado o comezo do cuatrimestre. AVALIACIÓN-FERRAMENTAS A avaliación será continua e formativa. Partindo da realización dunha avaliación inicial, que permita amosar o nivel de coñecementos dos que parte o alumno, desenvolveráse unha avaliación continua ó longo do curso baseada na observación, nos traballos individuales e colaborativos do alumnado, na participación deste nas clases e en probas escritas. Na avaliación terase en conta o nivel de desenvolvemento acadado polo alumnado das capacidades expresadas nos obxectivos da materia, os séus criterios fronte ó ensino, as súas capacidades didácticas, creatividade e metacognición. Os traballos individuais ou colectivos serán expostos e debatidos na clase. Se presentarán tamén por escrito segundo un calendario que se pactará ó comezo de cada PEDAGOXÍA LOXSE

25 cuatrimestre. CRITERIOS DE AVALIACIÓN -Demostrar en contextos didácticos a capacidade de aplicación das destrezas adquiridas nas metodoloxías activas, participativas e creativas. -Ser capaz de analizar os compoñentes do curriculo de Linguaxe musical. -Desenvolver os diferentes aspectos do curriculo a fin de realizal-a programación de cursos concretos e de unidades didácticas. -Demostra-o coñecemento e capacidade de aplicación das características principais dos métodos pedagóxicos do século XX. -Demostrar verbalmente ou por escrito a capacidade de síntese e de aplicación práctica dos coñecimentos adquiridos a través das lecturas e das explicacións recibidas. Demostrar a capacidade de profundar no análise das ideas, de amosar matices, discriminar significados e buscar conexións. -Ser capaz de aplica-los coñecimentos á práctica mediante propostas metodolóxicas axeitadas a situacións didácticas plantexadas. -Utilizar os coñecimentos adquiridos tanto nas exposicións, debates, lecturas, etc para contrastar as súas propias ideas, apoyalas ou fundamentalas. -Elaborar ideas propias a traveso dos coñecimentos previos e da capacidade de escoita e receptividade. -Demostrar os coñecementos e habilidades básicas que lle permitan enfrontarse á realización do traballo fin de carreira CRITERIOS DE CALIFICACIÓN - Asistencia: na que se desenvolverán as exposicións, debates críticos, e a presentación de traballos. Será obxecto de avaliación, non pola presencia en si, senon pola participación, toma de decisións, etc. -Realización de traballos: polo seu grao de calidade, no que se incluen tanto o contido, como a expresión escrita e a presentación dos mesmos. - Presentación dos traballos nas datas pactadas ó comezo do cuatrimestre, con obxecto de poderen ser corrixidos paulatinamente, permitindo así que os aprendizaxes adquiridos fagan máis doada a realización dos seguintes. PEDAGOXÍA LOXSE

26 Non se corrixirán traballos fora das datas sinaladas A falla de realización e presentación dos traballos que se plantexen nas clases impedirá a avaliación dá materia. -Realización de probas de coñecimento: alo menos dúas ó cabo do ano. Levaránse a cabo de forma escrita e utilizando preguntas relativas ós aspectos relevantes da materia. A falla de realización destas probas impedirá a avaliación da materia. EXAME DE SETEMBRO Consistirá exactamente na realización e presentación dos traballos, ademáis das probas de coñecemento, que figuran na programación para os exames de Xunio referentes a todo-los temas da programación. RECURSOS MATERIAIS Ademáis da bibliografía detallada utilizaránse os recursos que ofrece internet, como plataformas didácticas ou webs especializadas en educación xeral e tamén en educación musical. Tamén é importante ter acceso a documentos reais dos centros educativos, como Proxectos educativos e curriculares. En referencia ós recursos materiais do propio centro deberían ser os seguintes: Pizarra e rotulador tipo Vileda Ordenador con programa Finale instalado Cañón de vídeo BIBLIOGRAFÍA -Adquisición y retención del conocimiento. D. P. Ausubel -Aprendizaje centrado en el alumno. J. P. R. Gómez y otros. Narcea -Aprender a escuchar. Mª do Carmen Aguilar -Aprender a enseñar. Oriol Amat -Aprender autónomamente. A.A. V.V. Graó -Apuntes sobre didáctica musical. E. López de Arenosa -Atención, aprendizaje y memoria. A. Téllez (coord.) PEDAGOXÍA LOXSE

27 -Bases pedagógicas de la evaluación. José Manuel García Ramos -Cómo planificar la investigación -acción. Kemmis, S.; McTaggart, R. (1988) Barcelona, Laertes. -Creatividad. Robert W. Weisberg -Creatividad individual y grupal en educación. Mª Luisa Sanz e Mª Teresa Sanz - Comprender y transformar la enseñanza. Gimeno Sancristán, J.; Pérez Gómez, A. (1994) Madrid, Morata. -Desarrollo cognitivo y educación. J. S. Bruner -Diseño de investigaciones. León, O. G.; Montero, I (1996) Madrid, McGraw Hill. -Diseño y desarrollo Miguel A. Zabalza -Educación artística y desarrollo humano. H. Gardner. Paidos -Educación audioperceptiva. Enma Garmendia -Educación y sociología. E. Durkheim -El área de educación musical. P. Alsina. Graó -El cerebro musical. D. Alonso Cánovas (edit.) -El constructivismo en el aula. C. Coll y otros -El oído musical. E. Willems. Paidos -El ritmo musical. E. Willems -El valor humano de la educación musical. E. Willems. Paidos -Estrategias de aprendizaje. J. B. Carrasco. Rialp -Evaluar para aprender. Neus Sanmartí -Fundamentos, materiales y técnicas de la educación musical. V. Mecí. Ricordi -Introdución a la investigación en educación musical. Maravillas Díaz (coord.). Enclave creativa -Investigación Educativa. Colás Bravo, M. P.; Buendía Eisman, L. (1994) Sevilla, Alfar. -Investigación educativa y formación del profesorado. Segovia Pérez, J. (1997) Madrid, Escola Española -La aptitud musical de los niños. Arnold Bentley -La creatividad como transversalidad en el proceso de educación musical. Maravillas Díaz e Ana Lucía Frega -La educación musical en Hungría a través del método Kodály. Erzsébet Szóny -La enseñanza: su teoría y su práctica. Gimeno Sancristán, J.; Pérez Gómez, A. (1989) Madrid, Akal. PEDAGOXÍA LOXSE

28 -La improvisación en el Lenguaje musical. Emilio Molina. Enclave creativa -La improvisación musical. Violeta Hemsy -La iniciación musical del niño. Violeta Hemsy - La investigación - acción en educación. Elliot, J. (1990): Madrid, Morata. -La moderna didáctica de la educación musical en Europa. Ricardo Allorto -La música y el niño pequeño. Frances Weber Aronoff. Ricordi -La preparación musical de los más pequeños E. Willems -La planificación didáctica. Luís do Carmen y otros. Graó -La rítmica Xaques Dalcroze. Marie Laure Bachman -Las bases psicológicas de la educación musical. E. Willems. Eudeba -Método Kodaly de solfeo vol. I y II. Erzsebet Hegyi -Metodoloxía para la realización de proyectos de investigación y tesis doctorales. Medina Rivilla, A.; Castelo Arredondo, S. (ed.) (2003) Madrid, Universit. -Métodos de investigación educativa. Cohen, L.; Manion, L. (1989): Madrid. La Muralla. -Métodos de investigación para o profesorado. Walker, R. (1988) Madrid, Morata. -Modelo para autoevaluar la práctica docente. Francisco Díaz Alcaraz (coordinador). Praxis -Motivación y éxito escolar. A. Lieury, F. Fenouillet. F. de c. e. -Música, amor y conflicto. V. Hemsy. Lumen -Música y educación. Guy Manuveau -Música y desarrollo psicológico. D. J. Hargreaves. Graó -Pedagogía y didáctica para músicos. Fontes y Cervera. Piles -Principios y problemas de la educación musical. Thomas A. Regelsky -Psicología de la creatividad. Manuela Romo -Psicología de la música. C. Seashore. Intervalic university -Psicología de la música y de la educación musical. J. Lacárcel. Visor -Psicología del niño. J. Piaget, B. Inhelder. Morata -Psicología del ritmo. P. Fraisse. Morata Se nace musical? Johanella Tarufi -Sociología de la música. K. Blaukopf. Real musical -Técnicas y recursos para motivar a los alumnos. J. B. Carrasco y J. Basterretche. Rialp PEDAGOXÍA LOXSE

29 -Teorías cognitivas del aprendizaje. J: L. Pozo DIRECCIÓNS DE INTERNET DIRECCIONES EN RED DE MÚSICA Rincón didáctico de Música. Educar.ex - Buscar música Pedagogía - Wikipedia Revista Española de Pedagogía Acceso a los recursos de la Revista Española de Pedagogía DICCIONARIO PEDAGÓGICO I Wapedia - Buscar PEDAGOGÍA Cultura y pedagogía Cultura y pedagogía en la gestión cultural GLOSARIO DE TÉRMINOS EDUCATIVOS VOCABULARIO DEL NUEVO ENFOQUE PEDAGÓGICO EDUCACIÓN Y EDUCADORES Universidad de La Sabana, Revista de educación. EL LENGUAJE Y EL MéTODO PEDAGóGICO UTILIZADO EN LA INSTITUCIóN ESCOLAR. La gran cantidad y variedad de métodos pedagógicos propuestos dan cuenta de una búsqueda incesante por parte de educadores y estudiosos con el fin de hacer más eficaz el proceso de aprender la lectura y la escritura. Pedagogía musical - Wikipedia Educación musical - Wikipedia Artículos Educativos Planificación y organización didáctica Recursos para padres y docentes de la educación inicial. Programas, actividades, proyectos, juegos, canciones, cuentos, cursos y muchos más. AULA FÁCIL RECURSOS DIDÁCTICOS - Buscar con Google Didáctica «Blog de aplicaciones 2 ARTÍCULOS DIDÁCTICA DE LA MÚSICA - Google Académico EducaRed Argentina EDUCARED. Educación en la red. Información, recursos y actividades para Institutos, profesores, alumnos y padres de alumnos Rincón didáctico de Música. Educar.ex - Artículos música Artículos de educación de Aplicaciones Didácticas Didáctica - Wikipedia, la enciclopedia libre Material didáctico - Wikipedia U D DE PRIMARIA RECURSOS EDUCATIVOS ENS ART. Music: Sector de Cultura de la UNESCO Comunicación y pedagogía - Dialnet Información de la revista Comunicación y pedagogía AUDICIONES POR NIVELES AUDICIÓN MATERIALES Y RECURSOS EDUCATIVOS PEDAGOGOS Y MÚSICOS HABLAN DE LA AUDICIÓN Recursos en Red para el Profesorado Página principal de la web del CNICE. En estas páginas encontrará información sobre educación a distancia, recursos educativos desde niveles de Primaria hasta Bachillerato... RECURSOS EDUCACIÓN MUSICAL PEDAGOXÍA LOXSE

30 RECURSOS PARA PROFESIONALES EDUC. MUS. RECURSOS EDUC MUSICAL PRIMARIA - Buscar con Google educar PROPUESTAS DIDÁCTICAS propuestas didácticas - educ.ar - Acceso al portal de la educación inicial Recursos para padres y docentes de la educación inicial. Programas, actividades, proyectos, juegos, canciones, cuentos, cursos y muchos más. EDUCA MADRID AULA ABIERTA Cursos de formación en Postgrado. Cap, preparación de oposiciones de enseñanza, master en prevención de riesgos laborales. Maestroteca > Educación Musical WEB CATALANA DE MÚSICA Actualitat musical, aprenentatge i recursos musicals Enlaces y recursos educativos - Educación musical, danza y teatro - educaweb.com Recursos de Educación musical, danza y teatro. Encuentra todos los enlaces y recursos educativos que buscas. Educaweb presenta una gran variedad de masters, postgrados, cursos, enlaces educativos y recursos didacticos. Consulte nuestro extenso catálogo de cursos de formacion y de recursos. evari - recursosem RECURSOS PARA EDUCADORES TICS - Buscar con Google USO EDUCATIVO DE LA INFORMÁTICA MUSICAL - Buscar con Google EDUTEKA - La Integración de las TIC en la Educación Artística Publicaciones de ideas prácticas y recursos que facilitan el proceso de Integración en ésta área. La iniciación a la informática en el primer ciclo de educación infantil Recursos para padres y docentes de la educación inicial. Programas, actividades, proyectos, juegos, canciones, cuentos, cursos y muchos más. RECURSOS MÚSICA/RTEE - Buscar con Google revista comunicación y pedagogía - Google Académico Wikipedia Y TICS Didáctica de la Percusión Corporal - Didactic of Body Percussion - Javier Romero Naranjo Percusión corporal BRASILEIRA BODY PERCUSION Percusión Corporal VIDEOS MÉTODOS DE ENSEÑANZA MUSICAL Educación Musical en EDUCATECA, el mejor medio para saber cómo aprender lo que te gusta... o necesitas: cursos, estudios, manuales, centros, escuelas, institutos, academias y normativa Solohijos.com MÉTODOS ENS. MUS. El portal para ser mejores padres. Informacion para educar a sus hijos elaborada por rigurosos profesionales. Secciones de cuentos, noticias de actualidad... Comparativa de Métodos YouTube - metodo dalcroze el tren Associação Wuytack de Pedagogia Musical BIBLIO YouTube - Facilitacion Metodo Orff Facilitacion Metodo Orff, Metodos para la Enseñanza de la Musica, UPEL Miranda, 2007-II VIDEO DALCROZE PEDAGOXÍA LOXSE