2 3

Transkript

1 1

2 2 3

3 4 5

4 6 7

5 8 9

6 Fjala përshëndetëse e Ambasadores Gjermane Susanne Schütz Grußwort der deutschen Botschafterin Susanne Schütz 8 1

7 Shumë të nderuar zonja dhe zotërinj, të dashur miq të kulturës gjermane, si për çdo vit edhe këtë vjeshtë do të organizojmë Tetorin Gjerman, javët e Kulturës Gjermane në Shqipëri, që këtë herë shënojnë edicionin e tyre të 10-të. Një vazhdimësi e tillë është e mundur vetëm në sajë të pjesëmarrjes së shumë partnerëve - gjermanë dhe shqiptarë në formësimin e programit dhe të mbështetjes së sponsorizuesve tanë besnikë. Qëllimi ynë i përbashkët është që përmes Tetorit Gjerman të tregojmë diapazonin e gjerë të marrëdhënieve gjermano-shqiptare dhe të sjellim më pranë njëri-tjetrit njerëz nga të dy vendet tona. Edhe për këtë vit arritëm të krijojmë një program mjaft të larmishëm: filma, teatër, muzikë, mbrëmje leximi, diskutime politike dhe shumë e shumë të tjera ju presin. Vëmendje të veçantë i kemi kushtuar krijimit të një shkëmbimi real e konkret në formën e workshop-eve, ku gjermanë dhe shqiptarë do të punojnë për një produkt të përbashkët. Sepse me të gjitha projektet tona kulturore ne duam të kontribuojmë, që gjermanët dhe shqiptarët të njohin më mirë njëri-tjetrin dhe - në rastin ideal edhe të mësojnë prej njëri-tjetrit. Si Ambasadore e Gjermanisë, vetëm prej pak muajsh në vend, për mua është një kënaqësi e veçantë, që do të jem në festimin e 10-vjetorit të Tetorit Gjerman! Kënaqësi do të jetë gjithashtu të mund të takohem me ju gjatë aktiviteteve të Tetorit Gjerman - e natyrisht edhe përtej tij - si dhe të bisedojmë së bashku. Një falënderim i përzemërt shkon për të gjithë ata, që me angazhimin dhe krijimtarinë e tyre kanë kontribuar në jetësimin e Tetorit Gjerman 2016! Dhe tani dëshiroj t ju ftoj përzemërsisht të pranoni ofertën kulturore të Tetorit Gjerman dhe të merrni pjesë në shumë aktivitete të tij. Përshëndetje miqësore Susanne Schütz Ambasadore e Republikës Federale të Gjermanisë në Shqipëri Sehr geehrte Damen und Herren, liebe Freunde deutscher Kultur, wie in jedem Jahr veranstalten wir auch in diesem Herbst den Deutschen Oktober, die kulturellen Deutschlandwochen in Albanien, die sich in diesem Jahr bereits zum 10. Mal jähren. Eine solche Kontinuität ist nur möglich, weil sich viele deutsche und albanische - Partner an der Gestaltung des Programms beteiligen und uns treue Sponsoren unterstützen. Gemeinsam haben wir das Ziel, im Deutschen Oktober die Vielfalt und Bandbreite der deutsch-albanischen Beziehungen zu zeigen und Menschen aus unseren Ländern zusammenzubringen. Auch in diesem Jahr ist es uns gelungen, ein abwechslungsreiches Programm zusammenzustellen: Filme, Theater, Musik, Lesungen, politische Diskussionen und Vieles mehr warten auf Sie. Besonderen Wert haben wir wieder darauf gelegt, dass ein echter Austausch entstehen kann etwa in Workshops, in denen Deutsche und Albaner gemeinsam etwas erarbeiten. Denn mit all unseren Kulturprojekten wollen wir immer auch dazu beitragen, dass Deutsche und Albaner sich noch besser kennenlernen und - im Idealfall - auch voneinander lernen. Als Deutsche Botschafterin, die erst einige Monate im Land ist, freue ich mich besonders, bei diesem 10. Jubiläum des Deutschen Oktobers dabei zu sein! Und ich freue mich auf die Gelegenheit, mit Ihnen bei unseren Veranstaltungen während des Deutschen Oktobers und natürlich darüber hinaus zusammenzutreffen und ins Gespräch zu kommen. Ein ganz herzliches Dankeschön gilt all denen, die mit großem Einsatz und viel Kreativität dazu beigetragen haben, den Deutschen Oktober 2016 mit Leben zu füllen! Nun möchte ich Sie herzlich einladen, das kulturelle Angebot des Deutschen Oktobers anzunehmen und an vielen Veranstaltungen teilzunehmen. Mit freundlichen Grüßen Susanne Schütz Botschafterin der Bundesrepublik Deutschland in Albanien 2 3

8 28 SHTATOR / E MËRKURË Tashmë prej njëmbëdhjetë vjetësh, Qendra e Gjermanishtes në Tiranë është angazhuar si një partnere e Institutit Gëte në promovimin e gjuhës dhe kulturës gjermane në Shqipëri. Ajo ofron kurse gjuhe për nivele të ndryshme, çertifikon provime të gjuhës dhe pasuron jetën kulturore në Shqipëri me aktivitete të shumta, të tilla si shfaqje filmash dhe seminare. Këtë vit DZ është zhvendosur në një qendër të re në një vilë të vjetër me ambiente të bollshme në Rrugën Jul Variboba. E vendosur në qendër dhe lehtësisht e arritshme, Qendra e Gjermanishtes me godinën e re arrin tashmë të plotësojë kërkesat në rritje për mësimin e gjermanishtes si dhe ka mjaftueshëm hapësirë edhe për aktivitetet e qendrës. Në inagurimin festiv të godinës së re ka të ftuar nga brenda dhe jashtë vendit. Programi artistik i mbrëmjes organizohet nga Ema Andrea dhe Klod Dedja; mbrëmja festive zhvillohet nën shoqërimin muzikor të Brikel Guga dhe grupit të tij. Mikel Hasko / Deutschzentrum Tirana Seit elf Jahren schon setzt sich das Deutschzentrum Tirana als Partner des Goethe-Instituts dafür ein, deutsche Sprache und Kultur in Albanien zu fördern. Inagurimi festiv i Qendrës së Gjermanishtes Qendra e Gjermanishtes në Tiranë, Rruga Jul Variboba, Nr. 21 Hyrja vetëm me ftesë Es bietet Sprachkurse auf verschiedenen Niveaus an, nimmt Sprachprüfungen ab und bereichert das kulturelle Leben Albaniens durch zahlreiche eigene Veranstaltungen wie Filmvorführungen oder Workshops. Dieses Jahr hat das DZ ein neues Quartier bezogen eine großzügig angelegte alte Villa in der Rruga Jul Variboba. Zentral gelegen und gut erreichbar kann das Deutschzentrum am neuen Standort der weiter wachsenden Nachfrage nach Deutschunterricht nachkommen und hat außerdem auch genügend Platz für eigene Veranstaltungen. Feierliche Einweihung des Deutschzentrums Deutschzentrum Tirana, Rruga Jul Variboba, Nr. 21 Teilnahme nur auf Einladung Zur feierlichen Einweihung des neuen Hauses sind zahlreiche Gäste aus dem In- und Ausland geladen. Die künstlerische Gestaltung des Abends übernehmen Ema Andrea und Klod Dedja; musikalisch begleitet wird die Feier von Brikel Guga und seiner Band. 4 5

9 29 SHTATOR / E ENJTE Nata arabe ose Përrallat e njëmijë e një netëve është një tekst teatror i shkruar nga Roland Schimmelpfennig dhe i shfaqur për herë të parë në vitin Nga pikëpamja e teknikës dramaturgjike, e veçanta e këtij teksti është mungesa e dialogëve dhe ndërthurja e pesë monologëve në një gërshet të gjatë, të bukur e të pambarimtë. Çdo gjë nis e nuk mbaron në një muzg vere, që është finalja e trishtë e ditës më të nxehtë të vitit, diku në një pallat shumëkatësh, në periferinë e një qyteti të madh apo në periferinë e vëmendjes sonë qytetare. I lindur në vitin 1967, Roland Schimmelpfennig është autori bashkëkohor i vënë më shpesh në skenat gjermane. Regjisori shqiptar Stefan Çapaliku dhe Qendra e Gjermanishtes në Tiranë e sjellin në kuadër të Tetorit Gjerman, dhe për here të parë në skenën shqiptare një nga veprat e tij shfaqja e përshtat tekstin sipas realitetit shqiptar. Heike Steinweg / S. Fischer Verlags Teatër: Nata arabe nga Roland Schimmelpfennig Ora 20, Teatri Metropol, Tiranë Shqip me titra gjermanisht Theater: Die arabische Nacht von Roland Schimmelpfennig 20 Uhr, Metropol-Theater, Tirana Albanisch mit deutschen Untertiteln Shfaqje të tjera / Weitere Aufführungen Tetor / Oktober Die arabische Nacht ist ein Stück des deutschen Autors Roland Schimmelpfennig, das im Jahr 2001 uraufgeführt wurde und das durch seine besondere Form auffällt. Dialoge fehlen komplett; stattdessen besteht das Stück aus fünf kunstvoll ineinander montierten Monologen. Protagonisten sind die fünf Bewohner eines Hochhauses, die kontaktarm aneinander vorbeileben, deren Schicksale aber trotzdem auf magische Weise miteinander verbunden sind. In einer heißen Sommernacht berichten sie parallel von ihren Erlebnissen; vor den Augen der Zuschauer werden diese Teilansichten zu einem Ganzen miteinander verwoben. Der 1967 geborene Roland Schimmelpfennig ist der meistgespielte zeitgenössische Autor auf deutschen Bühnen. Der albanische Theaterregisseur Stefan Çapaliku und das Deutschzentrum Tirana bringen im Rahmen des Deutschen Oktobers erstmals eines seiner Werke auf eine albanische Bühne die Inszenierung passt den Text an die albanische Realität an. Perktheu / Übersetzung: Pandeli Pani Regjisor / Regie: Stefan Çapaliku Skenograf / Szenografie: Zef Paci Kostumografe / Kostüme: Jonida Beqo Interpretojnë / Darsteller: Naun Shundi, Ema Ndoja, Dasara Xhagolli, Erion Hinaj, Jozef Shiroka Video Art / Video: Ervin Coba Asistent regjisor / Regieassistenz: Ledian Gjeci 6 7

10 01 TETOR / E SHTUNË The Weird janë një kolektiv artistësh përbërë prej dhjetë-anëtarësh nga Gjermania dhe Austria dhe përfaqësues të një forme të re të artit, mbi të cilën flitet tashmë prej disa vitesh, të ashtuquajturin Art Urban. Arti Urban depërton në strukturat kolektive të qytetit: aty ku fasadat dhe muret e ndërtesave përdoren si kanavacë, qyteti vetë kthehet në një galeri të madhe. Të gjithë anëtarët e Weird punojnë me media të ndryshme, por në qendër të punës të tyre është piktura murale. Ne jemi të lumtur që katër anëtarë e Weird; DXTR, HRVB, VIDAM dhe CONE vijnë në Tiranë në kuadër të Tetorit Gjerman. Ata do të pikturojnë dhe u japin formë mureve, prezantojnë punët e tyre dhe ndajnë njohuritë dhe përvojat e tyre në kuadër të një seminari sipas motos The Weird goes Tirana! Artistët: Attila Szamosi alias VIDAM Dennis Schuster alias DXTR Tom Herm alias HRVB Colin Kaesekamp alias CONE Kuratore: Annika Hirsekorn Sal Rodriguez The Weird goes Tirana! Workshop dhe Ekspozitë Ora 20, Tulla - Culture Center, Rr. Hiqmet Delvina, Tiranë The Weird sind ein zehnköpfiges Künstlerkollektiv aus Deutschland und Österreich und Vertreter einer neuen Kunstrichtung, die seit einigen Jahren von sich reden macht, der so genannten Urban Art. Urban Art mischt sich in das kollektive Gefüge der Stadt ein: Wo Fassaden und Häuserwände als Leinwand benutzt werden, wird die Stadt selbst zu einer großen Galerie. Alle Weird-Mitglieder arbeiten medienübergreifend, doch die Wandmalereien stehen bei ihnen im Mittelpunkt. Wir freuen uns, dass die vier Weird-Mitglieder DXTR, HRVB, VIDAM und CONE im Rahmen des Deutschen Oktobers nach Tirana kommen. Sie werden Wände bemalen und gestalten, Arbeiten präsentieren und im Rahmen eines Workshops ihr Wissen und ihre Erfahrungen teilen eben getreu dem Motto The Weird goes Tirana! The Weird goes Tirana! Workshop und Ausstellung 20 Uhr, Tulla - Culture Center, Rr. Hiqmet Delvina, Tirana Künstler: Attila Szamosi aka VIDAM Dennis Schuster aka DXTR Tom Herm aka HRVB Colin Kaesekamp aka CONE Kuratorin: Annika Hirsekorn 8 9

11 03 TETOR / E HËNË Organizata ndërkombëtare e bamirsisë Nehemia Gateway organizon në bashkëpunim me Fondacionin Hanns-Seidel një diskutim, ku do të trajtohet tema e efekteve, që ka për Shqipërinë anëtarësimi në BE. Si referues në këtë diskutim është ftuar nga Gjermania zoti Peter Küspert, Kryetari i Gjykatës Kushtetuese të Bavarisë dhe Gjykatës së Lartë Rajonale të Mynihut. Diskutimi u drejtohet juristëve, studentëve dhe të interesuarve të tjerë të fushës. Aktiviteti zhvillohet në kuadër të forumit mujor Nehemia Gateway Forum, një cikël aktivitetesh që trajton çështje dhe tema aktuale. Die international tätige Hilfsorganisation Nehemia Gateway organisiert gemeinsam mit der Hanns-Seidel-Stiftung diese Diskussion, in der es darum gehen soll, welche Folgen eine EU-Mitgliedschaft für Albanien mit sich bringen würde. Peter Küspert Als Redner aus Deutschland konnte Peter Küspert gewonnen werden, der Präsident des bayerischen Verfassungsgerichtshofs und des Oberlandesgerichts München. Die Diskussion richtet sich an Juristen und Studenten und andere fachlich Interessierte. Die Veranstaltung findet im Rahmen des monatlichen Nehemia Gateway Forums statt, einem Veranstaltungszyklus, der sich mit aktuellen Fragen und Themen der Zeit beschäftigt. Diskutim: Rule of law and fundamental rights: the German and Albanian approach within the European framework Ora 10, Shkolla e Lartë Nehemia Gateway, Buçimas/Pogradec Diskutim në gjuhën angleze Hanns-Seidel-Stiftung Diskussion: Rule of law and fundamental rights: the German and Albanian approach within the European framework 10 Uhr, Nehemia Gateway Hochschule, Buçimas/Pogradec Diskussion in englischer Sprache 10 11

12 06 TETOR / E ENJTE Transformimi dixhital po ndryshon rrënjësisht shoqëritë tona dhe prek sferat e ndryshme të jetës. Shndërrohen kësisoj rrënjësisht jo vetëm proceset e punës dhe prodhimit, por edhe komunikimi ynë në përgjithësi marrëdhënia jonë me njëri-tjetrin - zhvillohet nëpërmjet mediave sociale dhe dixhitalizimit. Me ftesë të Qendrës së Gjermanishtes Sabria David vjen në Tiranë, si bashkë-themeluese dhe drejtuese e Institutit Slow Media. Studiuesja e medias vëzhgon transformimin dixhital nga një perspektivë historiko-kulturore. Cilat janë nevojat thelbësore të transformimit dixhital dhe me çfarë sfidash do të ballafaqohemi në të ardhmen? Ajo prezanton një qasje të përbashkët të Slow Media dhe jep shtysa për të menduar, se si mund të formësojmë në mënyrë aktive shoqërinë tonë të dixhitalizuar. Uwe Voelkner / FOX Der digitale Wandel verändert unsere Gesellschaften grundlegend und berührt die verschiedensten Lebensbereiche. Nicht nur Arbeitsprozesse und Produktionsabläufe werden umgewälzt, sondern auch unsere Kommunikation - unser Miteinander ganz allgemein entwickelt sich durch Digitalisierung und soziale Medien ständig weiter. Shkaqet dhe pasojat e transformimit dixhital - Referat dhe diskutim me Sabria David Ora 19, Tulla - Culture Center, Rr. Hiqmet Delvina, Tiranë Ursachen und Folgen des digitalen Wandels Vortrag und Diskussion mit Sabria David 19 Uhr, Tulla - Culture Center, Rr. Hiqmet Delvina, Tirana Auf Einladung des Deutschzentrums kommt Sabria David nach Tirana, Mitbegründerin und Leiterin des Slow Media Instituts. Die Medienforscherin betrachtet den digitalen Wandel aus einer kulturhistorischen Perspektive. Welche Bedürfnisse liegen ihm zugrunde und welche Anforderungen ergeben sich daraus für uns in Zukunft? Sie stellt den von ihr mitentwickelten Slow Media - Ansatz vor und gibt Denkanstöße dazu, wie wir alle unsere digitalisierten Gesellschaften aktiv mitgestalten können

13 Ulrike Schumann 07 TETOR / E PREMTE Me Joel Blido në violonçel dhe Marin Gjollma në piano Moderimi: Stefan Blido Mjeshtëria muzikore dhe përcjellja e njohurive sillen në këtë mbrëmje koncertore si një kombinim emocionues. Duo gjermano-shqiptare Joel Blido (violonçel) dhe Marin Gjollma (piano) do të prezantojë tre sonata të shquara për duo: vepra nga Beethoven, Brahms dhe Shostakovich. Në të njëjtën kohë, në moderimin shoqërues të koncertit do të prezantohen zhvillimet e sonatës për duo violonçel dhe piano nga epoka e Klasicizmit Vjenez deri tek ajo e Modernes Klasike. Muzikologu dhe pianisti Stefan Blido do të shpjegojë në mënyrë tërheqëse dhe lehtësisht të kuptueshme veçoritë stilistike të secilës vepër dhe kontekstet historiko-muzikore. Një mbrëmje jo vetëm për njohësit e muzikës, por edhe për të apasionuarit e të gjitha moshave! Duo Blido-Gjollma ka impresionuar tashmë audiencën në Gjermani dhe Shqipëri me përsosmërinë e saj në muzikën e dhomës. Joel Blido konsiderohet si një nga çelistët e rinj më premtues në Gjermani. Marin Gjollma punon si profesor i pianos në Universitetin e Arteve në Tiranë pas një eksperience gati dhjetë-vjeçare studimi me profesorë të njohur në Gjermani. Të dy muzikantët do të japin një masterklas në shkollën e mesme artistike Tefta Tashko Koço në Korçë. Marin Gjollma Koncert - bisedë: Sonata për duo piano dhe violonçel Ora 19, Universiteti i Arteve, Tiranë, Salla e madhe Gesprächskonzert: Die Duosonate für Klavier und Violoncello 19 Uhr, Universität der Künste, Tirana, Großer Saal Koncerti tjetër / Weiteres Konzert 09 Tetor / Oktober Ora 18, Qendra Kulturore Vangjush Mio, Korçë 18 Uhr, Kulturzentrum Vangjush Mio, Korca Mit Joel Blido am Violoncello und Marin Gjollma am Klavier Moderation: Stefan Blido Musikalische Virtuosität und Wissenvermittlung gehen bei diesem Konzertabend eine spannende Verbindung ein. Das deutsch-albanische Duo Joel Blido (Violoncello) und Marin Gjollma (Klavier) präsentiert drei herausragende Duo-Sonaten: Werke von Beethoven, Brahms und Schostakowitsch. Zugleich wird die Entwicklung der Duosonate für Violoncello und Klavier von der Wiener Klassik bis zur klassischen Moderne in der begleitenden Moderation dargestellt. Der Musikwissenschaftler und Pianist Stefan Blido erklärt stilistische Besonderheiten der jeweiligen Werke und musikgeschichtliche Zusammenhänge ansprechend und leicht verständlich. Ein Abend nicht nur für Kenner, sondern für Musikbegeisterte aller Altersklassen! Das Duo Blido-Gjollma hat mit seiner kammermusikalischen Perfektion bereits das Publikum in Deutschland und Albanien begeistert. Joel Blido gilt als einer der hoffnungsvollsten Nachwuchs-Cellisten in Deutschland. Marin Gjollma arbeitet nach einem fast zehnjährigen Studium bei renommierten Professoren in Deutschland als Klavierpädagoge an der Universität der Künste in Tirana. Beide Musiker geben auch einen Meisterkurs an der Kunstschule Tefta Tashko Koço in Korça

14 11 TETOR / E MARTË Një rezultat shumë konkret i iniciuar nga qeveria federale në të ashtuquajturin Procesi i Berlinit është krijimi i një rrjeti rajonal të të rinjve për Ballkanin Perëndimor. Në korrik 2016, përfaqësuesit e qeverive të vendeve pjesëmarrëse në konferencën e Ballkanit Perëndimor në Paris kanë nënshkruar dokumentin themelues për RYCO (Zyrës Rajonale të Bashkëpunimit të të Rinjve). Qëllimi i RYCO është të nxisë pajtimin dhe bashkëpunimin mes brezave të rinj në rajon. Larg paragjykimeve, të zbulojmë ngjashmëritë, të formësojmë të ardhmen - kjo është filozofia e RYCO. Fondacioni Friedrich Ebert, i cili mbështet gjithashtu shkëmbimin rajonal të të rinjve, do të prezantojë në këtë aktivitet zhvillimet dhe objektivat e rrjetit rinor. Në këtë debat do të marrin pjesë përfaqësues të politikës dhe organizatave rinore. Friedrich-Ebert-Stiftung Ein sehr konkretes Ergebnis des von der Bundesregierung initiierten so genannten Berlin-Prozesses ist die Gründung eines regionalen Jugendnetzwerks für den Westlichen Balkan. Im Juli 2016 haben die Regierungschefs der beteiligten Länder bei der Westbalkan-Konferenz in Paris das Gründungsdokument für RYCO (Regional Youth Cooperation Office for the Western Balkans) unterschrieben. Rrjeti rajonal për Bashkëpunime Rinore në Ballkanin Perëndimor RYCO - Objektivat dhe Perspektivat Ora 14, Salla e Madhe e Ambasadës Gjermane Ju lutemi të konfirmoni pjesëmarrjen tuaj tek FES: aida.dumani@fes-tirana.org Das regionale Jugendnetzwerk für den Westlichen Balkan RYCO Ziele und Perspektiven 14 Uhr, Großer Saal der Deutschen Botschaft Melden Sie Ihre Teilnahme bitte bei der FES an: aida.dumani@fes-tirana.org Das Ziel von RYCO ist es, Versöhnung und Zusammenarbeit unter der jungen Generation in der Region zu fördern. Vorurteile abbauen, Gemeinsamkeiten entdecken, Zukunft gestalten darum geht es bei RYCO. Die Friedrich-Ebert-Stiftung, die selber den regionalen Jugendaustausch unterstützt, möchte bei dieser Veranstaltung Entwicklung und Ziele des Jugendnetzwerks vorstellen. An der Debatte teilnehmen werden Vertreter aus Politik und Jugendorganisationen

15 11 TETOR / E MARTË Për vite ata kanë ndryshuar thjesht rolet: Regjizori i teatrit Konrad mori përsipër punët e shtëpisë dhe edukimin e dy fëmijëve, Christine u përpoq të bënte karrierë si mjeke anesteziste në një klinikë. Tani kjo duhet të marrë fund. Konrad ka shansin për të inskenuar një ripërpunim të veprës së Hebbel Nibelungen, një kujdestare nga Argjentina duhet të kujdeset për fëmijët. Por asgjë nuk shkon sipas planit, sepse rolet e vjetra kanë mbetur po të njëjtat, vetëm se me një të kast të ri. Prindër nga Robert Thalheim është një inskenim brilant dhe i zgjuar, që i jep kuptim të ri termit film familjar. Kundschafter Filmproduktion GmbH Berlin Aktorët: Charly Hübner, Christiane Paul, Paraschiva Dragus, Emilia Pieske, Clara Lago, etj Jahrelang hatten sie einfach nur die Rollen getauscht: Der Theaterregisseur Konrad übernahm Haushalt und Erziehung der beiden Kinder, Christine versuchte, sich als Anästhesie-Ärztin an einer Klinik nach oben zu arbeiten. Jetzt soll das ein Ende haben. Filmi: Prindër nga Robert Thalheim (2013) Kohëzgjatja: 96 minuta (gjermanisht me titra shqip) Ora 19, Kinema Millennium, Tiranë Film: Eltern von Robert Thalheim (2013) Spieldauer: 96 Minuten (Deutsch mit albanischen Untertiteln) 19 Uhr, Kinema Millennium, Tirana Konrad hat die Chance, eine Neubearbeitung von Hebbels Nibelungen zu inszenieren, ein Au-pair-Mädchen aus Argentinien soll sich um die Kinder kümmern. Doch nichts läuft wie geplant, weil die alten Rollen geblieben sind, nur mit neuer Besetzung. Robert Thalheims Eltern ist eine brillant inszenierte, klug durchdachte Arbeit, die dem Begriff Familienfilm neuen Sinn verleiht. Darsteller: Charly Hübner, Christiane Paul, Paraschiva Dragus, Emilia Pieske, Clara Lago, etc 18 19

16 Marco Piecuch Drita e flakës në fytyrat tona Rezidencë letrare me Dorian Steinhoff Das Licht der Flammen auf unseren Gesichtern Literaturresidenz mit Dorian Steinhoff Tetor / Oktober Poetry-Slam-Prezantim me nxënës të gjimnazit Sami Frashëri Ora 18, Salla e madhe e Ambasadës Gjermane Poetry-Slam-Präsentation mit Schülern des Sami Frasheri-Gymnasiums 18 Uhr, Großer Saal der Deutschen Botschaft TETOR / E MËRKURË 19 Tetor / Oktober Mbrëmje leximi, ora 19, Teatri Metropolit, Tiranë Lesung, 19 Uhr, Metropol Theater, Tirana Tetor / Oktober Mbrëmje leximi, ora 19, Arka Center, Rr. Gjuhadol, 27, Shkodër Lesung, 19 Uhr, Arka Center, Rr. Gjuhadol, 27, Shkodra Tashmë është hera e dytë që Ambasada Gjermane organizon në bashkëpunim me Poetekën një rezidencë letrare në Tiranë. Për të qëndruar në Tiranë arritëm të tërhiqnim këtë vit autorin e ri Dorian Steinhoff, i cili ka impresionuar kritikët në Gjermani me vëllimin e tij me tregime Drita e flakës në fytyrat tona. Dorian Steinhoff tregon për rastësinë, që aq shpesh vendos në jetët tona për ngatërresa të vogla dhe të mëdha, për disfata, momente kulmore dhe ato të veçanta. Gjatë qëndrimit të tij në Tiranë, Dorian Steinhoff do të ketë mundësinë të lexojë pjesë nga vepra e tij, të shkruajë apo të lidhë kontakte me skenën kulturore shqiptare si dhe të njohë vendin. Përveç kësaj, ai do të organizojë me nxënësit e Gjimnazit Sami Frashëri një Poetry-Slam-Workshop. Në kuadër të rezidencës letrare tregimet e tij do të publikohen për herë të parë në shqip. Bereits zum zweiten Mal veranstaltet die Deutsche Botschaft in Zusammenarbeit mit Poeteka eine Literaturresidenz in Tirana. Für den Aufenthalt in Tirana konnten wir in diesem Jahr den jungen Autor Dorian Steinhoff gewinnen, der mit seinem Erzählband Das Licht der Flammen auf unseren Gesichtern die Kritiker in Deutschland begeistert hat. Dorian Steinhoff erzählt vom Zufall, der so oft im Leben entscheidet von kleinen und großen Schlamasseln, von Niederlagen, Höhepunkten und besonderen Momenten. Während seines Aufenthalts in Tirana hat Dorian Steinhoff die Gelegenheit, aus seinem Werk zu lesen, zu schreiben, Kontakte zur albanischen Kulturszene zu knüpfen und das Land kennenzulernen. Außerdem wird er mit Schülern des Sami Frasheri-Gymnasiums einen Poetry-Slam-Workshop veranstalten. Seine Erzählungen werden im Rahmen der Literaturresidenz erstmals in albanischer Sprache erscheinen (Gjermanisht me përkthim shqip) (Deutsch mit albanischer Übersetzung)

17 13 TETOR / E ENJTE DAAD Tirana Jutta Benzenberg / GIZ Info-Tag - dita e informacionit rreth studimit, bursave dhe praktikave Ora 10-14, Qendra e Gjermanishtes, Rruga Jul Variboba, Nr. 21, Tiranë Info-Tag - Informationstag rund um Studium, Stipendien und Praktika Uhr, Deutschzentrum, Rruga Jul Variboba, Nr. 21, Tirana Dëshironi të studioni në Gjermani ose Austri? Apo të ndiqni një kurs të gjuhës gjermane në Tiranë? Atëherë Dita e Informacionit është ajo që ju duhet! Përfaqësues të institucioneve të ndryshme ju presin për t ju dhënë informacione rreth studimit, kërkimit shkencor, bursave dhe praktikave në Gjermani dhe Austri si edhe informacione rreth kurseve të gjuhës gjermane në Tiranë, për të rinj dhe të rritur. Ejani të bisedoni me ne! Möchten Sie in Deutschland oder Österreich studieren? Oder einen Deutschkurs in Tirana besuchen? Dann ist der Info-Tag genau das Richtige für Sie! Vertreter verschiedener Institutionen erwarten Sie mit Informationen zu Studium, Forschung, Stipendien und Praktika in Deutschland und Österreich sowie zu Deutschkursen für Jugendliche und Erwachsene in Tirana. Kommen Sie mit uns ins Gespräch! Konkursi për të rinj: Media dhe Mjedisi Ora 19, Tulla - Culture Center, Rr. Hiqmet Delvina, Tiranë Nachwuchswettbewerb: Medien und Umwelt 19 Uhr, Tulla - Culture Center, Rr. Hiqmet Delvina, Tirana Konkursi për të rinj do të japë sugjerime, se si mund të përmirësohet cilësia e raportimit gazetaresk mbi tema të mjedisit dhe mbrojtjes së natyrës. Konkursi është pjesë e Shkollës verore rajonale mbi Biodiversitetin, e cila do të organizohet për herë të dytë në vitin 2016 në Ohër (Maqedoni) me mbështetjen e GIZ dhe pjesëmarrjen e studentëve të gazetarisë dhe Shkencave të Mjedisit nga Shqipëria, Maqedonia dhe Mali i Zi. Së bashku ata kanë krijuar produkte të gazetarisë si artikuj gazetash, rubrika radio apo video, të cilat janë prezantuar në një aktivitet për publikun e gjerë dhe përzgjedhur nga një juri kompetente. Der Nachwuchswettbewerb will Anregungen dazu geben, wie die Qualität der journalistischen Berichterstattung zu Umwelt- und Naturschutzthemen verbessert werden kann. Der Wettbewerb findet im Rahmen der Regionalen Sommerschule Biodiversität statt, die 2016 in Ohrid (Mazedonien) mit Unterstützung der GIZ zum zweiten Mal organisiert wird und an der Studierende der Journalistik und Umweltwissenschaften aus Albanien, Mazedonien und Montenegro teilnehmen. Gemeinsam haben sie journalistische Produkte wie Zeitungsartikel, Radio-Features oder Videos erarbeitet, die im Rahmen der Veranstaltung öffentlich vorgestellt und von einer Fachjury prämiert werden

18 Julia Kernbach Juergen Staack Katja Stuke Christine Ehrhard Christian Konrad Jörg Paul Janka Matthias Koch Ekspozita / Ausstellung ZOOM - 7fach Düsseldorfer Fotografie Hapja: ora 12.30, Muzeu Historik Kombëtar në Tiranë Ekspozita qëndron e hapur deri me dt Eröffnung: Uhr, Nationalhistorisches Museum Tirana Die Ausstellung läuft bis zum TETOR / E ENJTE Zhvillimi i fotografisë bashkëkohore në Gjermani është i lidhur në mënyrë thelbësore me qytetin e Dyseldorfit dhe Akademinë e tij të Artit. Ndikuar nga Bernd dhe Hilla Becher dhe nxënësit e tyre, Shkolla e Fotografisë të Dyseldorfit është kthyer në një markë të njohur në botë me fotot e veta dokumentare në format të madh. Për gjeneratat e reja pasardhëse veprat e Shkollës së Becher kanë lënë një trashëgimi ambivalente. Si më parë, ashtu edhe sot, vlen parimi i pozicionimit përkundrejt punimit fotografik dhe pretendimit për përmbajtje të objektivizueshme. Në kuadër të Tetorit Gjerman do të shfaqet për herë të parë në Tiranë, Fotografia e Dyseldorfit. Në këtë ekspozitë shtatë artiste dhe artistë përcjellin pozicionet e tyre brenda kontekstit të dhënë fotografik: Christine Ehrhard, Jörg Paul Janka, Julia Kernbach, Matthias Koch, Christian Konrad, Juergen Staack, Katja Stuke. Zgjedhja tregon larminë e qasjeve fotografik në Dyseldorf. Konceptet teorike do të lidhen me përjetimet vizuale. Kuruar nga Michael Voets Die Entwicklung der zeitgenössischen Fotografie in Deutschland ist wesentlich mit der Stadt Düsseldorf und ihrer Kunstakademie verbunden. Geprägt von Bernd und Hilla Becher und ihren Schülern ist die Düsseldorfer Fotoschule mit ihren großformatigen dokumentarischen Bildern weltweit zu einem Markenzeichen mit Wiedererkennungswert geworden. Für die nachfolgenden, jüngeren Generationen hinterließen die Werke der Becher-Schule ein ambivalentes Vermächtnis. Es galt und gilt auch heute noch, eine Haltung gegenüber dem fotografischen Werk und dem Anspruch auf objektivierbare Inhalte zu beziehen. Im Rahmen des Deutschen Oktobers wird Düsseldorfer Fotografie nun erstmals in Tirana gezeigt. In der Ausstellung vermitteln sieben Künstlerinnen und Künstler ihre Positionen innerhalb des angedeuteten fotografischen Kontextes: Christine Ehrhard, Jörg Paul Janka, Julia Kernbach, Matthias Koch, Christian Konrad, Juergen Staack, Katja Stuke. Die Auswahl zeigt die Vielfältigkeit fotografischer Ansätze in Düsseldorf. Theoretische Konzepte werden mit eindrücklichen Seh-Erlebnissen verbunden. Kuratiert von Michael Voets 24 25

19 14 TETOR / E PREMTE Shoqata Ndihma e Weilheimit për Shqipërinë është angazhuar në mënyrë aktive në Shqipëri që prej fillimit të viteve 90 dhe ka kontribuar në përmirësimin e jetës së shumë shqiptarëve dhe në veçanti të fëmijëve dhe të rinjve. Kjo shoqatë u krijua nga qytetarë të Weihlheim-it, të cilët, duke marrë shkas nga pamje, që pasqyronin valën e madhe të refugjatëve në vitin 1991, patën dëshirën të jepnin ndihmën e tyre konkrete për popullsinë shqiptare në nevojë dhe për njerëzit në vend. Shoqata Ndihma e Weiheimit për Shqipërinë Shoqata Ndihma e Weilheimit për Shqipërinë feston 25 vjetorin e krijimit Ora 14, Elbasan Die Albanienhilfe Weilheim feiert 25-jähriges Bestehen 14 Uhr, Elbasan Dekadat e fundit nuk u dërguan në Shqipëri vetëm ndihma, por edhe u ndërtuan qendra sociale në shumë vende. Për shembull në Elbasan u krijua qendra për fëmijët jetimë Orët fatlume, qendra rezidenciale për vajzat Shtëpia Antonia dhe kopshti Fritz Sommer. 25 vjet angazhim një rast i mirë për shoqatën Ndihma e Weilheimit për Shqipërinë për të festuar bashkë me miqtë nga Gjermania dhe Shqipëria. Seit Anfang der 1990er Jahre engagiert sich die Albanienhilfe Weilheim und hat mit ihren Projekten dazu beigetragen, das Leben von zahlreichen Albanern, inbesondere Kindern und Jugendlichen, zu verbessern. Gegründet wurde der Verein von Weilheimer Bürgern, die angesichts der Bilder von der großen Flüchtlingswelle 1991 und der notleidenden albanischen Bevölkerung ganz konkrete Hilfe für die Menschen im Land leisten wollten. In den vergangenen Jahrzehnten wurden nicht nur zahlreiche Hilfstransporte nach Albanien organisiert, sondern auch soziale Einrichtungen an verschiedenen Orten im Land aufgebaut. In Elbasan etwa entstanden das Waisenheim Orët fatlume, das Mädchenhaus Shtëpia Antonia und der Kindergarten Fritz Sommer. 25 Jahre Engagement ein schöner Anlass für die Albanienhilfe Weilheim, um gemeinsam mit Gästen aus Deutschland und Albanien zu feiern

20 14 TETOR / E PREMTE Edhe në vitin 2016 DIHA Shoqata Gjermane e Industrisë dhe Tregtisë në Shqipëri do të organizojë përsëri Festën e Birrës, e cila sjell në Tiranë Traditën e Oktoberfest të Mynihut. DIHA-Oktoberfest është një vend takimi tradicional për anëtarët e DIHA-s, për shumë sipërmarrje dhe institucione shqiptare si edhe për miqtë, të cilët do të vijnë nga Gjermania. Të gjithë e shfrytëzojnë DIHA-Oktoberfest si një bursë kontaktesh dhe vend takimesh për tu bashkuar me miq dhe partnerë të biznesit. Birra gjermane dhe ushqimi i shijshëm, sharmi bavarez si dhe grupi muzikor nga Mynihu Gaudiblos`n janë pikat kulminante, të cilat edhe këtë vit do krijojnë një atmosferë të vërtetë Oktoberfest-i dhe do tërheqin vizitorë të shumtë. Sponsorët dhe anëtarët e DIHA-s gëzojnë prioritet në zgjedhjen e ditës dhe në sistemimin në ambientet e resortit. Për informacione të mëtejshme mbi Oktoberfest-in e sivjetshëm, çmimin e hyrjes apo shpërndarjen e vendeve etj, jeni të lutur t i drejtoheni DIHA-s. Telefoni: +355 (0) , info@diha.al, Web: DIHA Auch 2016 organisiert die DIHA die Deutsche Industrie- und Handelsvereinigung in Albanien wieder ein Bierfest, das die Münchener Oktoberfest-Tradition nach Tirana bringt. Das DIHA-Oktoberfest ist der traditionelle Treffpunkt für DIHA-Mitglieder, viele albanische Firmen und Institutionen, wie auch Gäste, die aus Deutschland anreisen. Sie alle nutzen das Oktoberfest der DIHA als Kontaktbörse und Treffpunkt, um mit Geschäftspartnern und Freunden zusammen zu kommen. Dhe / Und 15 Tetor / Oktober DIHA-Oktoberfest Stela Resort, Tiranë DIHA-Oktoberfest Stela Resort, Tirana Deutsches Bier und deftiges Essen, bayerischer Charme sowie die Münchner Oktoberfestband Gaudiblos`n sind Highlights, die auch in diesem Jahr wieder für echte Wiesn-Stimmung sorgen und zahlreiche Gäste anlocken werden. Sponsoren und DIHA-Mitglieder haben Vorrang mit ihrer Auswahl des Wunschtermins und der Platzierung. Bitte wenden Sie sich für weitere Informationen, Eintrittspreise, Sitz-Verteilung etc. des diesjährigen Oktoberfestes an die DIHA. Telefon: +355 (0) , info@diha.al, Web:

21 15 TETOR / E SHTUNË 18 TETOR / E MARTË Filmi: Detektivët e makaronave nga Neele Leana Vollmar (2014) Kohëzgjatja: 96 minuta (gjermanisht me titra shqip) Ora 15, Kinema Millennium, Tiranë Quelle: Goethe-Institut Film: Rico, Oskar und die Tieferschatten von Neele Leana Vollmar (2014) Spieldauer: 96 Minuten (Deutsch mit albanischen Untertiteln) 15 Uhr, Kinema Millennium Tirana Rico i vogël, i cili e përshkruan veten si një fëmijë të patalentuar, jeton në Berlin-Kreuzberg me nënën e tij, e cila nuk ka shumë kohë për të. Vetmia e tij ndryshon, kur ai njihet me djalin e talentuar Oskar. Miqësia e tyre vihet në një provë të parë, kur Oskar nuk paraqitet në takimin, që ata kishin lënë. Rico mëson se shoku i tij i ri është rrëmbyer dhe arrin ta lirojë atë dhe të demaskojë fajtorin. Përshtatja e librit Bestseller Detektivët e makaronave është një film që futet në botën e fëmijëve, por edhe shumë aventuresk, me dy aktorë në rolet kryesore, që të bëjnë absolutisht për vete. Aktorët: Anton Petzold, Juri Winkler, Karoline Herfurth, Anke Engelke. Filmi: About a Girl nga Mark Monheim (2015) Kohëzgjatja: 105 minuta (gjermanisht me titra shqip) Ora 19, Kinema Millennium, Tiranë Film: About a Girl von Mark Monheim (2015) Spieldauer: 105 Minuten (Deutsch mit albanischen Untertiteln) 19 Uhr, Kinema Millennium, Tirana Sharlina, pa mbushur akoma 16 vjeç, i ka mbijetuar një përpjekjeje për vetëvrasje dhe tani po përpiqet të qetësohet. Kjo nuk është aspak e thjeshtë: i ati Xhef është nxjerrë nga shtëpia prej nënës Sabine, e cila nga ana tjetër jeton me mësuesin e biologjisë së vajzës së saj, dhe me shoqen e saj Isën ajo ka gjithashtu një zënkë. Më pas Sharlina takon tek psikoterapisti i saj kaotik pikërisht Linusin, peshkopin e urryer të klasës; të dy afrohen me njëri-tjetrin. Në filmin e tij të parë About a Girl, Mark Monheim tregon një histori lehtësisht ironike të moshës së adoleshencës, rruga e së cilës çon nga konfuzioni tek dëshira për të jetuar. Aktorët: Jasna Fritzi Bauer, Sandro Lohmann, Heike Makatsch, Simon Schwarz, Aurel Manthei, Dorothea Walda. Bastian Fischer / Imbissfilm Der kleine Rico, der sich selbst als tiefbegabt bezeichnet, lebt mit seiner Mutter, die nicht viel Zeit für ihn hat, in Berlin-Kreuzberg. Seine Einsamkeit ändert sich, als er den hochbegabten Oskar kennenlernt. Die Freundschaft wird auf eine erste Probe gestellt, als Oskar nicht zu einem vereinbarten Treffen erscheint. Rico erfährt, dass sein neuer Freund entführt wurde und schafft es, ihn zu befreien und den Täter zu entlarven. Die Bestseller- Adaption Rico, Oskar und die Tieferschatten ist ein einfühlsamer, aber auch abenteuerlicher Kinderfilm mit zwei hinreißenden Darstellern in den Titelrollen. Darsteller: Anton Petzold, Juri Winkler, Karoline Herfurth, Anke Engelke. Charleen, noch nicht ganz 16 Jahre alt, hat einen Selbstmordversuch überlebt und versucht nun, zur Ruhe zu kommen. Einfach ist das nicht: Vater Jeff wurde von Mutter Sabine rausgeworfen. Die wiederum lebt nun ausgerechnet mit dem Bio-Lehrer der Tochter zusammen, und mit Freundin Isa gibt s auch Streit. Dann trifft Charleen bei ihrem chaotischen Psychotherapeuten ausgerechnet Linus, den unbeliebten Streber der Klasse; die beiden kommen sich näher. In seinem ersten Kinofilm About a Girl erzählt Mark Monheim eine leicht ironische Coming-of-Age- Geschichte, deren Weg von der Ratlosigkeit in die Lebensfreude führt. Darsteller: Jasna Fritzi Bauer, Sandro Lohmann, Heike Makatsch, Simon Schwarz, Aurel Manthei, Dorothea Walda

22 20 TETOR / E ENJTE Cili arsimim është i duhuri për mua? Si mund të siguroj një vend pune të mire? Duke u nisur nga papunësia e madhe e të rinjve, këto janë disa nga pyetjet, që i shqetësojnë të rinjtë shqiptarë, ashtu siç dhe tregoi studimi për të rinjtë i Fondacionit Friedrich Ebert. Ky aktivitet i kushtohet çështjes, se si mund të përballemi me këto shqetësime. Përfaqësues të National Youth Councils dhe të organizatave anëtare të tij do të prezantojnë idetë e tyre se si mund të përmirësohet sistemi i arsimimit dhe këshillimit për zgjedhjen e profesionit që të rinjtë të përgatiten kështu në mënyrë më efektive për kërkesat, që ka tregu i punës. Krahas përfaqësuesve të të rinjve në këtë aktivitet janë ftuar për shkëmbim eksperiencash ekspertë të arsimit si dhe përfaqësues të Këshillit Rinor Federal Gjerman. Do të ketë informacione të vlefshme për nxënës, studentë dhe prindërit e tyre. Friedrich-Ebert-Stiftung Welche Ausbildung ist die richtige für mich? Wie bekomme ich einen guten Arbeitsplatz? Angesichts hoher Jugendarbeitslosigkeit sind das Fragen, die albanische Jugendliche besonders umtreiben, wie die Friedrich-Ebert- Stiftung in ihrer Jugendstudie 2015 gezeigt hat. Diskutim me temë: Arsimi dhe kualifikimi baza për një perspektivë të mirë për brezin e ri Ora 14, Gjimnazi Sami Frashëri, Rruga e Barrikadave, Tiranë Diskussion: Bildung und Ausbildung Grundlagen, um der jungen Generation eine Perspektive zu geben 14 Uhr, Sami Frasheri Gymnasium, Rruga e Barrikadave, Tirana Die Veranstaltung widmet sich der Frage, wie diesen Sorgen begegnet werden kann. Vertreter des National Youth Councils und seiner Mitgliedsorganisationen werden Ideen präsentieren, wie Berufsberatung und Ausbildung verbessert werden können, um Jugendliche effektiver auf die Anforderungen der Arbeitswelt vorzubereiten. Neben Jugendvertretern sind Bildungsexperten und Vertreter des Deutschen Bundesjugendrings zum Erfahrungsaustausch eingeladen. Es gibt nützliche Informationen für Schüler, Studenten und ihre Eltern

23 20 TETOR / E ENJTE 25 TETOR / E MARTË Armand Bora Heike Ulrich / CWP FIlm Universal Pictures Teatri: Ata hynë pa trokitur Ora 18, Teatri Petro Marko, Vlorë (shqip me përkthim) Theater: Sie kommen herein, ohne anzuklopfen 18 Uhr, Petro Marko -Theater, Vlora (Albanisch mit Übersetzung) Vepra Ata hynë pa trokitur nga Armand Bora trajton të kaluarën komuniste të Shqipërisë. Në qendër të historisë është një çift, që pret të vijë policia për t i marrë dhe dërguar në burg ose në një vend më të keq. Arsyet mbeten të paqarta. Çifti do të luhet nga aktorët Alfred Trebicka dhe Rozi Kostani. Vepra është shfaqur në nëntor 2014 në Tiranë dhe më pas edhe në festivale në rajon. Zyra e OSBE-së në Tiranë e sjell veprën në disa qytete si dhe në Vlorë si pjesë e një projekti më të gjerë mbi përballjen me të shkuarën, financuar nga Ministria e Jashtme Federale e Gjermanisë. Filmi: Në labirintin e heshtjes nga Giulio Ricciarelli (2014) Kohëzgjatja: 123 minuta (gjermanisht me titra shqip) Ora 19, Kinema Millennium, Tiranë Film: Im Labyrinth des Schweigens von Giulio Ricciarelli (2014) Spieldauer: 123 Minuten (Deutsch mit albanischen Untertiteln) 19 Uhr, Kinema Millennium Tirana Kjo dramë interesante tregon mbi fillimin e ballafaqimit me të kaluarën në Gjermaninë e viteve Një avokat i ri i dedikuar do të hetojë mbi një ish-roje të Aushvicit, i cili punon tashmë në fushën e arsimit. Por drejtësia refuzon të pranojë padinë. Sa më shumë avokati merret me këtë rast, aq më shumë përballet me një rrjetë ndrydhjesh, mohimesh dhe idealizimesh. Hetimi i tij nxjerr në dritë prova të pakundërshtueshme, që çojnë tek autorët. Pavarësisht rezistencës shoqërore dhe politike, avokati i përkushtuar nuk dekurajohet dhe hap procesin e parë gjyqësor mbi Aushvicin. Das Stück Sie kommen herein, ohne anzuklopfen von Armand Bora beschäftigt sich mit der kommunistischen Vergangenheit Albaniens. Im Dieses packende Drama erzählt von der beginnenden Vergangenheitsaufarbeitung im Deutschland der 1950er Jahre. Ein junger engagierter Zentrum des Stücks steht ein Paar, das darauf wartet, dass die Polizei Anwalt will gegen einen ehemaligen Auschwitz-Wärter ermitteln, der kommt, um es ins Gefängnis oder an einen schlimmeren Ort zu bringen. Die mittlerweile im Schuldienst tätig ist. Doch die Justiz verweigert die Hintergründe bleiben im Dunkeln. Das Paar wird von den Schauspielern Alfred Annahme der Anzeige. Je mehr sich der Anwalt mit dem Fall beschäftigt, Trebicka und Rozi Kostani verkörpert. Das Stück wurde im November 2014 in umso mehr stößt er auf ein Geflecht von Verdrängung, Verleugnung und Tirana aufgeführt und im Anschluss daran auch auf Festivals in der Region. Die Verklärung. Seine Recherchen bringen brisante Fakten zutage, die zu OSZE-Vertretung in Tirana bringt das Stück im Rahmen eines breit angelegten den Tätern führen. Trotz gesellschaftlicher und politischer Widerstände Projekts zur Vergangenheitsbewältigung, das vom deutschen Auswärtigen lässt sich der engagierte Jurist nicht entmutigen und bringt den ersten Amt gefördert wird, auch in andere Städte, so wie jetzt nach Vlora. Auschwitz-Prozess ins Rollen

24 24 TETOR / E HËNË Kujtesa si një mision kjo është motoja e një cikli aktivitetesh të organizuar nga Instituti për Demokraci, Media dhe Kulturë (IDMC) dhe fondacioni gjerman Konrad Adenauer (KAS). Ky cikël aktivitetesh do të bëjë bashkë përgjatë një jave ekspertë shqiptarë dhe të huaj, të cilët merren me trajtimin e të shkuarës në Shqipëri. Ata do të prezantojnë në Tiranë punën dhe projektet e tyre me në fokus tre tema kryesore: Ndërtimi i një axhende të përbashkët të aktorëve të ndryshëm që merren me fushën e kujtesës; rishikimi i kurrikulës mësimore në lidhje me periudhën e diktaturës, dhe së treti, ndërgjegjësimi i të rinjve mbi të shkuarën përmes projekteve kreative. Krahas një ekspozite do të zhvillohen edhe aktivitete të shumta të veçanta si: prezantime, tryeza të rrumbullakta dhe diskutime ekspertësh. IDMC Më shumë informacione rreth programit gjeni këtu: Matilda Karçanaj (IDMC): karcanaj.matilda@idmc.al; Klaudja Zerva (KAS): klaudja.zerva@kas.de Erinnerung als Mission das ist das Motto einer Veranstaltungsreihe des Instituts für Demokratie, Medien und Kultur (IDMC) und der Konrad Adenauer Stiftung (KAS), die während einer Woche albanische und internationale Experten zusammenbringt, die sich mit der Aufarbeitung der Vergangenheit in Albanien beschäftigen. Deri më / bis 28 Tetor / Oktober Cikli i aktiviteteve: Ditët e Kujtesës, kujtesa si një Mision Muzeu Historik Kombëtar, Tiranë Veranstaltungsreihe: Tage des Gedenkens: Erinnerung als Mission Nationalhistorisches Museum Tirana In Tirana werden sie ihre Arbeit präsentieren, wobei vor allem drei Themen im Mittelpunkt stehen: das Identifizieren von Schnittstellen und gemeinsamen Ansätzen, die Aufarbeitung der Schul-Curricula im Hinblick auf die Zeit der Diktatur sowie Möglichkeiten, das Interesse der jungen Generation an der Vergangenheit über kreative Projekte zu wecken und wachzuhalten. Neben einer Ausstellung finden zahlreiche Einzelveranstaltungen statt wie Präsentationen, Runde Tische und Expertendiskussionen. Mehr Details zum Programm gibt es hier: Matilda Karçanaj (IDMC): karcanaj.matilda@idmc.al; Klaudja Zerva (KAS): klaudja.zerva@ kas.de 36 37

25 26 TETOR / E MËRKURË Në këtë konferencë të përbashkët të tre fondacioneve politike gjermane, që janë aktive në Shqipëri FES, HSS dhe KAS bëhet fjalë për rezultatet e konferencës së tretë të Ballkanit Perëndimor, e cila u zhvillua në Paris në korrik Si ligjërues dhe panelistë do të jenë të ftuar përfaqësues të lartë nga politika, ekonomia, shkenca dhe shoqëria civile e gjashtë shteteve të Ballkanit Perëndimor. Ata do të diskutojnë së bashku mbi objektivat dhe perspektivat e bashkëpunimit politik dhe ekonomik në rajon si dhe mbi pjesëmarrjen e sektorëve të shoqërisë civile. Në përfundim të konferencës do të botohet një broshurë me rezultatet e përmbledhura, e cila do t i prezantohet opinionit publik. Dhe / Und Tetor / Oktober 27 Friedrich-Ebert-Stiftung Nga Parisi në Romë Perspektivat për Shqipërinë në aspektin e zgjerimit të bashkëpunimit rajonal Hapja në orën 13, Hotel Tirana International Von Paris nach Rom Perspektiven für Albanien im Ausbau der regionalen Kooperation Eröffnung: 13 Uhr, Hotel Tirana International Bei dieser gemeinsamen Konferenz der drei in Albanien aktiven deutschen politischen Stiftungen FES, HSS und KAS geht es um die Ergebnisse der 3. Westbalkan-Konferenz, die im Juli 2016 in Paris stattgefunden hat. Als Redner und Diskutanten sind hochrangige Vertreter aus Politik, Wirtschaft, Wissenschaft und Zivilgesellschaft der sechs Westbalkan- Staaten eingeladen. Gemeinsam sollen Ziele und Perspektiven der politischen und wirtschaftlichen Kooperation in der Region sowie die Beteiligung zivilgesellschaftlicher Sektoren diskutiert werden. Die Ergebnisse werden im Anschluss an die Konferenz als Publikation zusammengefasst und der Öffentlichkeit vorgestellt. Friedrich-Ebert-Stiftung 38 39

26 26 TETOR / E MËRKURË Film: Motrat që dashurova nga Dominik Graf (2014) Kohëzgjatja: 139 minuta (gjermanisht me titra shqip) Ora 19, Universiteti i Elbasanit Bavaria Filmverleih- und Produktions GmbH Film: Die geliebten Schwestern von Dominik Graf (2014) Spieldauer: 139 Minuten (Deutsch mit albanischen Untertiteln) 19 Uhr, Universität Elbasan 1788: Sharlote fon Lengefeld, një vajzë nga një familje fisnike, të mbetur trokë, nga qyteti i Tyringenit kthehet nga Vajmari për në qytetin e saj të lindjes në Rudolshtad kryesisht edhe për hir të motrës së saj Karoline fon Bojlic, e martuar dhe jo e lumtur. Dikur ato i kishin dhënë fjalën njëratjetrës, se do të ndanin midis tyre çdo gjë. Kur në qytet shfaqet Frederik Shiler, djali i dëbuar nga qyteti i Vyrtembergut, këtë premtim vajzat e marrin seriozisht. Të tre nisin një lidhje treshe, e cila nxjerr përfitimet e veta nga martesa e Sharlotës me poetin. Mirëpo ky plan rezulton jo shumë solid. Filmi i regjisorit Dominik Graf është një përzierje faktesh dhe trillimesh. Utopia private duket tepër e vështirë për t u realizuar njësoj sikurse ajo politike në sfond, Revolucioni Francez. 27 TETOR / E ENJTE Film: Fak ju Gëte nga Bora Dagtekin (2013) Kohëzgjatja: 118 minuta (gjermanisht me titra shqip) Ora 19, Universiteti i Elbasanit 2013 Constantin Film Verleih GmbH / Christoph Assmann Film: Fack ju Göhte von Bora Dagtekin (2013) Spieldauer: 118 Minuten (Deutsch mit albanischen Untertiteln) 19 Uhr, Universität Elbasan Pas një dënimi me burg prej 13 muajsh hajduti Ceki Myler nis të kërkojë prenë e tij, të cilën e përfitoi nga grabitja e fundit. Duke qenë se paratë janë të groposura poshtë palestrës, ai aplikon në këtë shkollë për pozicionin e mirëmbajtësit, ndërkohë që Cekit i japin pozicionin e një ndihmësmësuesi. Kështu ai duhet të përballet me një stazhiere naive dhe me adoleshentë problematikë, të cilët s janë as në gjendje të shkruajnë saktë në anglisht Fuck you, Goethe. Dhe kështu ai nis jashtë dëshirës së tij një karrierë pedagogjike. Filmi komik i regjisores Bora Dagtekin ishte filmi më i suksesshëm i vitit : Charlotte von Lengefeld, Tochter einer mittellosen Adelsfamilie in Thüringen, ist aus Weimar in ihre Heimatstadt Rudolstadt zurückgekehrt - vor allem zur Freude ihrer unglücklich verheirateten Schwester Caroline Nach 13 Monaten Haft sucht der Ganove Zeki Müller die Beute seines von Beulitz. Einst hatten sich die beiden Mädchen geschworen, alles in letzten Raubzugs und bewirbt sich als Hausmeister einer Schule, unter ihrem Leben miteinander zu teilen. Als der aus Württemberg verbannte deren neuer Turnhalle das Geld vergraben ist. Friedrich Schiller in Rudolstadt auftaucht, nehmen sie diesen Eid ernst. Doch Zeki bekommt einen Job als Aushilfslehrer; er muss sich mit einer Sie beginnen eine ménage à trois, die sogar von Charlottes Heirat naiven Referendarin und mit Problemkids herumschlagen, die nicht mit dem Dichter profitiert. Doch dieser Lebensentwurf erweist sich als zerbrechlich. Dominik Grafs Film ist eine Mischung aus belegten Fakten einmal Fuck you, Goethe richtig schreiben können. Und so beginnt und Fiktionen; die private Utopie lässt sich ebenso schwer verwirklichen der junge Mann unfreiwillig eine pädagogische Karriere. Bora Dagtekins wie die politische im Hintergrund die französische Revolution. wilde Farce war der erfolgreichste deutsche Film des Jahres

27 02 NËNTOR / E MËRKURË Çfarë perspektivash kanë të rinjtë shqiptarë që jetojnë në zonat rurale? Çfarë mundësish arsimimi ekzistojnë, cilat janë rrugët më të mira për ta drejt tregut të punës? Friedrich-Ebert-Stiftung Diskutim: Çfarë shansesh kanë të rinjtë në fshatrat e largëta dhe të izoluara? Ora 14, Ambasada Gjermane, Salla e madhe Ju lutemi të konfirmoni pjesëmarrjen tuaj tek FES: aida.dumani@fes-tirana.org Diskussion: Welche Chancen haben Jugendliche in abgelegenen Regionen? 14 Uhr, Deutsche Botschaft, Großer Saal Melden Sie Ihre Teilnahme bitte bei der FES an: aida.dumani@fes-tirana.org Me këto pyetje janë marrë Kongresi Kombëtar Rinor dhe Instituti për Bashkëpunim dhe Zhvillim në një studim të kryer prej tyre. Ky projekt u financua nga Fondacioni Friedrich Ebert, i cili është prej një kohe të gjatë aktiv në Shqipëri në fushën e punës me të rinjtë. Rezultatet e këtij studimi i prezantohen për herë të parë publikut shqiptar. Ato vlejnë njëkohësisht dhe si propozime për përmirësimin e situatës. Aktiviteti u drejtohet kryesisht të gjithë atyre personave, të cilët merren me çështjet e të rinjve në zonat rurale, si p.sh. ekspertët e arsimit, punëdhënësit ose politikanët. Sigurisht, të ftuar për të ndjekur aktivitetin janë edhe të rinjtë nga zonat rurale, prindërit e tyre dhe të gjithë ata që kanë interes për këtë temë. Welche Perspektiven haben albanische Jugendliche, die in ländlichen Regionen leben? Was für Ausbildungsmöglichkeiten gibt es, wie finden sie am besten Anschluss an den Arbeitsmarkt? Diesen Fragen sind der Nationale Jugendkongress und das Cooperation and Development Institute in einer Studie nachgegangen. Gefördert wurde das Projekt von der Friedrich-Ebert-Stiftung, die schon lange aktiv in der Jugendarbeit in Albanien ist. Die Ergebnisse dieser Studie werden erstmals der Öffentlichkeit vorgestellt, ebenso wie Vorschläge zur Verbesserung der Situation. Die Veranstaltung richtet sich an all jene Akteure, die sich für Jugendliche in ländlichen Gebieten engagieren, wie Bildungsexperten, Arbeitgeber oder Politiker. Eingeladen sind natürlich auch Jugendliche aus den ländlichen Regionen, ihre Eltern und alle, die an dem Thema interessiert sind