LUKAS. Verfasser: De Lukas, em Aposchdel Paulus sei Kamerad Ort: Cäsarea òder Rom Zeit: Zwische 60 un 65 n. Chr.

Transkript

1 Vrssr: D Lus, m Aposl Pulus s Kmr Ort: Cäsr òr Rom Zt: Zws 60 un 65 n. Cr. D Lus wr Dor vón Bru un és mém Aposl Pulus rääst. Er t s Evnlum Toplus sr, r wo wrsnl rsr Volszursr mt Blun wr. D Lus wollm Toplus ws, w Jsus és un wssr mt t. Dsl éssr mt roßr Sorslt vòrn un t s M, mlt v Auz s rò un srtl Br wwr Jsus llr ssmmsrn. Am Ann vón sm Bu vrzlr usrl òrwwr, w Jsus ó Wlt omm és un ws s én m Ssmmn lls zur t. Er rt òrwwr, w Jonns, r wo t t, wrt t. D Lus rwänt nzr Hu Äänzlää, womr sónstwo nét énn, un ornt s én Gst vón òmòls Zt én. Er wst, ss Gott slwr én Rum un Zt Mns wòòr és. D Botst lt wwr nét nóór n Mns, wo unmlr óm Jsus róm wr. S lt nz Wlt! D Lus t no nnrs Bu vóm N Tsmnt sr: Aposlst. Óu D Lus rßt Toplus: 1,1-4 D Lus vrzlt, w Jsus ó Wlt omm un rßr wòòr és: 1,5-2,52 D Lus srt, w Jsus s Wr vòrrt wòòr és: 3,1-4,13 D Lus rt òvón, w Jsus én Gllä wrt t: 4,14-9,50 D Lus vrzlt, w Jsus vón Gllä nò Jruslm zò és: 9,51-19,27 D Lus srt lts D, wo Jsus én Jruslm vrrón t: 19,28-21,38 D Lus rt òvón, w Jsus stor un órstnn és: 22,1-24,53 1

2 DE LUKAS GRIESST DE THEOPHILUS: 1,1-4 1 Sónn nzr Hu Lt nn s òrn, Brt wwr s s srw, ws s ónnr óns zur t. 2 S nn nrrrsr, ws óns ns wwrlwwrt nn, wos vón Ann n sn un nn vrräät nn, ws Gott st t. 3 Dsl n llm vón Grón ó sorsäl nòn un nn sloss, s, ovrrr Toplus, R nò óssrw. 4 Du sollst rnn, w zuvrlässs lls és, én m womr ónnrrt t. 2: 1Jo 1,1-4 * 3: Ap 1,1; Kol 4,14 DE LUKAS VERZEHLT, WIE JESUS ÓF DIE WELT KOMM UN GREESSER WÒÒR ÉS: 1,5-2,52 E Enl nnst n, ss Jonns ó Wlt ommt 5 Én r Zt, én r wo Hros* Kn vón Juä wr, t ort Brsr* lät, r wo Zrs ääst t. Dr t zu Brsräälun vóm A rt. S Fr wr Nòomm vóm Aron un t Elst ääst. 6 D zwää wr rt l vòr Gott un nn nò llm lät, ws Hrr ott un nornt m o, on ss s ussstz wn wär. 7 S o wwr ä Kénnr, wls Elst än t énn rn, un étz wr s llzwää sónn én vòrrém Alr. 8 Dnn t Zrs no mòò s Dnst ls Brsr vòr Gott vrsn, wl s Aäälun òmt n R wr. 9 Er és nò rsrlm Bru ors Los òzu stémmt wòòr, én Tml* 1:1 Òr: wwr s sss 1:1 Òr: ws ónnr óns s Erllun ónn t òr: vón m womr voll un nz wwrzt sénn. 1:2 Wrtl: wo vón Ann n Auz un Dnr vóm Wort wr. 1:3 Òr: Dsl n llm länr Zt sorsäl nòn 1:3 Òr: or 1:4 Òr: w zuvrlässs lls és, wsmrr mtäält t. 1:5 Hräs Sr. Ds t: D Hrr ént rn (vl. L 1,54.72) 1:5 St Zt vóm Dv wr srls Brsrst én 24 Aäälun lrt. D A wr nò 1. Cron 24,10 un Nm 12,12 s Owwrupt vón äänr vón n Aäälun. Zwäämòò ém Jòr wr Aäälun nz Wo n R, r Dnst ém Tml s vrr. 1:5 Wrtl: wr vón Dr 1:5 D Aron wr Brur vóm Mos un rs owwrs Brsr vóm Vol Isrl (vl. 2Mo 28,1). 1:5 Hräs Elsw. Ds t: M Gott és vollomm. l 1:6 Òr: rts m 1:6 Òr: vòrsr 2

3 s n, r wo m Hrr wt wr, uns Ropr rsrén. 10 Én r Stónn, én r wo s Ropr rrón t, nn Lt llr ruß stnn un nn ä. 11 Dò éssm Zrs Enl rsn, n wo Hrr st o. Dr t rts vóm Roprlr stnn. 12 W Zrs n Enl sn t, ò éssr vrsro un ts mt Anst s uun rétt. 13 Awwr r Enl t zum st: Du rust ä Anst s nn, Zrs! Gott t Gä rrt. Es Elst, Fr, snr Bu. Dn sollst u Jonns nnn. 14 Du st nn voll Fr un wwrll, un no nzr Hu nnr Lt r s mòò, wlr ó Wlt omm és. 15 D Jonns és én Au vóm Hrr näml mòò roß! Wn un str Grän rénr nét, un sónn ém Mórl wrrr mém Hls Gst rllt. 16 Er rt nzr Hu Isrl* Hrr, r Gott, sré. 17 Aussttt mém Gst un mt r Krt, wo El o, r vòrm Hrr är, s Hrz vón n, wo Vr sénn, r Kénnr zuswnn un ns, wo nét orsm sénn, zu Gsnnun vón Gr s r un so Vol s orm, s wo Hrr rt és. 18 D Zrs t zu m Enl st: An ws soll n rnn, ss s wòr és? I n o lr Mnn, un m Fr és sónn ém vòrré Alr. 19 Dò m r Enl zur Antwort : I n Grl, un stn vòr Gott. Gott t m st, mt r s swätz un r ò u Nòrt s rén. 20 Awwr ors étz mòò är: Du wrrst stumm un rénst ä Wort m rus s zu m D, n m wo s lls éntrt. Du st näml m, ws st nn, nét lt. Es t wwr én Erllun, wnn Zt òòr omm és. 21 D Lt nn ó Zrs wrt un nn s wónnrt, ssr so ln ém Tml l és. 22 W nn nl rusomm és, ò r ném mt n swätz énn. Dò nn s mrt, ssr ém Tml Ersnun o. Er t n nóór mt Hn Zää, t wwr ä Wort m rusrén énn. 23 W s Dnstzt nn róm wr, ò éssr no mòò ääm n. 24 Nét ln ònò wr m Elst, snr Fr, Kén ónnrwäs. Dò t ss Elst énn Mon ln nz srézò un t st: 25 Ds 1:12 rétt = rt 1:13 Hräs Jonn. Ds t: D Hrr és näs. 1:14 Òr: Dr Bu mt mòò ro 1:15 Òr: un wnnr ó Wlt ommt, wrrr sónn 1:16 Hrr, r Gott = zum Hrr, m Gott 1:17 Òr: Aussttt mt r stl Krt, wo òr: Aussttt mt m rtvoll Gst, n wo 1:17 Òr: r m Hrr vòrus 1:17 Òr: Wsäät 1:22 Òr: Vson 3

4 ò t Hrr m mt. Én ò n D r Au ó m sméss, m vón r Snn s r, mt r wo én Au vón Mns l n. 5: 1Cr 24,7-19 * 9: 2Mo 30,7-8 * 13: 1Mo 17,19; L 1,60.63 * 15: 4Mo 6,3; R 13,4-5; L 7,33 * 17: Ml 3, ; Mt 17,10-13; M 9,13; Jo 1,21 * 18: 1Mo 17,17; 18,11 * 19: Dn 8,16 * 25: 1Mo 30,23 D Enl Grl nnst n, ss Jsus ó Wlt ommt 26 Ws Elst ém ss Mont wr, ò t Gott Enl Grl én Stt én Gllä st, wo Nzrt ääst. 27 Er t n ón, unrr Fr st, wo mm Mnn vrlot wr, r wo Jos ääst t un us Nòommst vóm Kn Dv stmmt t. D ón Fr t Mr ääst. 28 Dr Enl és s éns Hus n un t st: I rß! D Hrr r Gn snt un és mr! D t Gott ssn, m w ll nnr Wslt! 29 Ws Mr n Enl sn un rt t, wssr st t, ò ésss vrsro, un s t s ròt, ws r Gruß soll. 30 Dr Enl t wwr zum st: Du rust ä Anst s nn, Mr! Du st näml Gn Gott ónn. 31 Awwr ors mòò är: Du ommst én nnr Ómstänn un rénst Bu ó Wlt. Dm sollst u Nm Jsus l nn. 32 Dr és mòò roß un wrr Son vóm Hs nnnt. Gott, Hrr, m Tron vóm Dv, sm 1:26 Òr: Ss Mon spär 1:27 ón, unrr Fr = zu r ón, unrrt Fr 1:27 Wrtl: Er t n [zu r] Jónr st 1:27 Wnn s zu r Zt mn vrlot t, wr s rtls Vrspr ó E. 1:27 Jos t: Er (Gott) soll no m uun. Gménnt sénn no m Kénnr. 1:27 Hräs: Mrm. Ds t: Bräät òr Btrns. 1:28 NA: Er 1:28 s = zu 1:28 Òr: Fr! 1:28 NA losst us: D t Gott ssn, m w ll nnr Wslt. 1:29 NA: Es Mr és wwr s, ws r Enl st t, vrsro un l 1:31 Hräs Jsu, òr én snr älr Form Josu zw. Josu. Ds t: D Hrr rtt zw. D Hrr és Rr òr: D Hrr és Run. Dr Nm wr én snr räs un én snr rs Form wt vrräät ónnr Ju. 4

5 Stmmvr. 33 Er rrst nn émmr wwr Nòomm vóm Jo, un s Hrrst rt n m ó. 34 W solln s zun?, ts Mr ò n Enl ròt. I nn o no r ä Mnn. 35 Dr Enl m zur Antwort : D Hls Gst ommt wwr, un Krt vóm Hs t mt m S zu. Dsl és s Kén, s wo u ó Wlt rénst, ls un wrr Son vón Gott nnnt. 36 Gu mòò: Es Elst, s wo mr vrwnt és, és én nnr Ómstänn un rétt no én sm Alr Bu. Vóm Elst äästs, sss ä Kénnr rn nn, wwr étz ésss sónn ém ss Mont. 37 F Gott és näml nx unml! 38 Dò ts Mr st: Gu, nnm Hrr s Mt. Ws u st st, soll mmr ssr. Dòrón és r Enl no mòò vóm Mr ortn. 27: Mt 1,16.18 * 31: 1Mo 17,19; Js 7,14; Mt 1,21-23; L 2,21; Ap 4,12 * 32-33: 2Sm 7,13.16; Js 9,6 * 32: Mt 20,30-31 * 33: Dn 7,14 * 35: Mt 1,18-20; L 4,18 * 37: 1Mo 18,14; Ho 42,2; Mt 19,26; M 10,27; L 18,27 Es Mr mt Bsu m Elst 39 Nét ln ònò t ss Mr ó Wää mt un és ls én Stt ém Brsln vón Juä n. 40 Dort ésss éns Hus vóm Zrs n un ts Elst rßt. 41 Ws Elst n Gruß vóm Mr rt t, ò t s s Kén én sm Krr lät wt. Dòrón ésss Elst mém Hls Gst rllt wòòr 42 un t lut ru: D t Gott ssn, m w ll nnr Wslt, un s Kén én m Krr r ssn! 43 Awwr w omm zu r Er, ss m Mór vómm Hrr su ommt? 44 Gu mòò, én m Momnt, én m wo rt nn, w u m rßt st, t s s Kén émm Krr vòr lur Fr lät wt. 45 Du st ll s nnn, wl u 1:32 Òr: Gott, Hrr, mt n zu m Kn, nu so ws Dv, s Stmmvr, wr. Òr: Gott, Hrr, losst n Knsrrst vóm Dv, sm Stmmvr, wrr. 1:33 Òr: wwrs Vol Isrl, wrtl: wwrs Hus vóm Jo 1:34 Òr: I nn o no n mm Mnn slòt òr: I o o no n Gsltsvrr, wrtl: I rnn ò ä Mnn. 1:35 NA: s wo ó Wlt ommt 1:35 Òr: Dsl wrr s Hls, s wo u ó Wlt rénst, Son vón Gott nnnt. 1:36 rétt = rt 1:36 Òr: ó s l D 1:43 Òr: Awwr wr n 5

6 lt st. Wsr Hrr sn losst t, t näml én Erllun. 45: L 11,27-28 Es Mr lot Hrr 46 Dò ts Mr st: M Sl rmt Hrr, 47 un m Gst rt s wwr Gott, r wo m rtt. 48 Er t näml wolwolln òró ut, w nr s Mt és. Jò, vón étz n nnnt m Gnrton ll! 49 Gott, r wo mäs és, t näml Großs mr uun. S Nm és ls, 50 un vón Gnrton zu Gnrton lt s Errm n, wo Rst vòrm nn. 51 Mt sm Arm r mäs T vollrón. Er t ns usnnnr r, wo wwrl sénn un roß vón s én. 52 D Mäs r vóm Tron stoßt un Nrs oo. 53 Wr Hónr t, m r rl ss ss, un R r mt läär Hénn ortst. 54 Er m Vol Isrl*, s wo m nt, ol un t nét vrss, rmrzs s sénn. 55 So ors ónsr Vòrr - m Arm un sn Nòomm - émmr zust. 56 Es Mr és unär r Mon m Elst l. Dnn ésss no mòò äämn : 1Sm 2,1-10 * 47: Js 43,3; H 3,18 * 48: 1Mo 30,13; 1Sm 1,11 * 49: 5Mo 10,21; Ps 111,9 * 50: Ps 103,13.17 * 51: 1Mo 11,8; 5Mo 5,15; 26,8; Ps 89,11 * 52: Ho 5,11; 12,19; Ps 75,8; 147,6; Hs 21,31; Mt 23,12; J 4,6.10 * 53: Ps 34,11; 107,9 * 54: Ps 98,3; Js 41,8-9; 55: 1Mo 17,7; 18,18; 22,17; 2Sm 22,51; M 7,20 D Jonns, r wo t t, ommt ó Wlt 57 Dònò és s Elst Zt omm, s Kén s rn, un s t läänr Bu ó Wlt rón. 58 S Nor un Vrwn nn rt, ss Hrr rs rmrzs mm wr un nn s mm rt. 59 W s Kén nn t D lt wr, ò sénn s ssmmomm, s s sn*. S wolls Zrs nnn, wl s Vr so ääst t. 60 Awwr s Mór t wrspro. Nä, t s st, r soll Jonns 1:45 Òr: wl u lt st, ss én Erllun t, wsr Hrr sn losst t. 1:51 Òr: Mt sm Arm r mtvoll nnlt òr: Mt sm Arm r Mt monstrrt. Annr Iwwrstzr wwrstz Vrs 51 s 54 én Gäwrtsorm: Er vollrént, rt usnnnr, stoßt, t o, mt stt, st ort, lt. 1:53 Òr: un R r läär usn losst. 1:57 Òr: Dònò és s Elst Zt ss nténn omm 6

7 ääs. 61 Awwr s t o nmn én nr Vrwntst, r wo so ääst!, nn Lt ò zum Elst st. 62 Dnn nn s m Vr vón m Kén mt Hn Zää, ss rr, w r s Kén nnn wollt. 63 Dò t Zrs nò m Srtäl vrlnt un t ort rósr: Dr Bu ääst Jonns! Dò nn s Lt llr wónnrt, 64 un ém slw Aul t Zrs s Mun un s Zón no mòò ru énn. Er t swätzt un Gott lot. 65 Dòrón nn Lt, wo óm Zrs un óms Elst róm wont nn, llr Sr rétt, un ém nz Brsln vón Juä nn Mns wwr lls swätzt, ws s zur o. 66 Un r, r wo òvón rt t, t s Gn òrwwr mt un t st: Ws us ò m Kén wol mòò wrr? D Hn vóm Hrr wr näml mm. 59: 1Mo 17,12-13 * 60: L 1,13 D Zrs lot Gott 67 Dòrón és Zrs, Vr vón m Kén, mém Hls Gst rllt wòòr un t props st: 68 Kommn, mr low Hrr, Gott vóm Vol Isrl*! Dr és näml omm un t s Vol rlst. 69 Ausm Knsus vóm Dv, r wo m nt t, r óns strr Rr rvòrn losst, 70 so w s sónn vón är or Mun vón sn ls Prop nnnst o. 71 Er t óns vón ónsr Fn un us Hn vón ll n rtt, wo óns ss. 72 Mt ónsr Vòrr wrr rmrzs un t s lsr Bun nét vrss, 73 s, wssr m Arm, ónsrm Stmmvr, swrt un zust o. Er t óns snt, 74 ssmr us Hn vón ónsr Fn rlst wrr un m so on Anst òor n, 75 ssmr ónsr nzs Läw ln ls un 1:61 NA: us 1:63 E lään Tl, ó r wo Ws wr un ó wo Srt énrtzt wòòr és. 1:65 rétt = rt 1:66 Òr: Un r, r wo òvón rt t, ts ém Gätns ll òr: Un r, r wo òvón rt t, wr énrut 1:69 Wrtl: r óns Horn vón Run rwt. Ém Al Tsmnt sénn Hrnr vón Dr ot Smol roß Krt. 1:70 Òr: sónn vòr lnr Zt 1:71 Òr: Gwlt 1:71 Òr: Mr soll vón ónsr Fn un us Hn vón ll n rtt wrr, wo óns ss òr: Er t vrspro, óns vón ónsr Fn un us Hn vón ll n s r, wo óns ss. 1:74 Òr: Gwlt 1:74 NA: 7

8 rt vòr m sénn. 76 Un u, Kén, wrrst mòò Propt vóm Hs nnnt. Du st näml vòrm Hrr är, m s Wää s n. 77 Du rénst s Vol zu r Énst, sss rtt wrr, wlm Gott s Sn vrt. 78 Ónsr Gott és näml u un rmrzs! Dsl és ll Mòlnz us H óns omm, 79 n Lt s rén, wo én Dónläät un ém S vóm Doo läw un ónsr Fß ó n Wää s ln, r wo zum Fr rt. 80 Ds Kén és ws, un s Gst és str wòòr. Bs zu m D, n m wo Jonns ntl én Isrl órät és, r én Wlns* lät. 68: Ps 41,14; 72,18; 106,48; 111,9; L 4,18-21; 7,16; 19,44; 24,21 * 69: Ps 18,3; 132,17; 1Sm 2,10; Mt 20,30-31 * 70: Rm 1,2; Js 9,1-6; M 5,1-3; O 10,7 * 71: Ps 106,10 * 72: 1Mo 17,7; 2Mo 2,24; 3Mo 26,42; Ps 105,8-9; 106,45 * 73: 1Mo 22,16-18; Jr 11,5; M 7,20 * 74-75: Tt 2,12.14 * 76: 2Mo 23,20; Ml 3,1; Mt 11,10; M 1,2; L 7,27 * 77: Jr 31,34 * 78: 2Mo 34,6; Js 60,1-2; S 6,12; Ml 3,20 * 79: Ps 107,10; Js 9,1.5; 42,6-7; 59,8; Mt 4,16; L 2,14; Rm 3,17 * 80: Mt 3,1 Jsus ommt ó Wlt (Mt 1,18-25) 2 Én n D t Ksr Auusus* Orr, ss s Lt ém rms R llr rstrr loss soll. 2 Es wr s rs Mòò, ss so Rstrrun orrt wòòr és. Zu r Zt wr Qurnus Gouvrnr* vón Sr. 1:76 Òr: Du st näml m Hrr vòrus 1:78 Òr: Ónsr Gott és näml unwrsnl rmrzs! 1:78 = zu 1:78 NA: ommt ll Mòlnz us H [zu] óns, s ääst Sónnón òr Ón vóm Mòstrn. Ds és Bl s Komm vóm Msss (vl. Js 9,2; 60,1-3; Ml 3,20; 2Ptr 1,19; O 22,16). 1:80 Òr: Ds Kén és rßr wòòr, un Hls Gst ts str mt. 2:1 Òr: t Ksr Auusus Et rloss òr: t Ksr Auusus Drt rloss òr: t Ksr Auusus Erloss rus 2:1 Wrtl: ss s nz wont Wlt rstrr loss sollt. 2:2 Òr: Es wr rst Rstrrun, wo orrt wòòr és, w Qurnus Gouvrnr vón Sr wr. D Qurnus wr vón unär 12 v. Cr. s 9 n. Cr. mòßl n rms Pol ém N Os äälst. Én snr Amtszt ls Gouvrnr vón Sr - s Gt vón Isrl énsloss - t én Jòr 6 s 9 n. Cr. Volszlun stttónn, wo én Ap 5,37 rwänt wrr. Außrls Hnws loss wwr Annm zu, ss Qurnus sónn rr, un zwr én Jòr 6 s 4 v. Cr., mt Vrwlun vón Provnz Sr trut wr. D Ernss, wo ém Kl 2 vóm Lusvnlum rt wrr, ll én rst Amtspro vóm Qurnus. Iwwr és sónst nx Gnus nnt. 8

9 3 Dò és r én Stt n, us r wo är wr, s ort rstrr s loss. 4 A Jos és loszò. Dr t näml zu Fmll un Nòommst vóm Dv rt un és sl vón sm Wonort Nzrt én Gllä nò Btlm én Juä, én Stt vóm Dv, n. 5 Dort wollr s mém Mr rstrr loss. Es Mr wr mm vrlot un sollt ll Mór wrr. 6 W s én Btlm wr, ò és Zt omm, wo m Mr s Kén omm sollt. 7 Dò ts s rsr Bu rétt un t n én Wénnl wlt un én Furr lt. Én r Ónnrunt wr näml ä Pltz ss. 4-7: Mt 2,1 * 4: Jo 7,42 * 7: Mt 1,25 Enl un Sòr vrnns, ss Msss ó Wlt omm és 8 Én r Gsn ort wr Sòr óm Fl. D nn nts ó r Här ósst. 9 Ó äämòò és Enl s omm, n wo Hrr st o, un Hrrläät vóm Hrr t óm s är lt. Dò nn ss rs mt Anst s uun rétt. 10 Awwr r Enl t zu n st: Er ru ä Anst s nn! Horn u zu: I vrnns roß Fr, wo m nz Vol zuääl wrr. 11 F és näml t én Stt vóm Dv rns ó Wlt omm, r wo rtt. Dr és Msss * un Hrr! 12 Un s ò soll ls Zää n: Er énn Kén, s wo én Wénnl wlt és un én r Furr lt. 13 Ó äämòò wr m Enl roßs mmlss Hr. Ds t Gott lot un st: 14 Gott én H wrr rt, un ó Är ommt Fr un Frnläät ónnr Mns. l 15 W Enl Sòr nn no mòò llään losst nn un én 2:3 Wrtl: Dò sénn s llr, r én s sn Stt, n 2:4 Wrtl: vón Stt 2:5 Vl. Anmrun zu Kp.1,27. 2:7 Òr: Dò ts s rss Kén - Bu - rétt [rt] 2:7 Òr: Pnsoon 2:7 Òr: sónst ä Pltz 2:9 s = zu n 2:9 rétt = rt 2:10 Òr: I rén u Nòrt, wo mòò s nz Vol rrt. 2:11 Òr: Grsus 2:11 Hrr és én Sptun, rs Iwwrstzun vóm Al Tsmnt, wo vón rs-spròs Ju un rst Gmään nutzt wòòr és, Bzäänun Gott. l 2:14 NA: un ó Är ommt Fr ónnr Mns, n n wo Gott Gll t òr: un ó Är ommt Fr ónnr Mns, wo Gott ll. 9

10 Hmml srén sénn, ò nn Sòr zu nnnr st: Kommn, mr n nò Btlm un u óns S n, wo s ort zur t un wo óns Hrr nnt mt t. 16 Dò nn s s ls ó Wää mt un nns Mr un Jos un s Kén ónn, s wo én r Furr lä t. 17 Un w ss sn o, ò nn s wwrll nnt mt, ws n r Enl wwr s Kén st o. 18 Un r, r wos rt t, t s wwr s wónnrt, wssm Sòr ò vrzlt nn. 19 Es Mr t ò S wwr llr én sm Hrz ll un t émmr wrrr òrwwr nòént. 20 D Sòr sénn nn no mòò srén un nn Gott lls rmt un lot, wss rt un sn o. Es wr lls nu so, ws n r Enl st o. 11: Mt 20,30-31; Jo 4,42; Ap 5,31; 13,23; 2Ptr 1,11 * 13: Ps 103,20-21 * 14: 4Mo 6,26; Js 57,19; Mt 10,13.34; M 9,50; L 1,79; 10,5-6; 12,51; 19,38.42; 24,36; Jo 14,27; Ap 10,36; Ep 2,14.17 * 19: L 2,51 Jsus wrr snt un Gott ém Tml rrón 21 W t D spär Zt omm wr, s Kén s sn*, ò nnm s Elr Nm Jsus. Dn Nm o r Enl sónn nnnt, s Mr én nnr Ómstänn wr. 22 Un w D vòr wr, wos Gstz* vóm Mos m Mr vòrsr t, no mòò rn* s wrr, ò nn s s Kén nò Jruslm rón, s m Hrr rsrén. 23 Én m Gstz, s wo Hrr t, stt näml sr: Alls, ws männl és un ws ls rss ó Wlt ommt, soll m Hrr wt wrr. 24 S sénn nò Jruslm omm, Opr rsrén, so ws s Gstz, s wo Hrr t, vòrsrt: Turluwpr òr zwää ón Duw. 21: 1Mo 17,12; L 1,31.59 * 22-24: 3Mo 12,1-8; 4Mo 18,15-16 * 23: 2Mo 13, * 24: 3Mo 12,6-8 2:16 Òr: r 2:17 Òr: Un w s r 2:17 NA losst wwrll us. 2:21 NA: nn 2:22 NA: Elr 2:23 Vl. 2Mo 13,2 2:24 Vl. 3Mo 12,8 10

11 D Smon uns Hnn 25 Én Jruslm t zu r Zt Mnn lät, r wo Smon ääst t. Dr wr rt un t Gott t. D Hls Gst t óm rut, un r t òró wrt, ss Isrl* rst wrr. 26 Vóm Hls Gst or zust rétt, ssr nét strw ä, ssr Msss* sn ätt, n wo Hrr s ä. 27 Jétz t n Hls Gst én Tml* rt, un w Elr lään Jsus rnnrón nn, mm s m, wsss Gstz* vòrsrt, 28 ò t Smon s Kén én s Arm òl un t Gott lot un st: 29 Hrr, étz lost u Dnr ém Fr n, w u st ost. 30 Mt mn sn Au nn näml Run sn, wo vón r ommt 31 un wo u mt st, ss s Vol sn nn. 32 S és Lt, s wo Mns rlt, wo ä Ju sénn, un s wo m Vol Isrl Hrrläät rént. 33 D Jos un Mór vón Jsus nn s wwr s wónnrt, ws Smon ò wwr Jsus st t. 34 Dnn t s Smon ssn un t zum Mr, Mór vón Jsus, st: Hors mòò är! Dr ò és òzu stémmt, ss nzr Hu Lt én Isrl or n zu Fll omm òr óstn. Er muss Zää sénn, m wo wrspro wrr. 35 Dòor soll ns Lt omm, ws nzr Hu Mns ém Gm én. Dr slwr stt Smrz wwr mòò w Swärt or Sl. 36 Ém Tml wr Propn, wo Hnn ääst t. D wr Dor vóm Pnul usm Stmm Asr. S wr sónn én zéml vòrrém Alr. Als ón Fr o s rt un sww Jòr mt m Mnn ssmmlät. 37 Jétz wr s Wtw un unär vrtzs Jòr lt. S t s nurn ém Tml óll, un D un Nt t s Gott nt un ò st un ä. 38 Es Hnn és én m Momnt omm, w Jsus rrón wrr sollt, un m Hrr l n st. m 2:25 Òr: rts 2:26 Òr: ort 2:26 rétt = rt 2:27 Òr: mm s m, ws nòm Gstz l wr òr: mm s m, ws nòm Gstz Bru wr 2:28 NA: 2:28 òl = oll = nómm 2:29 Òr: étz nnst u Dnr ém Fr strw loss 2:32 Òr: S és Lt, s wo n Mns ort, wo ä Ju sénn 2:33 NA: D Vr un Mór vón Jsus 2:35 Òr: Dòor soll m Gn vómm nzr Hu Mns ns Lt omm. 2:37 Òr: S és ném usm Tml ortn l 2:38 NA: Gott m 2:38 Òr: un t Hrr lot. 11

12 Es t zu ll n wwr s Kén swätzt, wo én Jruslm òró wrt nn, ss rlst wrr. 39 W Jos uns Mr lls mt o, wsss Gstz* vòrsrt, s wo Hrr t, ò sénn s no mòò én Stt Nzrt én Gllä srén, wo s wont nn. 40 Dort és s Kén ws, un s Gst és str wòòr. Gott ts mt Wsäät rllt, un s Gn t óm rut. 25: 1Mo 49,18 * 30: Js 40,5 * 31: Js 52,10 * 32: Js 42,6; 46,13; 49,6 * 34: Js 8,14; L 20,17-18; Ap 28,22; 1Kor 1,23; 1Ptr 2,8 * 35: Jo 19,25 * 37: Mt 6,16-17; 1Tm 5,5 * 38: Js 52,9 Jsus és ém Alr vón zwll Jòr no mòò ém Tml 41 Jsus s Elr sénn s Jòr ós Pssst* nò Jruslm n. 42 W Jsus zwll Jòr lt wr, sénn s no mòò nò Jruslm n, so wsm Fstru ntspro t. 43 Un w Fst zu Enn wr, ò nn s s ó Häämwää mt. D ón Jsus és wwr én Jruslm l, on sss Jos un Mór vón Jsus mrt nn. 44 S nn ménnt, r wär rsnwo n, wo mt n ónnrwäs wr, un sénn Dsstr wt rääst. Dnn nn s n r Vrwn un Bnn sut. 45 W s n nét ónn nn, ò sénn s no mòò nò Jruslm srén un nn ort sut. 46 Dr D spär nn s n ém Tml* ónn. Er t m ónnr Lrr ót un t n zuorst un s usròt. 47 Un r, r wo n rt t, t òrwwr stunt, ssr so u vrstnn un Antwort t. 48 W n s Elr sn nn, ò wr s nz ußr s. Kén, t s Mór zum st, ws s óns s ò nóór nuun? Gu mòò, Vr un nn voll Anst sut! 49 Dò r zu n st: F ws nnr m nn sut? Hnnr nn nét wésst, ss m óm Anläää vómm Vr émmr muss? 50 S nn wwr nét vrstnn, wssr n òmt sn wollt. 51 Dònò éssr mt n nò Nzrt srén un wr n orsm. S 2:38 NA: wo òró wrt nn, ss Jruslm rlst wrr. 2:40 NA: Dort és s Kén ws un 2:40 Òr: Dort és s Kén rßr wòòr, un Hls Gst ts str mt. 2:42 NA losst nò Jruslm us. 2:43 NA: on sss s Elr 2:44 Òr: r wär rsnwo én r Räässllst òr: r wär rsnwo én r Plsrsr 2:46 Òr: Am ré D 2:49 Òr: ss ém Hus vómm Vr sénn muss? 2:51 Òr: un t s n ónnrornt. 12

13 Mór t ò S wwr llr én m Hrz ll. 41: 2Mo 12,1-27; 23,14-17; 5Mo 16,1-8 * 42: 2Mo 12,15.18 * 49: Jo 2,16 * 51: L 2,19 Jsus s Junzt 52 Jsus és älr wòòr un o émmr m Wsäät, un Gott un Mns r émmr m Gll ónn. 52: 1Sm 2,26 DE LUKAS BESCHREIBT, WIE JESUS SEI WIRGE VÒRBEREIT WÒÒR ÉS: 3,1-4,13 D Jonns, r wo t t, rst (Mt 3,1-12; M 1,1-8; Jo 1,19-28) 3 Es wr s ózn Jòr, én m wo Ksr Trus rrt t. D Pontus Plus wr Gouvrnr* vón Juä, Hros * t wwr Gllä rrst, Plus, s Brur, wwr Iturä uns trons Ln, un Lsns wwr Aln. 2 Owwrs Brsr* wr Hnns un Kps. Dò t Gott zum Jonns, m Son vóm Zrs, én Wlns* swätzt. 3 D Jonns és òrón én Gsn m Jorn n un t ort wwrll rst: Brn, un lossn! Dnn vrt Gott r Sn! 4 So és én Erllun n, ws Propt Js én sm Bu sr t. D Js st: E Stémm rut én Wlns*: Rn Wää vóm Hrr, un mn s Stròß r. 5 Js Dl soll óllt un r Brs un Hwwl r wrr. Ws rómm és, soll r 2:52 Òr: Jsus t n Wsäät un Alr zult 3:1 D Trus wr Nòolsr vóm Auusus un vón 14 s 37 n. Cr. Ksr én Rom. Dmnò t Jonns s Dnst óms Jòr 28 n. Cr. nn. 3:1 Vón 26 s 36 n. Cr. 3:1 Ds ääst Hros Anps. 3:2 D Hnns wr vòrm Jòr 15 n. Cr. owwrs Brsr. Dònò r s Énluss ónnrm Kps, sm Nòolsr, ust. Dr wr Mnn vón snr Dor un vón 18 s 36 n. Cr. ém Amt. 3:2 Òr: Dò t Gott m Jonns, m Son vóm Zrs, én Wlns Botst nvrtrut. 3:3 Òr: Krn óm 3:4 NA losst us: D Js st 3:5 Òr: J Slut 3:5 Òr: rst 13

14 wrr, un ws unäw és, soll zum äwn Wää wrr. 6 D Mns sn nn llr, ss Gott r u. 7 D Lt sénn én roßr Zl Jonns n, s vóm s loss. Dò t Jonns zu n st: Er Slnrut! Wr t nn ó n Gn rón, r énn m Grt ntn, s wo ommt? 8 Brénn Frut rvòr, wo wst, ssnr rt nn, un nn nét n, slwr s sn: D Arm és ò ónsr Vr. I sn : Gott nn us ò n Stään Kénnr Arm m. 9 D Ax és sónn n Wòrzl vón Bääm lt, un r Bm, r wo ä u Frut rvòrrént, wrr t un éns Fr sméss. 10 Dò nn Lt Jonns ròt: Ws sollmrn étz m? 11 D Jonns t n zur Antwort : Wr zwää Hém* t, soll ääns m nn, r wo äns t, un wr s ss ss t, solls nu so m. 12 D Zllnr * sénn n omm, s s loss, un nn ròt: Määsr, ws soll mr nn m? 13 Vrlnn nét m, wnr vòrsr rétt nn!, t n Jonns zur Antwort. 14 Un mr, nn Sol ròt, ws soll mr m? D Jonns t zu n st: Prssn us nmn mt Droun òr ls Ansulsun Gl rus, un nnt l mt rm Sol srr! 15 Es Vol wr voll Erwrun, un Lt nn s llr ém Stll m ròt, o Jonns nét vllt slwr Msss* wär. n 16 Awwr Jonns t n llr zur Antwort : I mt o Wssr. Es ommt wwr mn, r wo stärr w és, un ns nét wärt, s Suénnl ósnl. Dr t mòò mém p Hls Gst un mt Fr. 17 D S* r sónn én Hn, un r trnnt Spru vóm 3:5 Òr: olpr 3:6 Òr: D nz Mnsäät s nn 3:6 Òr: w Gott Run rént. 3:4-6 Vl. Js 40,3-5. 3:7 = zum 3:7 Wrtl: Zorn 3:8 Òr: ssnr ómrt sénn 3:12 Òr: Strénrwr 3:12 n = zum 3:13 rétt = rt 3:14 Òr: mt Gwlt l 3:14 Òr: Er soll nmn mssnnl un ä ls Anl rw! Gnnt òr: Er soll nmn usruw un nmn rprss! Gnnt m 3:15 Wrtl: én m Hrz n 3:15 Òr: un r t s ém Stll ròt: És Jonns nét vllt slwr Msss? o 3:16 Òr: ém p 3:16 Òr: ém 14

15 Wääz un smmlt Wääz én s Sr. D Spru vrrnnr wwr mm Fr, s wo n ust. 18 Mt no mm nzr Hu nnr Wor t Jonns s Vol rmnt un m Gu Nòrt rst. 19 Er t Hros*, r wo wwr Gllä rrst t, srtwéss, wlr s Hros, Fr vón sm Brur Plus, rt un sónst nzr Hu s S nstllt o. 20 Zu ll m r no s ò mt: Er t Jonns éns Gänns smß losst. 3-6: Mt 2,1-6; M 1,2-6 * 2: Hs 1,3; Hos 1,1 * 3: L 24,47; Jo 1,19-23; Ap 13,24; 19,4 * 4-6: Js 40,3-5 * 6: L 2,30-31; Ap 28,28 * 7-9: Mt 3,7-10 * 7: L 21,5-36 * 8: L 1,54-55 * 9: Mt 7,19 * 15-17: Mt 3,11-12; M 1,7-8 * 15: Jo 1,24-28 * 16: L 4,18; Ap 1,5; 11,16; 13,25; 19,2-4 * 19-20: Mt ; M 6,17-18 Jsus wrr t (Mt 3,13-17; M 1,9-11) 21 W s Lt llr losst nn, ò és Jsus t wòòr. Un w ä t, ò t s Hmml óuun, 22 un Hls Gst és én lsr Gstlt w Du ó n rónnr omm. Dnn t Stémm vóm Hmml är st: Du st m lwr Son. An r nn m Fr! 21-22: Mt 3,13-17; M 1,9-11; Jo 1,29-34 * 21: Mt 3,16; L 5,16 * 22: 1Mo 22,2; Ps 2,7; Js 42,1; Mt 3,17; L 4,18; 9,35; 20,13 Jsus s Vòrr (Mt 1,1-17) 23 Jsus wr unär rßs Jòr lt, w mt sm Dnst nn t. Er wr Son vóm Jos - so nn Lt ménnt -, un Jos wr 3:17 Òr: un r mt s Drspltz rnl suwr 3:17 NA: D S r sónn én Hn, Spru vóm Wääz s trnn un Wääz én s Sr s smml. 3:17 Òr: s wo nmn usm nn. Jsus trnnt mòò u Mns vón sl Mns. D Gu omm n én Hmml un Sl én Hll. 3:19 NA losst Plus us. 3:19 D Hros t mt snr Swärn ssmm lät, wo Plus ó losst o. 15

16 Son vóm El, 24 El Son vóm Mttt, Mttt Son vóm Lv, Lv Son vóm Ml, Ml Son vóm Jnn, Jnn Son vóm Jos, 25 Jos Son vóm Mttt, Mttt Son vóm Amos, Amos Son vóm Num, Num Son vóm Hsl, Hsl Son vóm N, 26 N Son vóm Mt, Mt Son vóm Mttt, Mttt Son vóm Sm, Sm Son vóm Jos, Jos Son vóm Jo, 27 Jo Son vóm Jonn, Jonn Son vóm Rs, Rs Son vóm Srul, Srul Son vóm Sltl, Sltl Son vóm Nr, 28 Nr Son vóm Ml, Ml Son vóm A, A Son vóm Kosm, Kosm Son vóm Elmm, Elmm Son vóm Er, 29 Er Son vóm Jos, Jos Son vóm Elsr, Elsr Son vóm Jorm, Jorm Son vóm Mttt, Mttt Son vóm Lv, 30 Lv Son vóm Smon, Smon Son vóm Ju, Ju Son vóm Jos, Jos Son vóm Jonm, Jonm Son vóm Elm, 31 Elm Son vóm Ml, Ml Son vóm Mnm, Mnm Son vóm Mttt, Mttt Son vóm Ntn, Ntn Son vóm Dv, 32 Dv Son vóm Is, Is Son vóm O, O Son vóm Bos, Bos Son vóm Slmon, Slmon Son vóm Nson, 33 Nson Son vóm Ammn, Ammn Son vóm Arm, Arm Son vóm Hzron, Hzron Son vóm Prz, Prz Son vóm Ju, 34 Ju Son vóm Jo, Jo Son vóm Is, Is Son vóm Arm, Arm Son vóm Tr, Tr Son vóm Nor, 35 Nor Son vóm Sru, Sru Son vóm Ru, Ru Son vóm Pl, Pl Son vóm Er, Er Son vóm Sl, 36 Sl Son vóm Knn, Knn Son vóm Arps, Arps Son vóm Sm, Sm Son vóm No, No Son vóm Lm, 37 Lm Son vóm Mtusl, Mtusl Son vóm Hno, Hno Son vóm Jr, Jr Son vóm Mlll, Mlll Son vóm Knn, 38 Knn Son vóm Enos, Enos Son vóm St, St Son vóm Am, un Am wr Son vón Gott. 3:23 Son nn én s Astmmunsls mnmòò Enl òr no wr ntrnr Nòomm. 3:23-24 Wrtl: Er wr Son vóm Jos - so nn Lt ménnt -, r wr Son vóm El, 24 r wr Son vóm Mttt. So ts ntsprn wr s ns Enn vón r Lst. 3:26 NA: vóm Jos, Jos 3:29 NA: vóm Josu, Josu. Ém Grs t r Nm Form Jsus. 3:31 NA: vóm Mnn, Mnn 3:33 NA: Ammn Son vóm Amn, Amn Son vóm Arn, Arn 3:23-38 Dò s Gsltsrsr ónnrs s von m ém Mttäusvnlum òor, sss réwärts lt. E nzr Hu Auslr sn òrnn ll Astmmun vón Jsus wwrs Mr. Dm äwwr stllt Mttäus 1,1-17 Astmmun vóm Jos r. Jsus wr rtl Erw vóm 16

17 23: L 4,22 * 27: 1Cr 3,17; Esr 3,2 * 31-33: 1Cr 2,1-14; Rut 4,17-22 * 31: 2Sm 5,14 * 33-38: 1Mo 5,1-32; 11,10-26; 21,2-3; 25,19-26; 29,35 Jsus wrr ó Prò stllt (Mt 4,1-11; M 1,12-13) 4 Erllt vóm Hls Gst és Jsus vóm Jorn sréomm. Dòrón t n Hls Gst én Wlns* rt, 2 wo vrzs D ln vóm Dwl ó Prò stllt wòòr és. D nz Zt wwr r nx ss. Un m Sluss, w vrzs D vòr wr, or Hónr. 3 Dò t Dwl zum st: Wnn u Son vón Gott st, nn s o zu ò m Stään, r soll zu Brot wrr. 4 Jsus m wwr zur Antwort : Es stt sr: D Mns lät nét nóór vóm Brot, sonrn vón llm, ws Gott st t. 5 Dòrón t n Dwl ó or Brs rt un m émm äänzs Aul s R wéss, s wos ó Wlt t. 6 Dnn r zum st: Dr nn nz Mt un Hrrläät vón ò n R. S és mr näml wwrr wòòr, un nn s, wm wéll. 7 Wnn u m näst, és s lls n! 8 Jsus m wwr zur Antwort : M, ss u ortommst, u Dwl! Es stt näml sr: Du sollst Hrr, Gott, nä un m llään n. 9 Dòrón t n Dwl nò Jruslm rt un t n ó s Punt vóm Tml* stllt. Wnn u Son vón Gott st, r zum st, nn smß o vón ò nónnr! 10 Es stt näml sr: Wä r t Gott sn Enl Orr, s stz. 11 Un: S rn ó r Hénn, ss u mt m Fuß nét n Stään stoß ust. 12 Es ääst wwr : Du sollst Hrr, Gott, nét rusorr!, l m Jsus zur Antwort. Jos un t sl vón mnsl St är sn Anspru ó Tron vóm Dv. 4:1 NA: én Wlns rómrt 4:1-2 Òr: Dòrón t n Hls Gst vrzs D ln én Wlns rt, wo vóm Dwl ó Prò stllt wòòr és. 4:2 NA losst m Sluss us. 4:4 Vl. 5Mo 8,3. NA losst us: sonrn vón llm, ws Gott st t. 4:5 NA: r n 4:5 NA: o nó 4:8 NA losst us: M, ss u ortommst, u Dwl. 4:8 NA losst näml us. 4:8 Vl. 5Mo 6,13 4:9 Òr: nn strz o òr: nn sprén o 4:11 Vl. Ps 91,11-12 l 4:12 Vl. 5Mo 6,16 17

18 13 W Dwl mt ll sn Vrsuun rs wr, ò r n ztln én Ru losst. 1-13: Mt 4,1-11; M 1,12-13 * 1-2: Mt 6,16-17; L 4,18; Hr 4,15 * 4: 5Mo 8,3 * 6: Mt 28,18; Jo 12,31 * 8: 5Mo 5,9; 6,13 * 10-11: Ps 91,11-12 * 12: 5Mo 6,16 * 13: L 22,3.31; Hr 4,15 DE LUKAS BERICHT DÒDEVÓN, WIE JESUS ÉN GALILÄA GEWIRKT HAT: 4,14-9,50 Jsus rät s rs Mòò ntl én Gllä ó (Mt 4,12-17; M 1,14-15) 14 Erllt mt Krt vóm Hls Gst és Jsus nò Gllä sréomm, un s Ru t s rón róm én nz Gsn usräät. 15 Er t én Snoo* lrt, un Lt nn llr rmt : Mt 4,12.17; M 1,14-15 * 14: L 4,18.37; 5,15 Jsus wrr én Nzrt lnt (Mt 13,53-58; M 6,1-6) 16 So éssr nò Nzrt omm, wo roß wòòr és. Am St* éssr w wnt én Snoo* n un és óstnn, us Hls Srt vòrsläs. 17 Dò m Snoonr Buroll vóm Propt Js. W órollt t, ò r Stll ónn, én r wos ääst: 18 Dr Gst, n wo Hrr t, rut ómr, wl m Hrr slt t: I soll Arm Gu Nòrt vrnns. Er t m st, ns s ääl, wo rons Hrz nn, Gnn s rs, ss r sénn soll, un Bln, ss no mòò sn énn, ns, wo ónnrrét wrr, s r, 19 un s Gnòr ussru, s wo Hrr wärt. 20 Dnn t Jsus Buroll no mòò ssmmrollt un t s m Snoonr sré un s nót. 4:13 Òr: ò r n én Ru losst, s s nnr Glääät rnn ä. 4:14 Òr: un sónn ll nn Lt én nz Gsn ort vóm swätzt. 4:15 Wrtl: r 4:16 Émm Snooosnst t r Ju òzu óru wrr énn, usm Al Tsmnt vòrsläs. 4:18 D Slwun t, ss mn én Dnst Gott énstzt wòòr és (vl. 2,Mo 40,13; 1Sm 16,13). Jsus és rns, n wo Gott slt t. 4:18 NA losst us: ns s ääl, wo rons Hrz nn. 4:18-19 Vl. Js 61,1-2 18

19 D Lt én Snoo nn llr nz spnnt nut. 21 Dò r nn, zu n s swätz: Ht és ò r Asntt us Hls Srt, n wonr r rt nn, én Erllun n! 22 D Lt nn Jsus llr zustémmt un nn s òrwwr wónnrt, ssr so n swätzt t. S nn wwr ròt: És s nn nét m Jos s Son? 23 Jsus t n zur Antwort : Er llmr stémmt ò s Sprwort vòr: Dor, m slwr són! un sn nn zumr: Wnn u én Kprnum so roß S mt st, wmr rt nn, nn m s o én ò r Stt, én r wo u ääm st! 24 Ds ään sn, t Jsus wr st, ä Propt lt s én r Stt, én r wo ääm és. 25 I sn wwr Wòräät: Én D vóm El ts én Isrl* nzr Hu Wtw, ws r Jòr un ss Mon ln nét ränt t un w roß Hónrsnot wwrs nz Ln omm és. 26 Gott t El wwr ään vón n st w nóór Wtw én Zrt ém Gt vón Son. 27 Un én Zt vóm Propt Els ts én Isrl nzr Hu Aussätzs*. Awwr Gott t äänr vón n äält w nóór Nmnn us Sr. 28 W Lt én Snoo s rt nn, ò sénn s llr ws wòòr 29 un sénn ósprón. S nn Jsus us Stt nusr un n An l vón m Brs rt, ó m wo r Stt ut wr. Dort woll s n nónnrstrz, 30 wwr r és m or s orn un wr zò : Mt 13,54-58; M 6,1-6 * 18-21: L 1,68 * 18-19: Js 29,18; 42,7; 58,6; 61,1-2; Mt 11,5; L 7,22 * 18: Mt 1,18.20; 3,11.16; 4,1; 12, ; 28,19; M 1, ; 3,29; L 1,35; 3,16.22; 4,1.14; 10,21; 24,49; Ap 1,2.5.8; 2, * 19: 3Mo 25,10 * 22: L 3,23; Jo 6,42 * 24: Jo 4,44 * 25: 1Kn 17,1-16; J 5,17 * 26: 1Kn 17,8-24 * 27: 2Kn 5,1-27 4:20 Òr: nn llr rwrunsvoll 4:23 Òr: Er zrmr nz stémmt ò s Sprwort 4:24 Òr: én r Stt, us r wo stmmt òr: én r Stt, én r wo roß wòòr és. 4:24 Òr: ä Propt wrr én r Stt nrnnt, én r wo ääm és. 4:25 Òr: I vrsr wwr 4:26 ään = zu äänr 4:26 = zu r 4:27 Òr: Awwr Els 4:27 Wrtl: rnst 4:28-29 Òr: ò t s llr Wut pt, 29 un s sénn 4:29 Òr: nusstoßt òr: nuszrrt òr: nussläät l 4:29 Òr: Stln òr: Rn 19

20 Jsus rt én Snoo vón Kprnum Dämon us (M 1,21-28) 31 Dònò és Jsus nò Kprnum nónnr n - s és Stt én Gllä - un t Lt ort m St* lrt. 32 Dò wr Lt vón m, wssr lrt t, énrut. Er t näml mt Vollmt rst. 33 Én r Snoo* wr Mnn, r wo vómm s, ämons Gst sss wr. Dr t lutls rés: 34 Loss óns én Ru! Ws mmr mt r s uun, Jsus vón Nzrt? Bst u omm, óns éns Vrrw s strz? I wääß, wr u st! Du st rns, r wo ls és un n wo Gott st t. 35 Dò t Jsus m s Gst rot un t zum st: S rus un r vón m Mnn us! Dòrón t r Dämon n Mnn m én Snoo ó Bom sméss un és vóm usr, on ssrm t énn s. 36 Dò sénn Lt llr vrsro, un äänr t nnr ròt: Ws éssn s, ws r ò st? Dr u s Gsr mt Vollmt un Krt, un r us. 37 Dòrón t s s Ru n m Ort én r nz Gsn usräät : M 1,21-28 * 31: Mt 4,13; Jo 2,12 * 32: Mt 7,28-29; Jo 7,46 * 34: Mt 8,29; M 3,11; 5,7; L 8,28; Jo 2,4 * 36: Mt 7,29 * 37: L 4,14; 5,15 E nzr Hu Lt wrr són (Mt 8,14-17; M 1,29-34) 38 Dnn és Jsus us r Snoo* n l un ém Hus vóm Smon énrt. Em Smon s Swrmór o wwr os Fwr, un Lt ém Hus m nn n Jsus nll, r sollr l. 39 Dò r s 4:32 Òr: vón r Art, w lrt t 4:32 Òr: rs tro òr: nz ußr s òr: wwrwälst. 4:33 Wrtl: unsuwr. Anloo én Vrs 35. 4:33 Òr: n wo sr, ämonsr Gst rrst t. 4:34 Òr: Du st o nóór omm, óns éns Vrrw s strz! 4:35 Òr: Dò t Jsus n s Gst nrrst 4:35 Òr: Dòrón t r Dämon n Mnn m ónnr Lt sméss 4:36 Òr: un nn zunnnr st: Ws éssn ò los? òr: un nn zunnnr st: Ws n ò? òr: un nn zunnnr st: Ws òr Wort! 4:36 Wrtl: unsuwr 4:36 Òr: Dr ommnrt s Gsr mt Vollmt un Krt 4:37 Òr: Un sónn ll nn Lt n m Ort én r nz Gsn vóm swätzt. l 4:38 NA: vón r Snoo ortn m 4:38 Òr: un Jnr 20

21 wwr s t un m Fwr ott, ortsn. Dò ésss Fwr ortn, un s és ó Stll óstnn un t ss sòt. 40 W Sonn ónnrn wr, ò nn Lt r Grn Jsus rón, wo ll ml Krnää o. Dn r llr Hénn ólt un t s són mt. 41 Vón v sénn Dämon usr un nn rés: Du st Msss*, Son vón Gott! Awwr Jsus t n rot un t s nét swätz losst. S nn näml wésst, ssr Msss és : Mt 8,14-15; M 1,29-31 * 40-41: Mt 8,16; M 1,32-34 * 41: Mt 8,29; M 3,11-12 D Botst, wo Jsus rst, soll ll Mns rr (M 1,35-39) 42 Ws D wòòr és, ò és Jsus nusn un n länr Pltz omm. D Lt nn wwr sut un nn sm no mòò nsloss. S woll n òrn énnr, vónn ortsn, 43 wwr r t zu n st: I muss nnr Stät Gu Nòrt vón m R rs, s wo Gott órt! Dòòr t m Gott näml st. 44 So r nn én Snoo* vón Gllä rst : M 1,35-39 * 43: L 11,2 * 44: Mt 4,23 Jsus rut rs Jnr (Mt 4,18-22; M 1,16-20) 5 W Jsus ääns sns Ds m Ur vóm S Gnzrt stnn t, ò nn s Lt óm n róm ränlt, ss r, ws Gott st t. 2 Dò r zwää Boo m Ur l sn. D Fsr wr us n usst un nn r r Ntz wäst. 3 Ääns vón n Boo m Smon rt. Én s és Jsus énst un t Smon ròt, or nét 4:40 = zu 4:40 D Lt nn wrt, s Sónn ónnrn wr, Grn s rén. D St wr näml rst nò Sonnónnrn vòr, un m Ru wrs vrott, Grn s rén. 4:41 NA losst Msss us. 4:41 Òr: Awwr Jsus t s nrrst 4:42 Òr: ò és Jsus usm Hus n òr: ò és Jsus us Stt n 4:42 Òr: äänsmr 4:44 NA: Juä 5:1 D S Gnzrt wrr S vón Gllä nnnt. 5:1 NA: un woll r, ws Gott st t. 21

22 St wt vóm Ln wr ä. Dnn r s nót un t Lt vóm Boot us lrt. 4 W mt snr Anspròò rs wr, ò r zum Smon st: Fr ó S nus, un loss Ntz ort ssmm mt n Lt éns Wssr nónnr, Fs s n! 5 D Smon m wwr zur Antwort : Määsr, mr nn nz Nt rt st un nx n. Awwr wnn us sst, loss s Ntz no mòò nónnr. 6 W s s nn mt nn, ò nn s so v Fs n, ss r Ntz nn t ss vrrß. 7 Dsl nn s r Kolls ém nnr Boot zuwun, s soll omm unn l. D sénn nn omm, un ssmm nn s zwää Boo so voll mt, ss st ónnrn sénn. 8 W Smon Ptrus s sn t, ò éssr vòr Jsus ó Kn ll un t st: G ort vómmr, Hrr! I n snsr Mns! 9 Er un ll nnr, wo m wr, wr näml vrsro, wl s so v Fs n o. 10 Em Jous unnm Jonns ésss nu so n. Ds wr m Zäus s Buw, wo mém Smon ssmmst nn. Dòrón t Jsus zum Smon st: Du rust ä Anst s nn! Vón étz n nst u Mns! 11 Dò nn Mnnslt r Boo n Ln zò un nn lls stn- un llosst un sénn mt Jsus n. 1-11: Mt 4,18-22; M 1,16-20; Jo 1,35-51; 21,1-11 * 8: L 18,13 * 11: Mt 8,21-22 E Aussätzsr wrr són (Mt 8,1-4; M 1,40-45) 12 W Jsus én äänr vón n Stät wr, ò és Mnn omm, r wo m nz Krr Ausstz* o. W r Jsus sn t, ò r s vòrm ó Bom sméss un t n nlt: Hrr, wnn u wéllst, nnst u m són m! 13 Dò t Jsus s Hn usstrt un t n rrt. I wéll!, r st, u sollst són sénn! Dò és Ausstz ó Stll vón m Mnn vrswónn. 14 Dònò m Jsus ór: S nmn s òvón! G wwr, un ws m 5:3 Òr: stoß 5:5 NA: t 5:5 NA: Ntz 5:6 NA: ss r Ntz nn nn 5:7 Òr: Gsll òr: Prtnr òr: Kompnons 5:10 Òr on Bl wwrstzt: wénnst 5:12 Wrtl: suwr òr: rn. Gnu so én Vrs 13. 5:13 D Brrun wr Ju vón roßr Bun. Gmäß 3Mo 13,45-46 és näml r unrn wòòr, r wo Aussätzsr rrt t. 22

23 Brsr*. Brén ls Bws Lt s Rnsunsopr r, so ws Mos vòrsr t. 15 Jsus s Ru t s wwr émmr wr usräät, so ss Lt én roßr Zl ssmml sénn. S woll n r un vón m vón r Krnää äält wrr. 16 Er t s wwr én Äänsmäät srézò un t ort ä : Mt 8,2-4; M 1,40-45 * 14: 3Mo 13,49; 14,2-32; M 7,36; L 17,14 * 15: L 4,14.37 * 16: Mt 14,22-23; 26,36-46; M 1,35; 6,46; L 3,21; 6,12; 9, ; 11,1; Ap 1,14; 2,42; 6,4; 12,5 Jsus mt Glämr són (Mt 9,1-8; M 2,1-12) 17 W Jsus nn ääns sns Ds Lt no mòò lrt t, ò nn Prsär* un Mnnslt, wos Gstz* vóm Mos lrt nn, ónnr sn Zurr ót. D wr us Drr vón nz Gllä un Juä un us Jruslm omm. D Krt, wo Hrr snt, t Jsus òzu ränt, Grn s ääl. 18 Dò nn pr Mnnslt Mnn ó r Brts rón, r wo lämt wr. S nn vrsut, n Mnn éns Hus s rn un vòr Jsus nsl. 19 Wl s wwr wä n vl Lt ä Mläät o, nn nénnsrén, sénn s ós l D st un nn pr Zsl t. Dnn nn s n Mnn ó snr Brts m ónnr Lt nónnr losst, nu vòr Jsus n. 20 Un w Jsus sn t, ss lt nn, ò r zu m Mnn st: D Sn sénnr vr, m Lwr! l 21 Dò nn Srtlr* un Prsär nn, s Gn s m un s sn: Ws éssn s ò òr äänr, r wo so läsrt? Wr nn Sn vrnn w nóór Gott? 22 Jsus t wwr mrt, wss ént 5:14 Nòm Gstz vóm Mos t Brsr ozll stäs mss, ss mn vóm Ausstz òr vón r nstn Hutrnäät äält wòòr és (vl. 3Mo 14,1-32; 5Mo 24,8). 5:14 Òr: Brsr òr: rn Lt vóm Vol 5:15 ssmml = ssmmlo 5:15 NA losst us: vón m 5:16 Òr: Er t s wwr émmr wrrr 5:17 Òr: us Drr vón nz Gllä un us Juä un Jruslm 5:17 NA: ss ääl. 5:18 Òr: Drr òr: Mtt. Anloo én Vrs 19, 24 un 25. 5:18 NA: unn 5:19 D Där vón Hsr wr én Zt vón Jsus l, un Mns nn wwr Trpp ós D omm énn. 5:20 NA losst zu m Mnn us. l 5:20 Wrtl: Mns! 23

24 nn, un t s ròt: Ws énnr nn ò én rm Hrz? 23 Ws éssn lr? Fss sn: D Sn sénnr vr? òr ss sn: St ó un ò róm? 24 Er soll wwr rnn, ss Mnsson * Vollmt t, ò ó Är Sn s vrnn. Dònò r zu m Gläm st: I snr: St ó, òl Brts un ääm! 25 Dò és r Mnn ó Stll vòr r Au óstnn un t Brts òl, ó r wo lä o, un és ääm n un t Gott lot. 26 Dò sénn Lt llr vòr lur Stun nz ußr s ròt un nn Gott lot. Ht mmr s Unlls sn, nn s voll Erurt st : Mt 9,1-8; M 2,1-12 * 20: Mt 9,2; L 7,48 * 21: Ps 130,4; Js 43,25; L 7,49 * 24: Jo 5,36 Jsus rut Lv un sst mt Zllnr (Mt 9,9-13; M 2,13-17) 27 Dònò és Jsus ortn un t Zllnr* n Zollstll ó sn, r wo Lv ääst t. Zu m r st: Komm mmr! 28 Dò és Lv óstnn un t lls stn- un llosst un és mt Jsus n. 29 Dònò t Lv én sm Hus roßs Fstss Jsus. E nzr Hu Zllnr un nnr Gäst nn ssmm mt Jsus un sn Jnr m Ds ót. 30 Dò nn Srtlr* un Prsär* l mrt un nn zu Jsus sn Jnr st: W énn r nóór ssmm mt m Zllnr un Snr n ss un rén? 31 Jsus t n zur Antwort : D Gsón ru ä Dor, sonrn Grn! 32 I n nét omm, 5:24 Òr: wéss 5:24 Mnsson és Bzäänun Msss (vl. 1Mo 3,15; Dn 7,13; Jo 1,14; Pl 2,7; 1Tm 3,16; Hr 2,14-18). 5:24 òl = oll = némm 5:25 òl = oll = nómm 5:26 Òr: Bmrnswärs 5:27 Òr: Strénrwr 5:27 Òr: n Zollstton òr: m Zolls 5:27 Lv és nnrr Nm Mttäus (vl. Mt 9,9). E nzr Hu Lt o én Zt vón Jsus m w äänr Nm. 5:29 Òr: Strénrwr. Gnu so én Vrs 30. 5:29 Òr: nn ssmm mt Jsus un mém Lv m Ds ót. 5:29 Òr: E nzr Hu Zllnr un nnr, wos mt n ll nn, nn m Ds ót. l 5:30 NA: Prsär un r Srtlr m 5:30 NA: mt n 5:30 Òr: un nnr, wo nét rlss sénn òr: un nnr, wo nu so slr Ru nn 24

25 Gr, sonrn Snr s ru, ss s r soll : Mt 9,9-13; M 2,13-17 * 28: Mt 8,21-22 * 29: Mt 9,10; 11,19; L 15,1-2 * 30: L 7,34; 19,7 * 32: L 19,10 D Fsrò (Mt 9,14-17; M 2,18-22) 33 Dòrón nn Srtlr* un Prsär* Jsus ròt: F ws s nn m Jonns s Jnr un nu so vón Prsär so ot un ä, wwr Jnr ss un rén? 34 Kénnnr nn Hoztsäst s loss, so ln w Brm no n és?, t n Jsus zur Antwort. 35 Es ommt wwr mòò Zt, én r wo s Brm wòlt rn. Én n D s s nn. 36 Dnn t n Jsus Glns vrzlt: Nmn nät St vómm n Klää ó ls Klää, sónst vrrßr s n Klää, un zu m l Klää sst s St vón m n nét. 37 Es llt nmn nr Wn én l Sl, sónst rßt s r n Wn én Str un lt us, un Sl wrr unrur. l 38 Nä, nr Wn sollmr én n Sl ll! Dnn lw s llzwää rll. m 39 Es wéll nmn l n nr Wn, wnnr lr rón t. Er st näml: Dr l Wn és ssr o : Mt 9,14-17; M 2,18-22 * 33: Mt 6,16-17; 11,18-19; L 7, :32 Òr: ss ómr soll. 5:33 Òr: Dòrón nn pr Lt 5:33 D Jonns, r wo t t. 5:33 NA: Em Jonns s Jnr un nu so vón Prsär s ot un ä 5:34 Òr: Kénnnr nn Frn vóm Brm s loss, so ln w no n és? 5:35 wòlt = woll = wnómm 5:36 Òr: lt 5:36 NA: Nmn sn vómm n Klää St un näts nn ó ls Klää 5:37 Slurs Bälr us Lr, én n wo zu r Zt Wn óo wòòr és. 5:37 Òr: sónst rént s r n Wn zum Bltz 5:37 Òr: un wrr vrsutt l 5:37 Òr: un Sl n vrlòr. m 5:38 NA losst us: Dnn lw s llzwää rll. n 5:39 NA losst l us. o 5:39 NA: u 25

26 D Strò (Mt 12,1-8; M 2,23-28) 6 Am St*, r wo zwä-rs nnnt wòòr és, és Jsus mòò or Kòrlr n, un s Jnr nn Är rot un mt Hénn vrr. Dònò nn s s ss. 2 Dò nn pr vón Prsär* zu n st: Ws m rn ò? Ds s m és o m St nét rlt! 3 Jsus t Prsär zur Antwort : Hnnr nn n läst, ws Dv mt t, w r un ns, wo m wr, Hónr o? 4 W én s Hus n és, s wo Gott wt wr, un s Brot òl t, s wo ort uslt wr, s wo o nmn ss r w nóór Brsr*? Un w s ss t un n òvón t, wo m wr? 5 Außrm t Jsus no zu Prsär st: D Mnsson* és Hrr wwr St. 1-5: Mt 12,1-8; M 2,23-28 * 1: 5Mo 23,25 * 2: 2Mo 20,8-10 * 3-4: 1Sm 21,2-7 * 4: 3Mo 24,5-9 Jsus mt Mnn m St són (Mt 12,9-14; M 3,1-6) 6 Am nnr St* és Jsus én Snoo* n un t Lt lrt. Dort wr Mnn, r wo vrrl rts Hn o. 7 D Srtlr* un Prsär* nn ósst, or m St mn són m ä. S nn näml Grón sut, nn nsl. 8 Jsus t wwr wésst, wss ént nn, un t zu m Mnn mt r vrrlt Hn st: St ó un stll mòò ò n. Dò és r Mnn óstnn un nò vorr omm. 9 Dòrón t Jsus zu Srtlr un 6:1 Mlrws zwä St nòm Pssst òr zwä St nòm Ann vóm rlss Jòr. NA: Am St 6:1 NA losst us. 6:1 Kòrlr = Kornlr 6:1 Óm orl Wää, r wo or Flr n és. 6:2 NA losst zu n us. 6:2 NA losst s m us. 6:4 òl = oll = nómm 6:4 Òr: uns ls Brot òl t 6:4 NA losst us. 6:5 NA losst us. 6:8 Òr: St ó un stll mòò ò m én Snoo. Dò és r Mnn óstnn un t s ort nstllt. 26

27 Prsär st: I wéll s rò! Ws éssn m St rlt: Gus s uun òr Bss, Läw s r òr mn zurónn n s loss? 10 Dnn r s llr R nò nut un t zu m Mnn st: Str Hn us! Dò t r s mt, un s Hn és no mòò ärstllt wòòr un wr són w nnr. 11 Dò sénn Srtlr un Prsär w vón Snn ws wòòr un nn mtnnnr orswätzt, wss Jsus nuun énn. 6-11: Mt 12,9-14; M 2,27-28; 3,1-6; L 14,1-6 * 11: Jo 5,16.18 Jsus wält s zwll Aposl us (Mt 10,1-4; M 3,13-19) 12 Én n D és Jsus ó Brs n, ss ä, un és nz Nt wwr ém Gä zu Gott l. 13 Ws D wòòr és, ò r s Jnr s ru un t zwll vónn uswält, wo Aposl* nnnt t. 14 Ds wr: Smon n wo Ptrus nnnt t -, un Anrs, m Smon s Brur, nn Jous un Jonns, Plus un Brolomäus, 15 Mttäus un Toms, Jous, r wo m Alpäus s Son wr, un Smon, r wo Zlot nnnt wòòr és, 16 Jus - m Jous s Son - un Jus Isrot, r wo n spär vrròt t : Mt 10,1-4; M 3,13-19 * 12: Mt 14,23; M 1,35; 6,46; L 5,16 * 13-16: Mt 10,2-4; Jo 1,40-44; Ap 1,13 * 13: M 6,30; L 9,10; 11,49; 17,5; 22,14; 24,10; Ap 1, ; 2,42 6:9 Òr: Dòrón t Jsus zu Lt st. Wrtl: Dòrón t Jsus zu n st 6:9 NA: I rò 6:9 Òr: Läw s r òr mn éns Vrrw s strz? Òr: Läw s r òr zurónn s r? 6:10 NA losst us: un wr són w nnr. 6:11 Òr: wss ä Jsus ónnrnémm énn. 6:12 Òr: ó Brs n òr: éns Brsln n 6:13 = zu 6:14 Brolomäus t ém Armäs Son vóm Tolm. Ds és wrsnl nnrr Nm Nnl, r wo én Jonns 1,45 rwänt wrr. 6:15 D Zlo nn zu r mlnt ntonls s Run rt, wo ä Rmr ämpt nn. Dr Nm Zlot t Err. 6:16 Dò r Jus wrr én Mttäus 10,3 un Mrus 3,18 Täus nnnt. 6:16 Òr: uslwwrt 27

28 Jsus lrt Lt un mt s són (Mt 4,23-25) 17 Dònò és Jsus mt sn Aposl* n Brs no mòò nónnr n un és óm äwn Pltz stn l. Dort o s roß Anzl vón sn Jnr un no m Lt us nz Juä un Jruslm un usm Kst vón Trus un Son vrsmmlt. 18 S wr omm, Jsus s r un vón r Krnää äält s wrr. A Mns, wo vón s Gsr plt wr, nn Häälun ónn. 19 D Lt nn llr vrsut, Jsus s rr. Es és näml Krt vóm usn un t s llr són mt : Mt 4,23-25; 12,15-16; M 3,7-12 * 19: Mt 9,20; 14,36; L 8,44 DIE FELDREDD: 6,20-49 Wr és ll s nnn? (Mt 5,1-12) 20 Dò t Jsus s Jnr nut un t st: Gll sénn r s nnn, wonr rm sénn! E rt näml s R, s wo Gott órt! 21 Gll sénn r s nnn, wonr étz Hónr nn! Er wrr mòò stt! Gll sénn r s nnn, wonr étz l! Er l mòò! 22 Gll sénn r s nnn, wnn Mns wä mr, m Mnsson*, ss un usslß un wnn s wwr sll un r Nm én Dr z! 23 Frn n m D un mn vòr lur Fr Lutsprén! Ds Ään és näml sr: Ém Hmml wrt roß Blonun ó! Gnu so sénn Vòrr vón ò n Lt mt Prop ómn. 24 Awwr w, wonr r sénn! Er nn òmt näml sónn rétt, ws rs u! 25 W, wonr stt sénn! Er nn mòò Hónr! W, wonr étz l! Er l un l mòò! 26 W, wnn Mns llr u vón swätz! Gnu so sénn 6:17 Òr: un us Ksstät Trus un Son 6:18 Wrtl: unsuwr 6:19 Òr: un r 6:22 Òr: usstoß òr: sonr òr: oyor òr: m 6:22 Òr: un up, r wär s òr: un mr òr: un én Vrru rén! 6:23 NA: Es slw nn Vòrr vón ò n Lt mt Prop mt. 6:24 rétt = rt 6:24 Òr: Er nn näml ä Droost m s rwr! 6:25 NA: wonr étz 6:25 NA losst us. Én m Fll wär w s wwrstz. 6:26 NA losst us. Én m Fll wär w s wwrstz. 28

29 Vòrr vón ò n Lt mt ls Prop ómn : Mt 5-7 * 20-23: Mt 5,3-12 * 20: J 2,5 * 21: Ps 126,5; Js 61,3; Jr 31,25; O 7,16-17 * 22: Mt 5,11; Jo 15,18-19; 16,2; Ap 5,41; 1Ptr 4,14 * 23: Mt 5,12 * 24: Mt 19,23-24; J 5,1 * 25: 1Kor 4,8 * 26: Jr 5,31; J 4,4 Wmr Mns l nn unn vrnn soll (Mt 5,38-48; 7,12) 27 E, wonr zur, sn wwr: Er soll r Fn l nn un n Gus uun, wo ss! 28 Ssnn ns, wo vrlu, un än, wo ls! 29 Slr mn n ään B, nn llm nnr no n, un wnnr mn Mnl wòlt, nn vrwrm s Hém* nét! 30 G m, r wo s vónr nn wéll, un wnnr mn wòlt, ws n és, nn vrlns nét sré! 31 Bnnln Mns so, w r vón n nnlt wrr woll! 32 Wnnr nóór ns l nn, wo L ntä rén, nn nnr òòr o ä Dn s rwr, òr o? Sns Mns nn näml ns, vón n wo s L rr, l. 33 Un wnnr nóór n Gus uun, wo Gus rws, nn nnr òòr o ä Dn s rwr, òr o? Ds m sns Mns näml. 34 Un wnnr nóór n s ln, vón n wonrs sré s rn o, nn nnr òòr ä Dn s rwr, òr o? Sns Mns ln sns Mns näml én r Honun, ss lls no mòò sré rn. 35 Nä, r soll r Fn l nn un Gus uun! Er soll ln, on òró s o, ssnr no mòò s sré rn! Ó wrt nn roß Blonun, un r sénn Kénnr vóm s Gott. D s Gott és näml u zu n, wo unnr un s sénn. 36 Er soll lso rmrzs sénn, nu so w r Vr rmrzs és! 6:26 NA: Es slw nn Vòrr vón ò n Lt mt ls Prop mt. 6:28 NA losst un us. 6:28 Òr: vrltz òr: mssnnl òr: snr 6:29 wòlt = wollt = wnémmt 6:29 Òr: nn lossm s Hém! 6:30 wòlt = wollt = wnémmt 6:31 NA losst us. 6:32 Òr: Anrnnun òr: Blonun. Anloo én Vrs 33 s 34. 6:34 Òr: voll Summ 6:36 NA losst lso us. 29

30 27-36: Mt 5,38-48 * 28: 1Kor 4,12 * 29: Rm 12,17; 1Kor 6,7 * 31: Mt 7,12 * 34: 5Mo 15,7-8 * 35: 3Mo 25,33-36 Nmn soll s Näsr vrurääl (Mt 7,1-5) 37 Spln nét zum Rr wwr nnr ó, nn rt Gott nét! Vrurääln nmn, nn ällt Gott ä Urääl wwr! Vrnn, nn vrt Gott! 38 Gnnt, nn t Gott : E volls, u nónnrrés un ssmmsls Mòß, s wo wwrlt, rnr én Soß sutt. Es slw Mòß, mt m wo r nnr mss, rut Gott näml. 39 Jsus t no Vrl rut un t zu sn Jnr st: Knn nn mn, r wo ln és, mn nnrs, r wo ln és, r? Nrl nét, sónst ll s llzwää én Grw! 40 E Jnr stt nét wwr sm Määsr, wwr r Jnr, r wo u usl és, és so wt w s Määsr. 41 W ommts nóór, ss u Slwwr ém Au vón m Brur sst un mrst nx vón m Bl én m sn Au? 42 Òr w nnst u zu m Brur sn: Hll mòò stll, Brur! I wéllr Slwwr usm Au z - un n Bl én m sn Au sst u nét? Du Snlsr! Z s-rst n Bl us m Au! Dnn sst u lr un nnst Slwwr usm Au vón m Brur z : Mt 7,1-5 * 37: Mt 6,14-15; M 11,25-26 * 38: M 4,24 * 39: Mt 15,14 * 40: Mt 10,24-25; Jo 13,16; 15,20 6:37 Òr: Spln nét zum Rr wwr nnr ó, nn r nnr Mns nét! Vrurääln nmn, nn äll nnr Mns ä Urääl wwr! Vrnn, nn vrnn nnr Mns! 6:38 NA: Ds Mòß 6:38 Òr: Gnnt, nn nn nnr Mns : E volls, u nónnrrés un ssmmsls Mòß, s wo wwrlt, rnr én Soß sutt. Es slw Mòß, mt m wo r nnr mss, ru nnr Mns näml. 6:39 Òr: Gru òr: Lo òr: Kul 6:40 NA: wwrm 6:40 Òr: r wo uslrt [uslrnt] t òr: r wo lls lrt [lrnt] t 6:40 Òr: E Slr stt nét wwr sm Lrr, wwr r Slr, r wo u usl és, és so wt w s Lrr. 6:41 Òr: Splr. Anloo én Vrs 42. 6:42 NA losst òr us. 30

31 E Bm rnntmr n snr Frut (Mt 7,16-20; 12,33-35) 43 Am u Bm és ä ul Frut, un m ul Bm és ä u Frut. 44 Jr Bm rnntmr n snr Frut. D Lt l vón Dòrstrr ä Fs, un vóm Gstrpp läs s ä Druw. 45 Aus mm u Mns ommt rus, ws u és, wl s Hrz mt Gum voll és, un us mm s Mns ommt rus, ws s és, wl s Hrz mt Bsm voll és. Iwwr L ommt s, vón m wos Hrz wwrlt : Mt 7,16-21; 12,33-35 Ós Funmnt ommts n! (Mt 7,24-27) 46 F ws nnnnr m nn n äänr Tur Hrr un m o nét, ws sn? 47 I wéll ws, wm r lt, r wo m ommt un rt, ws sn, un nn ònò nnlt. 48 So Mns és w Mnn, r wo Hus ut un ò usst uns Funmnt ó Fls lt t. Ws nn Howssr t, ò nn Wssrmss ä s Hus sl, l wwr s nns nét rsr énn. Es wr näml ó Fls ut. m 49 Wr wwr rt, ws sn, un nét ònò nnlt, n r és w Mnn, r wo s Hus on Funmnt ään ó Är ut t. W Wssrmss o nn ä s Hus sl nn, p ò ésss soort ssmmll q un tòl zrstrt wòòr. 46: Ml 1,6; Mt 7,21 * 47-49: Mt 7, :43 Òr: són 6:43 Òr: sl 6:43 Òr: rn òr: sl 6:44 Òr: Dòrs òr: Dòrpts 6:45 NA: wls 6:45 NA losst Mns us. 6:46 Òr: nn émmr òr: nn urn 6:47 m = zumr 6:47 Òr: un s nn ònò rt. 6:48 Òr: Iwwrswmmun 6:48 Òr: Flutwll l 6:48 Òr: ò sénn Wssrmss ä s Hus prllt m 6:48 NA: Es wr näml sol ut. n 6:49 Òr: un s nét ònò rt o 6:49 Òr: Flutwll p 6:49 Òr: W Wssrmss nn ä s Hus prllt sénn q 6:49 NA: ò ésss soort én s ssmm ll 31

32 Jsus mt Dnr vómm rms Huptmnn són (Mt 8,5-13) 7 W Jsus rs wr, Lt s ò lls s sn, ò éssr nò Kprnum n. 2 Dort o rmsr Huptmnn* Dnr, n wo rs sätzt t. Dr Dnr wr wwr rn un t ém Strw lä. 3 W r Huptmnn vón Jsus rt t, ò r pr vón s Äls* n st, nn s rò, or omm un s Dnr són m ä. 4 D Mnnslt sénn Jsus n un nn rnstl m nll ss omm. Dr ésss wärt, ss u m lst, nn s st. 5 Dr t ónsr Vol näml l un t óns sor Snoo* ut. 6 Dò és Jsus mt n Mnnslt n. Un w ném wt vóm Hus vón m Huptmnn ntrnt wr, ò t r m pr Frn ntä st unnm usr losst: Bm nét, Hrr! I ns nét wärt, ss u ém Hus ommst! 7 I mm sl nét wrs ll, slwr s omm. Awwr s nóór Wort, nn wrr m Dnr són. 8 I n ò slwr Mnn, r wo m Bl vón Vòrstz ónnrstt, un nn slwr Sol ónnrmr. Wnn zu ääm sn: G!, nn r, un wnn zu m nnr sn: Komm!, nn ommr. Wnn zu mm Dnr sn: M mòò s un s!, nn mr s. 9 W Jsus s rt t, ò r s wwr n Mnn wónnrt. Dnn r s rómrät un t zu n Lt, wo m nòl sénn, st: I vrsr : Nét mòò én Isrl* nn so roßr Glw ónn! 10 W Mnnslt, wo r Huptmnn st o, éns Hus sréomm sénn, ò nn s n Dnr, r wo rn wr, són ntro. 1-10: Mt 8,5-13; Jo 4,46-53 * 1: Mt 7,28 7:1 Òr: D Lt nn llm zurt, ws Jsus st t. W rs wr, ò éssr nò Kprnum n. 7:3 n = zum 7:3 Wrtl: r 7:4 = zu 7:6 Wrtl: ss u ónnr m D ommst! 7:7 = zur 7:7 NA: nn muss m Dnr són wrr. 7:8 Òr: r wo mm Kommno ónnrstt òr: r wo rm Bl ónnrstt 7:9 nòl = nòlo 7:10 NA losst us: r wo rn wr 32

33 Én Nn wrr ónr Mnn no mòò lwnns 11 Am näs D és Jsus én Stt n, wo Nn ääst t. E nz R vón sn Jnr un no nzr Hu nnr Lt sénn mm n. 12 W ós Sttòr zuomm és, ò és r Door nusr wòòr. Ds wr äänzs Son vón snr Mór, un wr Wtw. E nzr Hu Lt us r Stt nnr s Gläät. 13 W Hrr Fr sn t, ò or Mtlää mr. Hl nét!, r zu st. 14 Dnn éssr när omm un t Br rrt. Dò sénn Lt, wo s r nn, stn l. Dòrón t Jsus st: Jónr Mnn, r: St ó! 15 Dò t s r Doo óót un t nn ss swätz, un Jsus t n snr Mór sré. 16 Dò nn Lt llr Rst rétt un nn Gott lot un st: E roßr Propt és ónnr óns órät. Gott és s Vol omm. 17 D Nòrt vón m, ws Jsus mt t, t s wwrll én Juä un ém nz Gt ò róm róm usräät. 12: 1Kn 17,17 * 14: M 5,41 * 15: 1Kn 17,22-23; 2Kn 4,36 * 16: Mt 15,14; 16,14; 21,11.46; 26,68; M 6,15; 8,28; 14,65; L 1,68; 7,39; 9,8.19; 19,44; 22,64; 24,19; Jo 4,19; 6,14; 7,40; 9,17 És Jsus Msss? D Jonns ròt, un Jsus t Antwort (Mt 11,2-6) 18 Dor s Jnr t Jonns vón llm rr, ws s zur t. Dò r zwää vón sn Jnr s ru 19 un t s Jsus st unn rò losst: Bst u rns, r wo omm soll, òr mssmr no ó mn nnrs wr? 20 W zwää Mnnslt Jsus omm sénn, ò nn s st: D Jonns, r wo t t, t óns st un losst rò: Bst u rns, r wo omm soll, òr mssmr no ó mn 7:11 NA: Nét ln ònò 7:11 NA: S Jnr 7:13 Òr: ò r s wwr s rrmt. 7:16 Òr: Dò nns Lt llr mt Anst s uun rétt [rt] òr: Dò nn Lt llr Sr rétt [rt] 7:16 NA: órwt wòòr. 7:16 s = zu sm 7:18 = zu 7:19 = zu 7:19 NA: [zum] Hrr 7:20 = zu 7:20 = zur 33

34 nnrs wr? 21 Zu r Zt t Jsus r nzr Hu Lt vón r Krnää un vón m, wss plt t, äält. Er t s vón s Gsr r mt, un r nz R Blnr r s Ault snt. 22 Dò r m Jonns sn Jnr zur Antwort : Gn un snm Jonns, wsnr sn un rt nn: D Bln sn, Lm énn n, un ns, wo ussätzs* sénn, wrr són. Lt, wo sénn, énn r, Doo wrr lwnns mt, un Arm rn Gu Nòrt rst. 23 Un ll és r s nnn, r wo s nét wwr m rt : Mt 11,2-6 * 22: Js 26,19; 29,18; 35,5-6; 61,1; L 4,18-19 Jsus un Jonns, r wo t t (Mt 11,7-19) 24 W zwää, wo Jonns st o, ortn wr, ò t Jsus nn, zu Lt wwr Jonns s swätz: Ws nnr nn sntl sn woll, wnr én Wlns* n sénn? E Slstänl, r wo vóm Wn n- un ärwt wrr? 25 Òr ws nnr sónst sn woll, wnr ort nn sénn? E Mnn én n Kläär? Er wéss o: Lt, wo vòrnm nzò sénn un ém Luxus läw, énnmr én Pläst vón Kn. 26 Ws nnr lso sn woll, wnr én Wlns n sénn? E Propt? Jò, sn : Er nn m w Propt sn! 27 D Jonns és rns, vón m wos én Hls Srt ääst: Bss mòò ó: I s m Botsr vòrr är. Dr soll Wää vòrr ärr. 28 I sn : Ónnr ll n Mns, wo mòls ó Wlt omm sénn, ts ä rßrr Propt w Jonns, r wo t t. Un trotzm és Klääns én m R, s wo Gott órt, rßr w r. 29 D Lt, wo Jsus zurt nn, un sor Zllnr *, nn Gott 7:22 Wrtl: rn 7:22 Òr: Doo wrr órwt òr: Doo stn ó 7:23 Òr: r wo wä mr nét ót. Òr: r wo wä mr nét llt. Òr: r wo s wä mr nét wnnt. Òr: r wo mr nét rr wrr. 7:24 Òr: r wo ém Wn swnt? 7:25 Òr: un s läw òr: un ém Iwwrluss läw 7:25 Òr: énnmr n H 7:26-27 Òr: Jò, sn : D Jonns és m w Propt! 27 Er és rns 7:27 Òr: Dr soll Wää vòrr är n. 7:27 Vl. Ml 3,1 7:28 NA: és nmn rßr w Jonns. 7:29 Òr: Strénrwr 34