Aller Anfang ist leicht. Unternehmens- und Wirtschaftsethik für die Praxis UTZ. Daniel Dietzfelbinger. 4., durchgesehene Auflage

Größe: px
Ab Seite anzeigen:

Download "Aller Anfang ist leicht. Unternehmens- und Wirtschaftsethik für die Praxis UTZ. Daniel Dietzfelbinger. 4., durchgesehene Auflage"

Transkript

1 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Daniel Dietzfelbinger Aller Anfang ist leicht Unternehmens- und Wirtschaftsethik für die Praxis 4., durchgesehene Auflage UTZ Herbert Utz Verlag München

2 Inhalt Vorwort Einführung 13 1 Ethik in der Ökonomie - Eintagsfliege oder Alltagserscheinung? Unternehmens- und Wirtschaftsethik: Erste Annäherung Ethik als Corporate Identity Eine Ethik, mehrere Ethiken oder Beliebigkeit? Unterschiede und Gemeinsamkeiten Wirtschaftsethik als Ethik? Warum gerade heute Wirtschaftsethik? Funktionen einer Ethik für die Wirtschaft Unterschiedliche Verantwortungsbereiche Ethik: Feigenblatt oder Erfolgsfaktor? Teil I: Allgemeine Ethik 31 3 Shortcut Ethik - Geschichte und Grundbegriffe Kurzer Überblick über die Geschichte der Ethik Antike Frühes Christentum und Mittelalter Die Wende zur Neuzeit Aktuelle Ethikansätze Der Platz der Ethik im Wissenschaftskanon Grundbegriffe der Ethik Differenzerfahrung als Voraussetzung der ethischen Diskussion Moral, Ethos und Ethik Der Zusammenhang der Begriffe Verantwortung Entscheidungssituation und Konflikt Inhalte und Instrumente der Ethik Die ethische Diskussion Charakter einer ethischen Diskussion Handlungsurteile Werturteile Der Zusammenhang zwischen Handlungs- und Werturteilen Bindestrich-Ethiken Unterscheidung der Bindestrich-Ethiken Klassifizierende Bindestrich-Ethiken

3 4.3 Begründungsbezogene Bindestrich-Ethiken Adressatenbezogene Bindestrich-Ethiken Geltungsbereichsbezogene Bindestrich-Ethiken Zwischenergebnis TEIL II: Unternehmens- und Wirtschaftsethik 87 6 Grundlegung: Die verschiedenen Ebenen innerhalb einer Ethik der Ökonomie Das Individuum Das Individuum in Systemzusammenhängen Die Prägung des Individuums Rollenspiele und Erwartungen Handlungsfelder Das Individuum im wirtschaftlichen Handlungsfeld Das Individuum im Unternehmen Positionen und Rollen Das Individuum als Mitarbeitender Individuelle Konfliktsituationen Das Individuum als Führungskraft Anforderungen an Führungskräfte Der Soll-Rahmen für Führungskräfte Ethik für Führungskräfte Das Ethos der Führungskraft Führungsstil und Führungsethik Aspekte der Führung Führungsstile Ethischer Führungsstil Menschenbilder in Wissenschaft und Management Das Homo-Oeconomicus-Modell Menschenbilder in den Wirtschaftswissenschaften Menschenbilder in Unternehmens-und Managementtheorien Ethik im Management Das Unternehmen Was ist ein Unternehmen? Das Unternehmen in verschiedenen Systemzusammenhängen Ethische Handlungsfelder im Unternehmen Innen-und Außenbeziehungen eines Unternehmens Unternehmensethische Fragen im Alltag Konfliktfelder im unternehmerischen Handeln

4 8.3.4 Kategorien unternehmerischen Handelns Erfolgsfaktoren im Unternehmen Wertschöpfung als Untemehmensziel Kehrseiten des Erfolgsbegriffes Schlüsselfaktoren Ethik als Erfolgsfaktor Aufgaben und Elemente der Unternehmensethik Definition Unternehmensethik Corporate Identity Leitbilder Selbstverpflichtungen Unternehmen und Korruption Unternehmenskultur -, Hinführung Unterscheidung zweier Positionen Der ökonomische Nutzen Konkrete Gestaltung der Unternehmenskultur Checkfragen zur Bestandsaufnahme Checkfragen zu Werten und Verhaltensweisen Unternehmenskultur als Prozess Die Verantwortung des Unternehmens in der Gesellschaft (Corporate Citizenship) Historische Entwicklungen Voraussetzungen Eingrenzungsschwierigkeiten Adressaten Voraussetzungen Strategische Ausrichtung Corporate Citizenship im unternehmerischen Gesamtrahmen Neuer Wein in alten Schläuchen? Modelle der Unternehmensethik Die Wirtschaft Was ist die Wirtschaft? Die Welle der modernen Globalisierung Der Begriff Historische Analyse und moderne Qualität Akteure der Globalisierung Folgen für Entwicklungsländer Fragendes Umweltschutzes Kulturelle Herausforderungen Zukunftsszenarien

5 Z ßunssejuawuiesnz OL'21 gg3 - sn nounujo(- uueujjjah sap ej jaa - H laidsjaqnej 6'2L t V ua> l u 0PinO J9 P ll B d J8 a - 3 l s! ds! a qil e d 87 L ßjssjai-j ipauj ej jaa - j LSZ uaßij eihiug B- jaa - g ladoina opoa B-j jaa - a - AiiBajQ jjno B- jaa - o iajdsiaqnb-1 yz\ uiesqau;aa Auaa BJ jaa - a a! ds! a qil B d '21 Lfr2 l! ß V uo;uv liej JSQ - v Rldsiaqnej fr3 ßunjqniuig 1^1 d :uo jaj)(uo> Zt 6CZ uaßumsaqieaqiibd :AMI31 LE az;esuv aqosimas^bqosni.m fll azjbsuv anosmiasuaiuqaujaiun ' l L azjesuv aqosi.niaibnpiajpui Z'U aßb s6ubßsnv Hl pun -suawqaujaiun Jap aidazuo» t L E3Z azjbsuv a an»j V MM 1I3± 91Z abcj^jis S B»imiasyBqosus/w :ijzeiuaqos!/wz 01 EL pun -suaiuu,auja}un '-s 3L saidazuo» sap ßunua/waa E9"6 1,1,3 an B/\ japioqajbqs S3 P Bunjaßjais jnz uapoqia /\j 3'9'6 603 ßunjB.MS^i.jßaa rg >jjqj 3 pun an ea Jap Ou.ajBU,S 9' ua;jbqos asaßspuoj jap a oy ai.rj 8't' uauiqaujaiufi jap uapoqja /\ pun ai^npojd l_'y )j poqia Aj jap aßejj aia 9Y6 go >nqiauasjoa pun uaqajis^ojd 9f " sa;> jeujuasjga sap uajamojpiunj sea WS ßunqoqjaiBjjde» > 6 86 L V lsun> pub - ai.a : a!ds aa Z'VG ,;^BL)OS asaßua!i> v ujnjbm L"f6 86 L asjga pun snqig f'6 96 L libijosuim J3P uaßbjj au,os!qi3 6 ny J3Q 82'6

6 TEIL V: Ausblick Moderne Wirtschaftsethik: Vier Orientierungen Orientierung 1: Wirtschaftsethik als Nachhaltigkeit Orientierung 2: Untersuche die Bedingung der Knappheit! Orientierung 3: Überprüfe den Nutzen! Orientierung 4: Frage nach dem Aufwand! TEIL VI: Anhang Weiterführende Literatur Personen- und Sachregister Über den Autor 281

Ethik im internationalen Marketing

Ethik im internationalen Marketing Gerrit Rützel 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Ethik im internationalen Marketing Notwendigkeit und

Mehr

Herausforderung. Unternehmenskultur

Herausforderung. Unternehmenskultur 2008 AGI-Information Management Consultants Herausforderung May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Unternehmenskultur Prof. Dr. Hermann Simon Redaktionelle

Mehr

Journalistische Ethik

Journalistische Ethik 2135-2824 Barbara Thomaß 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Journalistische Ethik Ein Vergleich der

Mehr

Reorganisationen in mittleren Unternehmungen

Reorganisationen in mittleren Unternehmungen Schriftenreihe «Führung und Organisation der Unternehmung» 39 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Karl

Mehr

Portfolio-Management

Portfolio-Management 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Portfolio-Management Theorie und Anwendung Stefan Günther 1. Auflage

Mehr

Personalführungslehre

Personalführungslehre Joachim Hentze Peter Brose 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Personalführungslehre Grundlagen, Führungsstile,

Mehr

Michael S. Aßländer. Grundlagen der Wirtschaftsund Unternehmensethik

Michael S. Aßländer. Grundlagen der Wirtschaftsund Unternehmensethik Michael S. Aßländer Grundlagen der Wirtschaftsund Unternehmensethik Metropolis-Verlag Marburg 2011 Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet

Mehr

Michael S. Aßländer. Grundlagen der Wirtschaftsund Unternehmensethik

Michael S. Aßländer. Grundlagen der Wirtschaftsund Unternehmensethik Michael S. Aßländer Grundlagen der Wirtschaftsund Unternehmensethik Metropolis-Verlag Marburg 2011 sverzeichnis 1 Einleitung: Wirtschaftsethik in Forschung und Lehre 11 Teil A: Grundlagen der Wirtschafts-

Mehr

Key Account Management

Key Account Management 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Küng / Schillig / Toscano Key Account Management Praxistipps - Beispiele

Mehr

Benchmarking -Vom Besten lernen

Benchmarking -Vom Besten lernen Gregory H. Watson 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Benchmarking -Vom Besten lernen verlag moderne

Mehr

Die Grundlagen der Musik im menschlichen Bewußtsein

Die Grundlagen der Musik im menschlichen Bewußtsein Ernest Ansermet Die Grundlagen der Musik im menschlichen Bewußtsein Mit 230 Notenbeispielen und 32 Diagrammen 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries

Mehr

Inhaltliche Ebenen der Wirtschaftsethik

Inhaltliche Ebenen der Wirtschaftsethik Die Wirtschaftsethik ist ein Teilbereich der Ethik und beschäftigt sich mit der Anwendung der Ethik im Bereich der Ökonomie. Dabei geht diese der Frage nach, welche Handlungen und Haltungen gut und richtig

Mehr

Ethik heute. Bernhard Schleißheimer. Eine Antwort auf die Frage nach dem guten Leben. Königshausen & Neumann

Ethik heute. Bernhard Schleißheimer. Eine Antwort auf die Frage nach dem guten Leben. Königshausen & Neumann 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Bernhard Schleißheimer Ethik heute Eine Antwort auf die Frage nach

Mehr

Soziale Arbeit in der Frühförderung und Sozialpädiatrie

Soziale Arbeit in der Frühförderung und Sozialpädiatrie 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Hans Weiß Gerhard Neuhäuser Armin Sohns Soziale Arbeit in der Frühförderung

Mehr

Strategische Analyse von Unternehmensakquisitionen

Strategische Analyse von Unternehmensakquisitionen Marcus Oehlrich 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Strategische Analyse von Unternehmensakquisitionen

Mehr

mysap ERP Frank Forndron, Thilo Liebermann, Marcus Thurner, Peter Widmayer Geschäftsprozesse, Funktionalität, Upgrade-Strategie Galileo Press

mysap ERP Frank Forndron, Thilo Liebermann, Marcus Thurner, Peter Widmayer Geschäftsprozesse, Funktionalität, Upgrade-Strategie Galileo Press 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Frank Forndron, Thilo Liebermann, Marcus Thurner, Peter Widmayer

Mehr

Lehrbuch Pflegemanagement III

Lehrbuch Pflegemanagement III Andrea Kerres Bernd Seeberger Bernd H.Mühlbauer 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Lehrbuch Pflegemanagement

Mehr

SYSTEMISCHE STRATEGIE- ENTWICKLUNG

SYSTEMISCHE STRATEGIE- ENTWICKLUNG Reinhart Nagel Rudolf Wimmer osb international 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. SYSTEMISCHE STRATEGIE-

Mehr

Qualität von Kennzahlen und Erfolg von Managern

Qualität von Kennzahlen und Erfolg von Managern Michael Burkert 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Qualität von Kennzahlen und Erfolg von Managern Direkte,

Mehr

Europäische Entwicklungspolitik zwischen gemeinschaftlicher Handelspolitik, intergouvernementaler Außenpolitik und ökonomischer Effizienz

Europäische Entwicklungspolitik zwischen gemeinschaftlicher Handelspolitik, intergouvernementaler Außenpolitik und ökonomischer Effizienz 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Ralf Müller Europäische Entwicklungspolitik zwischen gemeinschaftlicher

Mehr

Eine Einführung für soziale Berufe

Eine Einführung für soziale Berufe Marianne Brieskorn-Zinke Alexa Köhler-Offierski 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Gesundheitsförderung

Mehr

Stefan Lütgens. Potentiellen Krisen rechtzeitig begegnen - Themen aktiv gestalten. Strategische Unternehmenskommunikation durch Issues Management

Stefan Lütgens. Potentiellen Krisen rechtzeitig begegnen - Themen aktiv gestalten. Strategische Unternehmenskommunikation durch Issues Management 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Stefan Lütgens Potentiellen Krisen rechtzeitig begegnen - Themen

Mehr

Wertorientiertes strategisches Management von Mehrgeschäfts- Unternehmungen

Wertorientiertes strategisches Management von Mehrgeschäfts- Unternehmungen Achim Fechtel 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Wertorientiertes strategisches Management von Mehrgeschäfts-

Mehr

Die Europäische Union

Die Europäische Union Frank R. Pfetsch 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. A 2005/14357 Die Europäische Union Geschichte, Institutionen,

Mehr

Odontographie. Gert-Horst Schumacher Michael Gente. Anatomie der Zähne und des Gebisses. Hüthig Verlag Heidelberg. 5., überarbeitete Auflage

Odontographie. Gert-Horst Schumacher Michael Gente. Anatomie der Zähne und des Gebisses. Hüthig Verlag Heidelberg. 5., überarbeitete Auflage 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Gert-Horst Schumacher Michael Gente Odontographie Anatomie der Zähne

Mehr

Unternehmensinternes M&A-Management

Unternehmensinternes M&A-Management Sabine Sauermann 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Unternehmensinternes M&A-Management Organisatorische

Mehr

Organisation der Unternehmung

Organisation der Unternehmung Stephen P. Robbins 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Organisation der Unternehmung i 9. Auflage Pearson

Mehr

Ethik der Entwicklungspolitik

Ethik der Entwicklungspolitik 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. T h om as Kessel ri n g Ethik der Entwicklungspolitik Gerechtigkeit

Mehr

MJP. Strategisches Internationales Beschaffungsmarketing. Thomas Menze VERLAG FÜR WISSENSCHAFT UND FORSCHUNG

MJP. Strategisches Internationales Beschaffungsmarketing. Thomas Menze VERLAG FÜR WISSENSCHAFT UND FORSCHUNG 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Thomas Menze Strategisches Internationales eschaffungsmarketing MJP

Mehr

Identifizierung und Förderung Hochbegabter in den Schulen der Bundesrepublik Deutschland

Identifizierung und Förderung Hochbegabter in den Schulen der Bundesrepublik Deutschland Christian Fels 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Identifizierung und Förderung Hochbegabter in den

Mehr

Die Händlerzufriedenheit als Zielgröße im vertikalen Marketing der Automobilwirtschaft

Die Händlerzufriedenheit als Zielgröße im vertikalen Marketing der Automobilwirtschaft Alexander J. Decker 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Die Händlerzufriedenheit als Zielgröße im vertikalen

Mehr

Interne Kundenorientierung des Controllerbereichs

Interne Kundenorientierung des Controllerbereichs Dennis Spillecke 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Interne Kundenorientierung des Controllerbereichs

Mehr

Analyse und Evaluierung der thermo-chemischen Vergasung von Biomasse"

Analyse und Evaluierung der thermo-chemischen Vergasung von Biomasse 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Schriftenreihe Nachwachsende Rohstoffe" Band 29 Analyse und Evaluierung

Mehr

Internet-Marketing und Electronic Commerce

Internet-Marketing und Electronic Commerce Wolfgang Fritz 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Internet-Marketing und Electronic Commerce Grundlagen

Mehr

Raimund Heuser Integrierte Planung mit SAP. Konzeption, Methodik, Vorgehen. Galileo Press

Raimund Heuser Integrierte Planung mit SAP. Konzeption, Methodik, Vorgehen. Galileo Press 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Raimund Heuser Integrierte Planung mit SAP Konzeption, Methodik,

Mehr

Grundlagen der Software-Entwicklung

Grundlagen der Software-Entwicklung 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Grundlagen der Software-Entwicklung Von Dr. Dieter S. Koreimann Zweite,

Mehr

Kennzahlenbasierte Jahresabschlussanalyse von Lebensversicherungsunternehmen

Kennzahlenbasierte Jahresabschlussanalyse von Lebensversicherungsunternehmen Markus Schäfer 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Kennzahlenbasierte Jahresabschlussanalyse von Lebensversicherungsunternehmen

Mehr

Grundfragen der Medienwirtschaft

Grundfragen der Medienwirtschaft Matthias Schumann Thomas Hess 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Grundfragen der Medienwirtschaft Mit

Mehr

Neue Strukturen im Tourismus - Der Weg der Schweiz

Neue Strukturen im Tourismus - Der Weg der Schweiz Thomas Bieger / Christian Laesser (Herausgeber) 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Neue Strukturen im

Mehr

Interne Rechnungslegung im Insolvenzverfahren

Interne Rechnungslegung im Insolvenzverfahren 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Interne Rechnungslegung im Insolvenzverfahren von Bernhard Heni VERLAG

Mehr

Grundlagen der MikroÖkonomie

Grundlagen der MikroÖkonomie Grundlagen der MikroÖkonomie Eine Einführung in die Produktions-, Nachfrage- und Markttheorie 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated

Mehr

Strategisches Management

Strategisches Management Martin K. Welge /Andreas Al-Laham 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Strategisches Management Grundlagen

Mehr

Thorsten Wewers, Tim Bolte mysap CRM Interaction Center

Thorsten Wewers, Tim Bolte mysap CRM Interaction Center 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Thorsten Wewers, Tim Bolte mysap CRM Interaction Center Grundlagen,

Mehr

Sterbehilfe: Menschenwürde zwischen Himmel und Erde

Sterbehilfe: Menschenwürde zwischen Himmel und Erde Lukas Ohly 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Sterbehilfe: Menschenwürde zwischen Himmel und Erde Verlag

Mehr

Lernzielkatalog für das Modul Wirtschafts- und Unternehmensethik

Lernzielkatalog für das Modul Wirtschafts- und Unternehmensethik Lernzielkatalog für das Modul Wirtschafts- und Unternehmensethik Die im Folgenden angegebenen Kapitel und Seitenzahlen beziehen sich auf diese Lernquelle: Bak, Peter Michael: Wirtschafts- und Unternehmensethik:

Mehr

Wirtschaftlichkeit des Qualitätsmanagements

Wirtschaftlichkeit des Qualitätsmanagements Manfred Bruhn 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Wirtschaftlichkeit des Qualitätsmanagements Qualitätscontrolling

Mehr

Grundkurs. Betriebswirtschaftslehre. Eine kompakte Einführung in 7 Kapiteln für praktisch tätige Ingenieure, Informatiker und Mathematiker

Grundkurs. Betriebswirtschaftslehre. Eine kompakte Einführung in 7 Kapiteln für praktisch tätige Ingenieure, Informatiker und Mathematiker Notger Carl Rudolf Fiedler William Jörasz Manfred Kiesel 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Grundkurs

Mehr

Berufliche psychische Belastungen, Ressourcen und Beanspruchungen von Altenpflegern in der stationären Dementenbetreuung

Berufliche psychische Belastungen, Ressourcen und Beanspruchungen von Altenpflegern in der stationären Dementenbetreuung 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Julia Haberstroh Berufliche psychische Belastungen, Ressourcen und

Mehr

Innovative Finanzinstrumente im gemeinsamen Europäischen Bankenmarkt

Innovative Finanzinstrumente im gemeinsamen Europäischen Bankenmarkt *> > 1 t u Dr. Wolfgang Pohl 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Innovative Finanzinstrumente im gemeinsamen

Mehr

Bilanzanalyse. Laurenz Lachnit. Grundlagen - Einzel- und Konzernabschlüsse - Internationale Abschlüsse - Unternehmensbeispiele GABLER

Bilanzanalyse. Laurenz Lachnit. Grundlagen - Einzel- und Konzernabschlüsse - Internationale Abschlüsse - Unternehmensbeispiele GABLER Laurenz Lachnit 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Bilanzanalyse Grundlagen - Einzel- und Konzernabschlüsse

Mehr

Umweltbezogene Kostenrechnung

Umweltbezogene Kostenrechnung Umweltbezogene Kostenrechnung 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. von Dr. Peter Letmathe Verlag Franz

Mehr

Erfolgsfaktoren schnell wachsender Software-Startups

Erfolgsfaktoren schnell wachsender Software-Startups Ralph Müller 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Erfolgsfaktoren schnell wachsender Software-Startups

Mehr

Nachhaltige Entwicklung im Energiesektor?

Nachhaltige Entwicklung im Energiesektor? Prognos AG (Hrsg.) 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Nachhaltige Entwicklung im Energiesektor? Erste

Mehr

Masterkurs IT-Controlling

Masterkurs IT-Controlling Andreas Gadatsch Elmar Mayer 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Masterkurs IT-Controlling Grundlagen

Mehr

EDV-orientierte Betriebswirtschaftslehre

EDV-orientierte Betriebswirtschaftslehre - Oh 2- August-Wilhelm Scheer 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. EDV-orientierte Betriebswirtschaftslehre

Mehr

Pädagogischpsychologische. Berufsfelder. Beratung zwischen Theorie und Praxis. Verlag Hans Huber Bern Göttingen Toronto Seattle

Pädagogischpsychologische. Berufsfelder. Beratung zwischen Theorie und Praxis. Verlag Hans Huber Bern Göttingen Toronto Seattle Manfred Hofer, Elke Wild und Birgit Pikowsky Unter Mitwirkung von Andreas Hundsalz, Bärbel Kracke, Helmut M. Niegemann und Christiane Papastefanou 2008 AGI-Information Management Consultants May be used

Mehr

Konstruktion der Vergangenheit

Konstruktion der Vergangenheit 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Chris Lorenz Konstruktion der Vergangenheit Eine Einführung in die

Mehr

Ethik im Unternehmen eine Führungsaufgabe? Agenda Workshop:

Ethik im Unternehmen eine Führungsaufgabe? Agenda Workshop: Ethik im Unternehmen eine Führungsaufgabe? Agenda Workshop: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Führung und Ethik Begriffsklärung Wirtschaftethik -> Unternehmensethik -> Führungsethik Handlungsfelder der Unternehmensethik

Mehr

Ziele für die betriebswirtschaftliche Theoriebildung

Ziele für die betriebswirtschaftliche Theoriebildung Ziele für die betriebswirtschaftliche Theoriebildung Ein entscheidungstheoretische^ansatz 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated

Mehr

E-Sportbusiness: Online-Marketing und -Management für Sportvereine

E-Sportbusiness: Online-Marketing und -Management für Sportvereine Bernd Fischel 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. E-Sportbusiness: Online-Marketing und -Management für

Mehr

Der Fahneneid EDITION TEMMEN. Sven Lange. Die Geschichte der Schwurverpflichtung im deutschen Militär

Der Fahneneid EDITION TEMMEN. Sven Lange. Die Geschichte der Schwurverpflichtung im deutschen Militär 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Sven Lange Der Fahneneid Die Geschichte der Schwurverpflichtung im

Mehr

Führung. Claus Steinle. Grundlagen, Prozesse und Modelle der Führung in der Unternehmung C.E. POESCHEL VERLAG STUTTGART 1978

Führung. Claus Steinle. Grundlagen, Prozesse und Modelle der Führung in der Unternehmung C.E. POESCHEL VERLAG STUTTGART 1978 Claus Steinle 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Führung Grundlagen, Prozesse und Modelle der Führung

Mehr

Handbuch zur Ratingvorbereitung und Ratingverbesserung

Handbuch zur Ratingvorbereitung und Ratingverbesserung 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Handbuch zur Ratingvorbereitung und Ratingverbesserung Auswirkungen

Mehr

Religionen und Frauen in Asien Wege zu einer lebensfördernden Spiritualität

Religionen und Frauen in Asien Wege zu einer lebensfördernden Spiritualität 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Mary John Mananzan Religionen und Frauen in Asien Wege zu einer lebensfördernden

Mehr

Anwendungspotenziale synchroner Multimediakommunikation

Anwendungspotenziale synchroner Multimediakommunikation Ralph Nebe 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Anwendungspotenziale synchroner Multimediakommunikation

Mehr

Kleine Schule des Jurisfischen Denkens

Kleine Schule des Jurisfischen Denkens Ingeborg Puppe 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Kleine Schule des Jurisfischen Denkens Vandenhoeck

Mehr

Implementierung von Marketingstrategien in Tourismusregionen

Implementierung von Marketingstrategien in Tourismusregionen Dr. Siegfried Walch 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Implementierung von Marketingstrategien in Tourismusregionen

Mehr

Finanzmathematik. Intensivkurs. Von Prof. Dr. Holger Ihrig. und Prof. Dr. Peter Pflaumer. 6., verbesserte und erweiterte Auflage

Finanzmathematik. Intensivkurs. Von Prof. Dr. Holger Ihrig. und Prof. Dr. Peter Pflaumer. 6., verbesserte und erweiterte Auflage 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Finanzmathematik Intensivkurs Von Prof. Dr. Holger Ihrig und Prof.

Mehr

[Das Magazin Die Sendung mit der Maus u

[Das Magazin Die Sendung mit der Maus u 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Dirk Ulf Stötzel [Das Magazin Die Sendung mit der Maus u [Analyse

Mehr

Montessori-Pädagogik neuropsychologisch verstanden und heilpädagogisch praktiziert

Montessori-Pädagogik neuropsychologisch verstanden und heilpädagogisch praktiziert 8 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Ingeborg Milz Montessori-Pädagogik neuropsychologisch verstanden

Mehr

Qualitätssicherung von Dienstleistungsbegegnungen

Qualitätssicherung von Dienstleistungsbegegnungen Christiane Erbel 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Qualitätssicherung von Dienstleistungsbegegnungen

Mehr

Angebotsmanagement professionell

Angebotsmanagement professionell 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. RalfStolle Michael Herrmann Angebotsmanagement professionell Erfolgreich

Mehr

Logistik, Organisation und Netzwerke

Logistik, Organisation und Netzwerke 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Sa b i ne B ru ns-vi etor Logistik, Organisation und Netzwerke Eine

Mehr

Auswirkungen von Dirty Surplus Accounting auf Investitionspolitik und Unternehmenskennzahlen

Auswirkungen von Dirty Surplus Accounting auf Investitionspolitik und Unternehmenskennzahlen 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Reihe: Finanzierung, Kapitalmarkt und Banken Band 11 Herausgegeben

Mehr

Marketing - Planung. Von der Unternehmensstrategie zur operativen Marketingplanung Ein Leitfaden für praxisnahes Marketing. Manfred R.

Marketing - Planung. Von der Unternehmensstrategie zur operativen Marketingplanung Ein Leitfaden für praxisnahes Marketing. Manfred R. Manfred R. Lüttgens 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Marketing - Planung Von der Unternehmensstrategie

Mehr

Kunstwerke m j0mt mm

Kunstwerke m j0mt mm 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Rolf Blancke Kunstwerke m j0mt mm in Grün Formgehölze erziehen und

Mehr

Aufgabensammlung Elektrotechnik 1

Aufgabensammlung Elektrotechnik 1 Martin Vömel Dieter Zastrow 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Aufgabensammlung Elektrotechnik 1 Gleichstrom

Mehr

Mobilfunk. Vom Statussymbol zum Wirtschaftsfaktor. Herausgegeben von Booz-Allen & Hamilton. KOMMUNIKATION HEUTE UND MORGEN q

Mobilfunk. Vom Statussymbol zum Wirtschaftsfaktor. Herausgegeben von Booz-Allen & Hamilton. KOMMUNIKATION HEUTE UND MORGEN q KOMMUNIKATION HEUTE UND MORGEN q 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Mobilfunk Vom Statussymbol zum Wirtschaftsfaktor.

Mehr

Wie man ein Buch liest

Wie man ein Buch liest Mortimer J. Adler und Charles Van Doren 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Wie man ein Buch liest Aus

Mehr

Medien und die soziale Konstruktion von Zeit

Medien und die soziale Konstruktion von Zeit Klaus Beck 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Medien und die soziale Konstruktion von Zeit Über die

Mehr

Karl Frey. Die Projektmethode. Mit Beiträgen von. Ulrich Schäfer Michael Knoll Angela Frey-Eiling Ulrich Heimlich Klaus Mie

Karl Frey. Die Projektmethode. Mit Beiträgen von. Ulrich Schäfer Michael Knoll Angela Frey-Eiling Ulrich Heimlich Klaus Mie Karl Frey 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Die Projektmethode Mit Beiträgen von Ulrich Schäfer Michael

Mehr

Organisation der Strukturen, Prozesse und Instrumente nach MaK

Organisation der Strukturen, Prozesse und Instrumente nach MaK 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Organisation der Strukturen, Prozesse und Instrumente nach MaK Eckhard

Mehr

ARIS- Modellierungsmethoden, Metamodelle, Anwendungen. August-Wilhelm Scheer. Vierte Auflage. Springer. Mit 179 Abbildungen

ARIS- Modellierungsmethoden, Metamodelle, Anwendungen. August-Wilhelm Scheer. Vierte Auflage. Springer. Mit 179 Abbildungen August-Wilhelm Scheer 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. ARIS- Modellierungsmethoden, Metamodelle, Anwendungen

Mehr

Seele und Krankheit. Matthias Beck. Psychosomatische Medizin und theologische Anthropologie. 3. Auflage. Ferdinand Schöningh

Seele und Krankheit. Matthias Beck. Psychosomatische Medizin und theologische Anthropologie. 3. Auflage. Ferdinand Schöningh Matthias Beck 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Seele und Krankheit Psychosomatische Medizin und theologische

Mehr

Bilanzanalyse. Mit Aufgaben, Lösungen und einer Fallstudie. Von Steuerberater Professor Dr. Horst Gräfer. NWB-Studienbücher Wirtschaftswissenschaften

Bilanzanalyse. Mit Aufgaben, Lösungen und einer Fallstudie. Von Steuerberater Professor Dr. Horst Gräfer. NWB-Studienbücher Wirtschaftswissenschaften NWB-Studienbücher Wirtschaftswissenschaften 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Bilanzanalyse Mit Aufgaben,

Mehr

Ertragsorientiertes Retail Banking

Ertragsorientiertes Retail Banking 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Ertragsorientiertes Retail Banking von Dr. Elisabeth Adrion MIBibliothek

Mehr

Inhaltsverzeichnis. Vorwort Warum Wirtschaftsethik?... 15

Inhaltsverzeichnis. Vorwort Warum Wirtschaftsethik?... 15 Inhaltsverzeichnis Vorwort............................................................. 5 1 Warum Wirtschaftsethik?.................................. 15 1.1 Wirtschaft oder Ethik? 1.2 Ist Moral etwas Subjektives

Mehr

Verbesserung von Geschäftsprozessen mit flexiblen Workflow-Management- Systemen 2

Verbesserung von Geschäftsprozessen mit flexiblen Workflow-Management- Systemen 2 Thomas Herrmann August-Wilhelm Scheer Herbert Weber (Herausgeber) Verbesserung von Geschäftsprozessen mit flexiblen Workflow-Management- Systemen 2 Von der Sollkonzeptentwicklung zur Implementierung von

Mehr

Jochen Wesemeier. Vertrauen als Strategie der Kundenbindung. Eine Operationalisierung und empirische Überprüfung im Dienstleistungssektor

Jochen Wesemeier. Vertrauen als Strategie der Kundenbindung. Eine Operationalisierung und empirische Überprüfung im Dienstleistungssektor Jochen Wesemeier 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Vertrauen als Strategie der Kundenbindung Eine Operationalisierung

Mehr

Strategisches Beschaffungsmanagement in der Bauindustrie

Strategisches Beschaffungsmanagement in der Bauindustrie Jürgen Leinz 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Strategisches Beschaffungsmanagement in der Bauindustrie

Mehr

Wirtschafts- und Unternehmensethik in der Marktwirtschaft

Wirtschafts- und Unternehmensethik in der Marktwirtschaft Bernd Noll Wirtschafts- und Unternehmensethik in der Marktwirtschaft 2., aktualisierte und überarbeitete Auflage Verlag W. Kohlhammer Inhaltsverzeichnis Vorwort 5 1 Warum Wirtschaftsethik? 15 1.1 Wirtschaft

Mehr

I n hal tsverzeic h n is

I n hal tsverzeic h n is 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. 5 I n hal tsverzeic h n is Vorwort Kapitel 1 STEFFEN GRAF, ALFRED

Mehr

Bilanzierung von güterwirtschaftlichen Sicherungsbeziehungen nach IAS 39 zum Hedge Accounting

Bilanzierung von güterwirtschaftlichen Sicherungsbeziehungen nach IAS 39 zum Hedge Accounting Schriften zum Revisionswesen Herausgegeben von Professor Dr. Dr. h.c. Jörg Baetge und Professor Dr. Hans-Jürgen Kirsch 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only

Mehr

Pädagogische Soziologie

Pädagogische Soziologie Lothar Böhnisch 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Pädagogische Soziologie Eine Einführung 2., überarbeitete

Mehr

Flensburger Forschungsbeiträge. mittleren Unternehmen II

Flensburger Forschungsbeiträge. mittleren Unternehmen II Reihe: Kleine und mittlere Unternehmen Band 3 Herausgegeben von Prof. Dr. Jörn-Axel Meyer, Flensburg 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries

Mehr

Governance räumlicher Wettbewerbseinheiten

Governance räumlicher Wettbewerbseinheiten Frieda Raich 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Governance räumlicher Wettbewerbseinheiten Ein Ansatz

Mehr

Assessment Center für Führungskräfte

Assessment Center für Führungskräfte 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Hesse/Schrader Assessment Center für Führungskräfte Das erfolgreiche

Mehr

Streß am Bildschirmarbeitsplatz

Streß am Bildschirmarbeitsplatz Rudolf Forsthofer 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Streß am Bildschirmarbeitsplatz Ansätze zu einer

Mehr

KurtEbert. Warenwirtschaftssysteme und Warenwirtschafts- Controlling. Verlag Peter Lang Frankfurt am Main Bern New York

KurtEbert. Warenwirtschaftssysteme und Warenwirtschafts- Controlling. Verlag Peter Lang Frankfurt am Main Bern New York KurtEbert 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Warenwirtschaftssysteme und Warenwirtschafts- Controlling

Mehr

Ein Handbuch zur Philosophie Ernst Cassirers

Ein Handbuch zur Philosophie Ernst Cassirers 2008 AGI-Information Management Consultants May be used for personal purporses only or by libraries associated to dandelon.com network. Kultur und Symbol Ein Handbuch zur Philosophie Ernst Cassirers In

Mehr